Ca dao tục ngữ về yêu nước yêu tổ quốc không chỉ là chủ đề được quan tâm trong thi ca. Từ xưa cũng đã có rất nhiều ca dao, tục ngữ nói về tinh thần này.
Ông bà quan niệm như thế nào về tình yêu tổ quốc, yêu nước, yêu quê hương sẽ được thể hiện qua những sưu tầm ca dao tục ngữ từ https://www.thepoetmagazine.org/.
Ca dao yêu nước không còn xa lạ. Từ khi còn nhỏ bạn có thể đã được nghe bà, nghe mẹ ầu ơ ru con. Lớn lên, những hình ảnh, những ví von lại xuất hiện nhiều trong các tác phẩm.
Một số câu để lại nhiều cảm xúc về tình yêu tổ quốc, quê hương, đồng bào và thường được sử dụng như ca dao hát ru:
Bầu ơi thương lấy bí cùng Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn
Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng.
Dù ai đi ngược về xuôi Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng Ba Khắp miền truyền mãi câu ca Nước non vẫn nước non nhà ngàn năm.
Tay bắt tay, chung long chung sức Quyết diệt thù cứu quốc bạn ơi Lòng em khôn tỏ hết lời Kìa gương phấn dũng rạng ngời nước non.
Ngọn núi Truồi vừa cao, vừa dựng Lòng người Thừa Thiên vừa cứng, vừa dai Dù cho nắng sớm mưa mai Song dồn gió dập, vẫn tranh đấu cho Nam Bắc trong ngoài gặp nhau. Bắc Nam là con một nhà Là gà một mẹ, là hoa một cành Nguyện cùng biển thẳm non xanh Thương nhau nuôi chí đấu tranh cho bền.
Ru hời, ru hỡi là ru Cha con còn ở chiến khu chưa về. Con ơi ! Nhớ trọn lời thề Tự do, Độc lập, không nề hy sinh.
Ðeo hoa chỉ tổ nặng tai Ðeo kiềng nặng cổ hỡi ai có vàng Làm thân một nước vẻ vang Ðem vàng giúp nước giàu sang nào tầy Ðổi vàng lấy súng cối say Bắn tan giặc Pháp dựng ngày vinh quang.
Đứng trên cầu Cấm em thề Chưa xong nhiệm vụ chưa về quê hương.
Con cò lặn lội bờ sông Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non Nàng về nuôi cái cùng con Ðể anh trấn thủ nước non Cao Bằng.
Ăn trái khổ qua, ai nhả ra cho đặng Dầu cay, dầu đắng cũng ráng nuốt trôi Căm thù cay đắng mấy mươi Ta phải ngậm suốt ba chục năm trời mới diệt hết xâm lăng.
Đồn Tây dù chắc, dù dày, Thuế nộp đủ đầy, đồn ắt phải tan.
Dù em con bế con bồng Thi đua yêu nước vẫn không lơ là.
Ai về Hậu Lộc, Phú Điền, Nơi đây Bà Triệu trận tiền xung phong.
Hải Vân cao ngất từng mây, Giặc đi đến đó bỏ thây không về.
Bắc Nam là con một nhà Là gà một mẹ, là hoa một cành Nguyện cùng biển thẳm non xanh Thương nhau nuôi chí đấu tranh cho bền.
Đá mòn, nhưng dạ chẳng mòn, Tình dân nghĩa nước một lòng sắt non.
Nhiễu điều phủ lấy giá gương Người trong một nước phải thương nhau cùng. Bầu ơi thương lấy bí cùng Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn.
Về đi, sống với ruộng vườn, Vồng khoai, nương sắn, xanh rờn chè tươi. Tội gì theo giặc, anh ơi! Ngàn năm bia miệng, người đời cười chê.
Tấc đất tấc vàng, Một góc giang san, Một dòng máu đỏ. Quyết tâm không bỏ Một mảnh đất hoang, Trồng bắp, trồng lang, Tăng nguồn lương thực.
Chém cha những đứa sang giàu, Cậy thần, cậy thế cúi đầu nịnh Tây.
Ru con con ngủ cho lành Để mẹ múc nước rửa bành con voi Muốn coi lên núi mà coi Coi bà Triệu tướng cưỡi voi, đánh cồng.
Thực dẫn hơi thực dân Đàng nào thì cũng một lần về thôi Việt Nam của Việt Nam rồi Cướp làm sao nổi đất người Việt Nam.
Ô Loan nước lặng như tờ, Thương người chiến sĩ dựng cờ Cần vương Trải bao gối đất nằm sương, Một lòng vì nước nêu gương anh hùng. Nghèo thì ăn sắn ăn khoai? Ai ơi đừng có theo loài Pháp gian.
Vượt sông em chở anh sang Bến trơn em rắc chấu vàng anh sang Đêm nay đường trải trăng ngà Hành quân vẫn nhớ bến phà quê em.
Mù u ba thứ mù u Lính ta thì tình nguyện chớ tình thù ta chẳng đi Chị em đã quyết chẳng chùn Hai vai áo ướt chân bùn đường trơn Em gánh thóc thuế chẳng sờn hai vai Trời mưa cho ướt lá khoai Thóc em không ướt vì ngoài lá che Đường xa, chân bước, tai nghe Tin vui chiến thắng đưa về khắp nơi.
Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm Rượu hồng đào chưa nhấm đã say Lòng ta như chén rượu đầy, Lời thề nhớ chén rượu này bạn ơi! Câu hò từ thuở xa xôi Bao năm còn vọng đậm lời nước non.
Hỡi thuyền đưa khách sang sông, Chở chông, chở súng, chở chồng em sang. Chồng em du kích giữ làng, Giữ yên bến nước đò ngang sớm chiều.
Con đò trong bãi nằm dài, Em là du kích đợi hoài các anh Quân về mình biếc lá xanh, Ngậm tăm lựa bóng trăng thanh xuống đò. Hôm đi thuyền bến nặng chờ, Hôm về thắng trận câu hò lại vang.
Ai lên Biện Thượng, Lam Sơn, Nhớ Lê Thái Tổ chặng đường quân Minh. Lạy trời cho cả gió lên, Cho cờ vua Bình Định bay trên kinh thành.
Qua cầu ghé nón trông cầu, Phao nàng, ván trải, sông sâu lững lờ. Mặc cho bom phá, bom giờ, Cầu phao vẫn nổi đôi bờ xe qua. Muốn coi lên núi mà coi Coi bà Triệu tướng cưỡi voi, đánh cồng.
Kẻ Dầu có quán Đình Thành, Kẻ Hạc ta có Ba Đình, Ba Voi. Mười tám cất thuyền xuống bơi, Mười chín giã bánh, hai mươi rước thần
Thằng Tây chớ cậy xác dài, Chúng tao người nhỏ nhưng dai hơn mày! Thằng Tây chớ cậy béo quay, Mày thức hai buổi là mày dở hơi. Chúng tao thức bốn đêm rồi. Ăn cháo ba bữa, chạy mười chín cây. Bây giờ mới gặp mày đây, Sức tao vẫn đủ bắt mày hàng tao.
Ngủ đi, con ngủ cho say, Mẹ còn tay súng tay cày giương cao. Đổ mồ hôi, đổ máu đào, Giữ quê, biển rộng, trời cao trong lành. Giữ nhà máy, giữ đồng xanh, Chặn tay giặc Mỹ đang rình hại ta. Cha đi cứu nước cứu nhà. Mẹ “ba đảm nhiệm” thay cha mọi bề.
Lòng Bác rộng khắp bao la, Lòng dân, lòng Bác chan hòa nước non. Chúng cháu ghi nhớ công ơn, Quyết giết giặc Pháp rửa hờn cho dân. Toàn dân dốc một lòng thành, Làm tròn nhiệm vụ đáp tấm tình Cụ thương dân.
Hôm qua anh đến chơi nhà Thấy mẹ dệt vải thấy cha đi bừa Thấy nàng mải miết xe tơ Thấy cháu “i – tờ” ngồi học bi bô Thì ra vâng lệnh Cụ Hồ Cả nhà yêu nước thi đua phen này
Tổng hợp ca dao tục ngữ về yêu nước thương nòi
Sưu tầm những câu ca dao tục ngữ về lòng yêu nước yêu đồng bào. Mỗi khi đọc lên, bạn có thể cảm nhận được niềm tự hào dân tộc cũng như suy nghĩ của cha ông về quê hương, đất nước, yêu nhừng người cùng xóm làng, nguồn gốc.
Khám phá thành ngữ tục ngữ về tổ quốc như:
Giặc đến nhà đàn bà cũng đánh
Tấc đất tấc vàng
Lá lành đùm lá rách.
Môi hở răng lạnh.
Nhường cơm, sẻ áo.
Anh em cốt nhục đồng bào Kẻ sau người trước phải hào cho vui Lọ là ăn thịt ăn xôi Quý hồ ở nết tới lui bằng lòng.
Anh em nào phải người xa Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân Yêu nhau như thể tay chân Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy.
Đá mòn, nhưng dạ chẳng mòn, Tình dân nghĩa nước một lòng sắt non.
Ngựa chạy có bày, chim bay có bạn.
Máu chảy ruột mềm.
Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ.
Chia ngọt sẻ bùi.
Đôi ta cùng bạn chăn trâu Cùng mặc áo vá nhuộm nâu một hàng.
Rủ nhau ra tắm hồ sen, Nước trong bóng mát, hương chen cạnh mình. Cứ chi vườn ngọc, ao quỳnh, Thôn quê vẫn thú hữu tình xưa nay.
Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn Đài Nghiên, Tháp Bút chưa mòn Hỏi ai gây dựng nên non nước này?
Làng tôi có lũy tre xanh Có sông Tô Lịch uốn quanh xóm làng Bên bờ vải nhãn hai hàng Dưới sông cá lội từng đàn tung tăng.
Quê em có gió bốn mùa, Có trăng giữa tháng, có Chùa quanh năm. Chuông hôm, gió sớm, trăng rằm, Chỉ thanh đạm thế âm thầm thế thôi.
Ai đi, ai nhớ xôn xao, Ta về, ta nhớ cù lao An Bình.
Ta về ta ở làng ta, Ôm cây cột cháy vẫn là thơm danh. Trưa về nằm gốc cây đa, Chiều về tắm mát ngã ba sông Bùng.
Ai biết nước sông Lam răng là trong, là đục Thì mới biết sống cuộc đời răng là nhục, là vinh. Thuyền em lên thác xuống ghềnh Nước non là nghĩa, là tình ai ơi.
Chàng đi trấn chốn phương xa Nhớ chăng dải đất Cầu Huê quê mình Bến trăng sóng nước lung linh Tấm nâu thiếp nhuộm tình riêng Huê Cầu.
Quảng Bình đẹp nhất quê ta Mấy truông cũng vượt, mấy xa cũng gần. Xa em nhớ vị sim lo Xa em nhớ khứa cá kho quê nghèo.
Núi Di Lĩnh mây bay Sông Bùng con cá lượn Núi cao cao nghìn trượng Sông uốn khúc dặm dài Gái lịch sánh trai tài Muôn dân đều náo nức
Ta về ta tắm ao ta, Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn.
Đá mòn, nhưng dạ chẳng mòn, Tình dân nghĩa nước một lòng sắt non.
Khéo ai khéo họa dư đồ Trước sông Nhị Thủy, sau hồ Hoàn Gươm
Đồn rằng chợ Bỏi vui thay, Đằng Đông có miếu, đằng Tây có chùa.
Yêu nước không phải là trách nhiệm, đó là tư tưởng thấm nhuần vào dòng máu của con dân Việt Nam. Khám phá những câu ca dao tục ngữ về trách nhiệm hay để hiểu thêm về tinh thần này.
Câu nói hay về truyền thống yêu nước
Ngoài ca dao tục ngữ về truyền thống yêu nước còn có rất nhiều câu nói hay về truyền thống này.
Nước Việt Nam là một. Dân tộc Việt Nam là một. Sông có thể cạn, núi có thể mòn song chân lý ấy không bao giờ thay đổi. – Hồ Chí Minh
Anh có thể rứt bỏ con người khỏi xứ sở họ, nhưng anh không bao giờ có thể rứt bỏ xứ sở nơi lòng người. – John Don Passos
Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta. Từ xưa đến nay, mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước. – Hồ Chí Minh
Nước là ở lòng người, cái nguyên tố lập ra nước là tự trong lòng người, không phải ở đâu xa. – Phạm Quỳnh
Đạo đức cao thượng nhất của nhân loại là gì? Đó chính là lòng yêu nước. – Napoleon (Pháp)
Tổ quốc quan trọng hơn sinh mệnh, là cha mẹ của chúng ta, là đất đai của chúng ta. – Marie Curie
Dù tôi không làm gì cũng luôn nghĩ, nếu tinh thần và sức lực cho phép, tôi chỉ muốn phục vụ cho tổ quốc mình trước tiên. – Pavlov
Một dân tộc không linh hồn chỉ là một đám quần chúng rộng lớn. – Lamartine
Tình yêu Tổ quốc là bẩm tính của mỗi người. – Van del Vodel
Lòng ái quốc là nguồn hy sinh, chính bởi lẽ ấy mà không cần phải có một sự biết ơn nào khi ta làm tròn nhiệm vụ. – Louis Kossut
Đồng bào ta gái cũng như trai, trẻ cũng như già cho đến các cháu nhi đồng cỏn con, ai cũng nồng nàn yêu nước, ai cũng hăng hái kháng chiến, ai cũng có gan giết giặc. – Hồ Chí Minh
Đằng sau sự phục tùng tiêu cực. Người Đông Dương giấu một cái gì đang sôi sục, đang gào thét và sẽ bùng nổ một cách ghê gớm khi thời cơ đến. – Hồ Chí Minh
Lòng yêu nước là tình yêu kiên định, tuyệt đối với quốc gia, không phải là sẵn sàng phụng sự nó mà không phê phán, hay ủng hộ những yêu sách không chính đáng, mà là thẳng thắn đánh giá những tội lỗi và thói xấu của nó và sám hối cho chúng.
Tôi tin rằng lá cờ của chúng ta không chỉ là vải và màu nhuộm. Nó là biểu tượng trong nhận thức chung về tự do độc lập. Nó là lịch sử của quốc gia chúng ta, và nó được ghi dấu bằng máu của những người đã hy sinh để bảo vệ nó. – John Thune
Người ta có thể trèo lên đỉnh Everest chỉ vì mình, nhưng khi tới đỉnh, anh ta cắm cờ của quốc gia mình. – Margaret Thatcher
Kẻ phản bội tổ quốc, đầu hàng ngoại bang, vừa không được sự tôn trọng của ngoại bang, vừa bị sự khinh miệt của đồng bào. – Aisopos (Hy Lạp)
Vinh dự lớn nhất là được bảo vệ tổ quốc. – Aristotle (Hy Lạp)
Không có ai yêu đất nước mình vì lãnh thổ lớn hay nhỏ hoặc vì sức nước mạnh hay yếu. Mọi người yêu nó vì nó là tổ quốc của mình. – Seneca
Tinh thần yêu nước cũng như các thứ của quý. Có khi được trưng bày trong tủ kính, trong bình pha lê, rõ ràng dễ thấy. Nhưng cũng có khi cất giấu kín đáo trong rương, trong hòm. Bổn phận của chúng ta là làm cho những của quý kín đáo ấy đều được đưa ra trưng bày. Nghĩa là phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến. – Hồ Chí Minh
Ta thà làm ma nước Nam, còn hơn làm vương đất Bắc. – Tướng Trần Bình Trọng
Tôi chỉ nuối tiếc một điều: tôi chỉ có một sinh mệnh hy sinh vì tổ quốc – Hal
Tương lai thuộc về những dân tộc nào biết giữ được sự đoàn kết, không tạo ra những cuộc nội chiến và biết giữ lấy sự tự do trong các mối liên kết của họ. – Henri Massis
Ai chết cho xứ sở là sống vĩnh cửu. – Voltaire
Những kẻ trung trinh hiến mình vì nước,
Đáng cho người quì trước linh quan. – Victor Hugo
Tôi muốn rằng tro tàn của tôi sẽ được yên nghỉ bên bờ sông Seine, giữa lòng dân tộc Pháp mà tôi hằng yêu mến. – Napoléon Đệ nhất
Với tất cả những con người tốt, Tổ quốc thật là thân yêu. – Voltaire
Nếu có một ngày, tôi có đủ khả năng cống hiến cho lợi ích công cộng của chúng ta, tôi cho rằng mình sẽ là người hạnh phúc nhất thế giới. – Ingres
Yêu nước cần phải được thể hiện qua cống hiến, qua những gì bạn làm được cho đất nước. Những câu ca dao về lao động sản xuất cũng thể hiện tinh thần yêu nước, xây dựng tổ quốc.
Tổng kết
Lòng yêu nước yêu tổ quốc không chỉ thể hiện qua hành động mà ca dao, tục ngữ, văn học cũng là phương diện được đề cao. Khám phá thêm những câu tục ngữ hay được cập nhật trong những bài viết sau để thấy được sự phong phúc trong đời sống tinh thần của người Việt.