Dân quân tự vệ là gì? Thành phần, vai trò và trách nhiệm của dân quân tự vệ?

1. Dân quân tự vệ là gì?

Từ lâu chúng ta thường hay nghe nhắc đến cụm từ dân quân tại các cơ quan nhà nước cụ thể là tại các trụ sở làm việc của xã, phường. Đây là lực lượng quân có nhiệm vụ tham gia hỗ trợ, phối hợp làm nhiệm vụ tại địa phương và chịu sự quản lý trực tiếp của đơn vị quân đội trực thuộc địa phương.

Theo quy định của Luật dân quân tự vệ thì dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác, được tổ chức ở địa phương gọi là dân quân, được tổ chức ở cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế (sau đây gọi chung là cơ quan, tổ chức) gọi là tự vệ.

Bạn đang xem: Dân quân tự vệ là gì? Thành phần, vai trò và trách nhiệm của dân quân tự vệ?

Dân quân tự về dịch sang tiếng anh như sau: Self-defense militia

Khái niệm dân quân tự vệ dịch sang tiếng anh như sau:

Xem thêm : Vật mang virus có thể là gì

Militia and self-defense force means a mass armed force that cannot separate from production and work, organized locally called militia, organized in state agencies, political organizations, political organizations – society, non-business units, economic organizations (hereinafter referred to as agencies and organizations) are called self-defense forces.

2. Thành phần, vai trò và trách nhiệm của dân quân tự vệ:

2.1. Thành phần của dân quân tự vệ:

• Dân quân tự vệ tại chỗ. Dân quân tự vệ tại chỗ là lực lượng làm nhiệm vụ ở thôn, ấp, bản, làng, buôn, bon, phum, sóc, tổ dân phố, khu phố, khối phố, khóm, tiểu khu (sau đây gọi chung là thôn) và ở cơ quan, tổ chức. Chúng ta thường hay bắt gặp hình ảnh những lực lượng mặc trang phục màu xanh trời túc trực tại các đơn vị xã, phường…hay làm các nhiệm vụ được phân công trong mùa dịch, bão, lụt. Đây được xem là lực lượng làm nhiệm vụ liên quan đến vấn đề an sinh, tham gia giúp người dân phòng chống bão, khắc phục hậu quả do ngập, lụt gây ra.
• Dân quân tự vệ cơ động. Là những lực lượng dân quân được làm nhiệm vụ khi có quyết định huy động, điều động làm nhiệm vụ hoặc thực hiện nhiệm vụ theo kế hoạch do cấp có thẩm quyền phê duyệt. Những hoạt động, nhiệm vụ thường ngày là hỗ trợ lực lượng cơ động trong công tác phòng chống tội phạm, giữ trật tự công cộng và truy bắt tội phạm.
• Dân quân thường trực. Là lực lượng thường trực làm nhiệm vụ tại các địa bàn trọng điểm về quốc phòng. Thông thường những địa bàn này là những vùng tiếp giáp biên giới, có ảnh hưởng đến quốc phòng. Những lực lượng này sẽ được bố trí và phân công trực tại các láng trại, đơn vị xây dựng để quản lý.
• Dân quân tự vệ biển. Là lực lượng làm nhiệm vụ trên các hải đảo, vùng biển Việt Nam. Hiện nay, số lượng đảo hay các vùng tiếp giáp biển nhiều nên lực lượng dân quân tự vệ biển sẽ được phân công về các địa phương này để cùng tham gia hỗ trợ quản lý trông coi an ninh, quốc phòng.
• Dân quân tự vệ phòng không, pháo binh, trinh sát, thông tin, công binh, phòng hóa, y tế. Những bộ phận dân quân này sẽ được phân công nhiệm vụ theo từng đơn vị chuyên ngành. Cùng phối hợp với lượng quân đội tham gia tháo gỡ bom, mìn, tham gia bắt tội phạm khi khẩn cấp…

Như vậy, để đảm bảo cho hoạt động quản lý, kiểm tra và bổ sung lực lượng quân khi cần thiết thì dân quân tự vệ cũng được chia theo nhiều bộ phận chuyên ngành khác nhau. Được đào tạo theo chương trình huấn luyện tại chỗ, tham gia thực hiện những công việc thực tế để có thể thực hiện và phối hợp kịp thời với các lực lượng quân đội, công an.

2.2. Vai trò của dân quân tự vệ:

Hiện nay để góp phần củng cố quân đội hùng mạnh, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chính sách, chương trình đào tạo, huấn luyện nghiêm ngặt để có thể đảm bảo chất lượng và số lượng. Và dựa trên cơ sở lấy dân “làm gốc”, Đảng và nhà nước ta đã đề ra đường lối xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân với ba thứ quân: Bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân tự vệ. Từ khi lực lượng dân quân được thành lập đã mang lại rất nhiều hữu ích cho hoạt động quản lý cùng với phối hợp làm việc cùng với bộ đội biên phòng và các lực lượng tuần tra bảo vệ biên giới, tham gia khắc phục hậu quả do thiên tai, hỏa hoạn. Bên cạnh đó, túc trực tại các trụ sở ủy ban nhân dân phường, thị trấn, tham gia cùng các lượng ban hành của địa phương thực hiện chương trình phát triển kinh tế xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới.

Xét về thực tế, nếu có xảy ra chiến tranh thì đây chính là lực lượng đầu tiên bảo vệ nhân dân vì là lực lượng gần nhất với dân, hiểu rõ địa hình cũng như số lượng dân tại địa phương.

Xem thêm : Việt Bắc – Tố Hữu

Xét về thời bình thì đây là lực lượng đầu tiên cùng với chính quyền tham gia những nhiệm vụ được giao. Cụ thể, trong tình hình dịch bệnh covid đang diễn biến phức tạp thì dân quân tự vệ sẽ cùng các đơn vị công an, bộ đội phối hợp trực chốt, kiểm tra những người dân từ vùng dịch về địa phương.

Chính vì vậy, củng cố, bồi dưỡng, đào tạo lực lượng quân dân tự vệ chính là một trong những vấn đề được Đảng và Nhà nước quan tâm. Hiện nay số lượng dân quân tự vệ trên cả nước có khoảng 1,5 triệu người, chiếm 1.4% dân số. Có thể thấy số lượng dân quân tự vệ được phân bổ tại các địa phương sẽ tăng và từ đó giúp cho các cơ quan chuyên ngành cũng như lực lượng tham gia bảo vệ tại địa phương.

2.3. Trách nhiệm của dân quân tự vệ:

• Sẵn sàng chiến đấu, chiến đấu và phục vụ chiến đấu bảo vệ địa phương, cơ sở, cơ quan, tổ chức. Đây được xem là mục đích chính của việc thành lập dân quân tự vệ. Chỉ có lực lượng gần gũi với nhân dân thì mới có thể giải quyết tốt được những nhiệm vụ được giao. Đây cũng chính là nhiệm vụ mọi cá nhân khi đã tham gia vào cơ quan, đơn vị nhà nước luôn luôn ghi nhớ và thực hiện theo.
• Phối hợp với các đơn vị Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và lực lượng khác trên địa bàn bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia, hải đảo, vùng biển, vùng trời Việt Nam; tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân, khu vực phòng thủ, bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật theo quy định của pháp luật. Bên cạnh những lực lượng dân quân tự vệ túc trực tại địa phương thì tùy theo từng địa hình cũng như nhiệm vụ mà sẽ hình thành nên dân quân tự vệ cơ động, dân quân tự vệ biển, hải đảo, vùng biển.
• Thực hiện nhiệm vụ huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị, pháp luật, hội thi, hội thao, diễn tập. Vào mỗi năm, chúng ta sẽ thấy những cuộc diễn binh, tập trận, rèn luyện quân sự như bắn súng, ném mìn, phá bom được tổ chức. Mục đích chính là nhắm giúp đào tạo cho đội ngũ dân quân tự vệ có thực hiện được tốt công tác, nhiệm vụ được giao.
• Tham gia thực hiện các biện pháp về chiến tranh thông tin, chiến tranh không gian mạng theo quy định của pháp luật, quyết định của cấp có thẩm quyền. Hiện nay khi mạng xã hội ngày càng được sử dung rộng rãi tại nước ta đã gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Nhiều tội phạm xuất hiện để đưa những thông tin nhằm chống phá chính quyền. Nhiều hack mạng cũng xuất hiện để lấy những thông tin bí mật quốc gia bán ra nước ngoài, hoặc tạo ra những ứng dụng thu hút người chơi để lừa đảo chiếm tiền…Chính vì vậy, để hỗ trợ lực lượng cảnh sát, quân đội thì lực lượng dân quân tự vệ về an ninh mạng cũng được chọn lựa và đầu tư để cùng tham gia hỗ trợ.
• Phòng, chống, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch bệnh, cháy, nổ; tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ; bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường và nhiệm vụ phòng thủ dân sự khác theo quy định của pháp luật.

Trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay thì không khó để chúng ta có thể nhìn thấy những lực lượng dân quân tự vệ tham gia chốt chặn tại các điểm chốt, hay tham gia tuần tra trên các nẻo đường…

• Tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quốc phòng, an ninh; tham gia xây dựng địa phương, cơ sở vững mạnh toàn diện, thực hiện chính sách xã hội.
• Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật.

Như vậy, có thể nói lực lượng dân quân tự vệ đã và đang là một trong những lực lượng tham gia bảo vệ người dân, nhà nước quan trọng. Và việc nâng cao vai trò cũng như chương trình đào tạo là vô cùng cần thiết để lực lượng này có thể phát huy hết ưu điểm, đem một phần công sức cống hiến cho sự phát triển của đất nước.

Các văn bản pháp luật có liên quan đến bài viết: Luật dân quân tự vệ 2019;

Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp