Công nghệ tế bào là một lĩnh vực đầy triển vọng hiện nay. Nhờ sự phát triển của khoa học công nghệ, công nghệ tế bào đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trong đời sống và có nó có ảnh hưởng rất lớn đối với nhiều lĩnh vực khác. Vậy công nghệ tế bào là gì? Ứng dụng của công nghệ tế bào là gì? Một số thành tựu của công nghệ tế bào là gì? Hãy cùng hangchavn tìm hiểu về nó qua bài viết dưới đây nhé!
1. CÔNG NGHỆ TẾ BÀO LÀ GÌ
Trong những nằm gần đây, nhờ sự phát triển của khoa học công nghệ đã mang đến nhiều bước tiến lớn. Nổi bật trong đó thì không thể không nhắc đến sự xuất hiện của công nghệ tế bào – Một trong các lĩnh vực hiện đang thu hút nhiều sự quan tâm của các nhà nghiên cứu… Vậy tế bào là gì ? Công nghệ tế bào là gì? Hãy cùng tìm ngay nhé!
Bạn đang xem: Công nghệ tế bào là gì? Ứng dụng và thành tựu [CHUẨN 100%]
1.1. Tế bào là gì?
Tế bào là đơn vị cấu tạo cơ bản của mọi loài sinh vật, chúng tham gia toàn bộ các hoạt động cần thiết để duy trì sự sống. Trong cơ thể của mỗi con người có tới hàng nghìn tỉ tế bào khác nhau. Các tế bào trong cơ thể con người có chức năng cung cấp cấu trúc cho cơ thể, tiếp nhận các chất dinh dưỡng từ thức ăn sau đó chuyển hóa dinh dưỡng thành các dạng năng lượng để thực hiện chức năng riêng biệt giúp duy trì sự sống.
Ngoài ra, các tế bào cũng tiếp nhận và phản hồi lại các yếu tố kích thích từ các môi trường xung quanh. Chúng có khả năng thích nghi khi điều kiện môi trường thay đổi. Tế bào cũng chứa chất di truyền của cơ thể và có thể tạo ra bản sao của chính chúng.
1.2. Công nghệ tế bào là gì?
Công nghệ tế bào là việc áp dụng các phương pháp nuôi cấy tế bào hoặc mô trên môi trường dinh dưỡng nhân tạo để tạo ra các cơ quan mô, hoặc cơ thể hoàn chỉnh có đầy đủ các đặc tính của cơ thể gốc. Công nghệ tế bào là một lĩnh vực triển vọng, nó hiện đang được ứng dụng rộng rãi trong các ngành kinh tế để sản xuất các sản phẩm có giá trị kinh tế cao và các hợp chất sinh học quan trọng.
Trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghệ tế bào được ứng dụng trong việc nuôi cấy các tế bào thực vật nhằm tạo ra các hạt phấn, chuyển gen vào tế bào thực vật chủ. Công nghệ tế bào giúp cải thiện sản xuất nông nghiệp và nâng cao năng suất của cây trồng.
1.3. Các công đoạn của công nghệ tế bào
Công nghệ tế bào gồm hai công đoạn thiết yếu :
- Tách tế bào (hoặc mô) từ cơ thể rồi mang nuôi cấy để tạo mô sẹo.
- Dùng hoocmôn sinh trưởng để kích thích mô sẹo phân hoá và phát triển thành cơ quan hoặc cơ thể hoàn chỉnh.
Xem thêm : Năng lượng liên kết của hạt nhân: Sức hút bí ẩn đến từ nhân vật chính
Công nghệ tế bào được ứng dụng trong vi nhân giống hay nhân bản vô tính hoặc trong chọn dòng tế bào xôma biến dị để tạo ra giống cây trồng mới.
2. ỨNG DỤNG CỦA CÔNG NGHỆ TẾ BÀO LÀ GÌ?
Công nghệ tế bào được ứng dụng rộng rãi trong nhân giống vô tính ở cây trồng và tạo giống cây trồng mới. Ở vật nuôi thì công nghệ tế bào mới thu được một số kết quả. Dưới đây là một số ứng dụng của công nghệ tế bào
2.1. Nhân giống vô tính trong ống nghiệm ở cây trồng
Để có đủ số cây trồng trong thời gian ngắn, đáp ứng nhu cầu sản xuất, người ta thường tách mô phân sinh (từ đỉnh sinh trưởng hoặc từ các tế bào lá non) rồi nuôi cấy trên môi trường dinh dưỡng đặc biệt trong ống nghiệm để tạo ra các mô sẹo.
Các mô sẹo được chuyển sang nuôi cấy trong ống nghiệm chứa môi trường dinh dưỡng đặc và có hoocmon sinh trưởng phù hợp để kích thích chứng phân hóa thành cây con hoàn chỉnh. Cây non được chuyển sang trồng trong các hộp nhựa nhỏ đựng đất, trong vườn ươm có mái che trước khi mang trồng ngoài ruộng.
Ở nước ta, quy trình nhân giống vô tính trong ống nghiệm đối với một số loại như khoai tây, mía, dứa và một số giống phong lan đã hoàn thiện. Nhiều phòng thí nghiệm có những bước đầu đạt kết quả trong nhân giống cây rừng (bạch đằng, lát sen, sến…) và một số cây thuốc (sâm, râu mèo, sinh địa…). Phương pháp này có ích trong việc bảo tồn các nguồn gen quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng
2.2. Chọn giống cây trồng
Hiện nay, người ta đã áp dụng phương pháp nuôi cấy mô và tế bào để chọn lọc dòng tế bào xôma biến dị. Một dòng tế bào xôma gồm tập hợp các tế bào được hình thành từ tế bào xoma ban đầu trải qua nhiều lần nguyên phân liên tiếp.
Một ví dụ nổi bật trong chọn giống cây trồng là: Viện Công nghệ Sinh học đã chọn dòng tế bào chịu nóng và khô từ các tế bào phôi của giống lúa CR203 rồi dùng phương pháp nuôi cấy tế bào để tạo ra giống lúa mới DR2 có năng suất và độ thuần chủng cao, khả năng chịu nóng và khô hạn tốt.
2.3. Nhân bản vô tính ở động vật
Nhân bản vô tính ở động vật là các cá thể được tạo ra từ một tế bào lấy từ nguyên bản gốc mà không phụ thuộc vào quá trình thụ tinh. Năm 1979, các nhà nghiên cứu đã tạo ra những con chuột giống hệt nhau về mặt di truyền đầu tiên bằng cách tách phôi chuột trong ống nghiệm.
Đến nay đã có hơn 20 loài động vật khác nhau được nhân bản như: cừu, mèo, ngựa, la, bò hươu, nai, chó, trâu, heo, thỏ, cá và chuột… với số lượng ngày càng nhiều. Trong đó, nổi tiếng có chú cừu Dolly là kết quả của một quá trình nghiên cứu lâu dài được các nhà khoa học Viện Roslin, Scotland tạo ra dưới sự tài trợ của Chính phủ Anh năm 1996.
Nhân bản vô tính ở động vật giúp mở ra triển vọng nhân giống nguồn gen động vật quý hiếm, giúp bảo vệ các loài động vật có nguy cơ bị tuyệt chủng.
3. MỘT SỐ THÀNH TỰU CỦA CÔNG NGHỆ TẾ BÀO
Công nghệ tế bào có nhiều thành tựu quan trọng và có ảnh hưởng trong nhiều lĩnh vực. Dưới đây là một số thành tựu của công nghệ tế bào, hãy cùng tìm hiểu ngay nhé!
3.1. Công nghệ tế bào thực vật
- Nhân giống các giống cây quý hiếm: Công nghệ tế bào thực vật cho phép nhân giống các loại cây quý hiếm như cây gỗ quý, cây dược liệu và một số loài cây được liệt kê trong sách đỏ như sâm ngọc linh, keo, đinh lăng, bạch đàn và nhiều loài cây quý hiếm khác. Điều này giúp bảo tồn các giống cây quý có nguy cơ bị tuyệt chủng.
- Chọn lọc cây có đặc tính tốt: Công nghệ tế bào được sử dụng để tạo ra các giống cây có đặc tính tốt như kháng sâu bệnh, kháng thuốc diệt cỏ, các giống cây tam bội không hạt. Điều này giúp tăng năng suất nông nghiệp, giảm sử dụng hóa chất và giúp cho nền nông sản bền vững hơn.
- Sản xuất các chất hoạt tính sinh học: Công nghệ tế bào thực vật cung cấp các nguồn chất hoạt tính sinh học quan trọng như vaccine, hormone và một số sản phẩm sinh học khác. Nó đóng vai trò quan trọng trong các nghiên cứu y học và sản xuất các loại thuốc.
3.2. Công nghệ tế bào động vật
- Tạo mô, cơ quan thay thế: Công nghệ tế bào động vật đã phát triển các phương pháp để tạo ra các mô và cơ quan thay thế như tim, gan và nhiều bộ phận khác của cơ thể con người. Điều này tạo triển vọng cứu sống những người bị thương hoặc bị mất các bộ phận trên cơ thể.
- Động vật chuyển gene: Công nghệ tế bào cho phép tạo ra các động vật chuyển gene có khả năng sản xuất hormone, kháng thể và các sản phẩm y tế quan trọng. Điều này tạo ra nguồn cung cấp dược phẩm và vắc xin hiệu quả
- Nhân bản vô tính: Công nghệ tế bào được sử dụng để nhân bản vô tính động vật, mở ra cơ hồi bảo tồn các loài động vật quý hiếm
Các thành tựu công nghệ tế bào có tiềm năng cải thiện sức khỏe, nông nghiệp và giúp bảo tồn hệ sinh thái trong tương lai. Ngoài ra, công nghệ tế bào cũng mở ra cơ hội duy trì sự sống của con người.
Trên đây là toàn bộ thông tin mà hangchavn muốn chia sẻ cho các bạn về công nghệ tế bào. Nếu các bạn có nhu cầu tìm hiểu thêm về các tin tức, kiến thức khác thì vui lòng truy cập tại đây.
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp