Trong bối cảnh hội nhập kinh tế sau rộng toàn cầu như hiện nay thì thuật ngữ công nghiệp hóa, hiện đại hóa dường như đã dần trơ nên quen thuộc đối với chúng ta. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về vấn đề công nghiệp hóa là gì hiện đại hóa là gì? Mời quý bạn đọc cùng tham khảo bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về vấn đề này nhé!
1. Công nghiệp hóa là gì? Hiện đại hóa là gì?
Công nghiệp hóa hiện đại hóa có tên tiếng Anh là “Industrialization and modernization”.
Công nghiệp hóa là quá trình chuyển đổi cơ bản và toàn diện hầu hết các hoạt động sản xuất từ việc sử dụng sức lao động thủ công là chính sang sử dụng một cách phổ biến sức lao động phổ thông dựa trên sự phát triển của ngành công nghiệp cơ khí. Ngoài ra, Công nghiệp hóa còn được hiểu là quá trình nâng cao tỷ trọng của công nghiệp trong toàn bộ các ngành kinh tế của một vùng kinh tế hay một nền kinh tế. Đó là tỷ trọng về lao động, về giá trị gia tăng, năng suất lao động, ….
Có thể nói quá trình công nghiệp hóa là quá trình chuyển biến kinh tế-xã hội ở một cộng đồng người từ nền kinh tế với mức độ tập trung tư bản nhỏ bé (xã hội tiền công nghiệp) sang nền kinh tế công nghiệp. Công nghiệp hóa là một phần của quá trình hiện đại hóa. Sự chuyển biến kinh tế – xã hội này đi đôi với tiến bộ công nghệ, đặc biệt là sự phát triển của sản xuất năng lượng và luyện kim quy mô lớn. Công nghiệp hóa còn gắn liền với thay đổi các hình thái triết học hoặc sự thay đổi thái độ trong nhận thức tự nhiên.
Hiện đại hóa được hiểu là việc ứng dụng, trang bị những thành tựu khoa học và công nghệ tiên tiến, hiện đại vào quá trình sản xuất kinh doanh, dịch vụ và quản lý kinh tế xã hội. Từ việc sử dụng sức lao động thủ công sang sử dụng sức lao động phổ thông ứng dụng những thành tựu công nghệ. Đây là một thuật ngữ tổng quát nhằm biểu đạt tiến trình cải biến nhanh chóng khi con người nắm được khoa học kỹ thuật tiên tiến và dựa vào đó để phát triển xã hội với một tốc độ mau chóng chưa từng thấy trong lịch sử.
Vì vậy, công nghiệp hóa hiện đại hóa hiện nay được hiểu là quá trình chuyển đổi căn bản và toàn diện các hoạt động kinh tế và kinh tế – xã hội từ sử dụng sức lao động thủ công là chính sang sử dụng lao động phổ thông cũng như công nghệ, phương tiện và phương pháp tiên tiến, hiện đại để tạo ra năng suất lao động xã hội lớn.
Có thể thấy rằng công nghiệp hóa hiện đại hóa theo tư tưởng mới không còn bị giới hạn về phạm vi trình độ những lực lượng sản xuất và kỹ thuật đơn thuần mà chỉ nhằm chuyển lao động thủ công thành lao động cơ khí giống như các quan niệm trước đây vẫn nghĩ.
Tác dụng của công nghiệp hóa hiện đại hóa có thể được kế đến như sau:
- Tạo điều kiện để phát triển lực lượng sản xuất và nâng cao năng suất lao động xã hội, thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển kinh tế đồng thời giải quyết việc làm, tăng thu nhập và nâng cao đời sống của nhân dân.
- Tạo ra lực lượng sản xuất mới, tạo tiền đề cho việc củng cố quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa và củng cố, tăng cường mối quan hệ giữa công nhân, giữa nông dân và trí thức.
- Tạo tiền đề cho việc hình thành và phát triển nền văn hóa mới xã hội chủ nghĩa và phát triển nền văn hóa tiên tiến, cao đẹp, đậm đà bản sắc dân tộc.
- Tạo cơ sở vật chất – kỹ thuật để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, kết hợp với chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, củng cố, tăng cường quốc phòng và an ninh quốc gia.
Mỗi quốc gia đều có yêu cầu đề ra phù hợp với sự phát triển công nghiệp hóa khác nhau, nhưng cơ bản vẫn có những điểm cơ bản sau:
- Khắc phục những điểm yếu của công nghiệp truyền thống về bất công xã hội, lãng phí vật chất, làm ô nhiễm môi trường, thời gian thực hiện kéo dài)
- Gắn kết việc công nghiệp hóa với phát triển nền kinh tế và công nghệ, tiếp cận kinh tế tri thức, đẩy mạnh phát triển các ngành công nghệ cao.
- Chú trọng phát triển bền vững, vừa phát triển kinh tế, vừa bảo vệ an ninh xã hội và vấn đề môi trường.
2. Nội dung của công nghiệp hóa hiện đại hóa
Xem thêm : Dân số Việt Nam 100 triệu người: Cơ hội và thách thức – Bài 3: Mật độ dân số và di dân tự do
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa là cuộc cách mạng được thực hiện trên khắp thế giới với 2 loại mô hình cơ bản đó là:
- Công nghiệp hóa truyền thống
- Công nghiệp hóa kiểu mới
Công nghiệp hóa truyền thống đã xuất hiện và kết thúc từ giữa thế kỷ XX. Hiện nay, quá trình công nghiệp hóa kiểu mới đang được tiếp tục tiến hành.
Nội dung của công nghiệp hóa, hiện đại hóa được hiểu như sau:
- Công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản xuất
Thực hiện cơ khí hóa nền sản xuất xã hội nhờ chuyển nền kinh tế từ chỗ dựa trên kỹ thuật thủ công sang nền kinh tế dựa vào kỹ thuật cơ khí thủ công. Đồng thời chuyển nền văn minh nông nghiệp sang nền văn minh công nghiệp.
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nhằm nâng cao chất lượng thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
- Xây dựng cơ cấu kinh tế một cách hợp lý, hiện đại và đạt hiệu quả cao
Cơ cấu kinh tế chính là tổng thể hữu cơ giữa các thành phần kinh tế. Có hai loại cơ cấu kinh tế hiện nay là cơ cấu vùng kinh tế và cơ cấu thành phần kinh tế. Trong khi đó cơ cấu của ngành kinh tế sẽ đóng vai trò trung tâm, quan trọng và là yếu tố cốt lõi nhất.
Tái cơ cấu nền kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế có nghĩa là chuyển dịch cơ cấu của nền kinh tế lỗi thời, kém hiệu quả, bị tụt hậu theo hướng nền kinh tế hiện đại và hiệu quả hơn. Hướng từ một nền cơ cấu kinh tế nông nghiệp sang cơ cấu kinh tế nông nghiệp, công nghiệp và sau đó phát triển thành cơ cấu kinh tế công, nông, thương nghiệp.
Cơ cấu lao động cũng sẽ được chuyển dịch theo hướng gắn với xu hướng phát triển của nền kinh tế tri thức. Đây là một trong những tiền đề làm chi phối theo xu hướng chuyển dịch cơ cấu lao động từng thời kỳ ở nước ta.
- Củng cố và làm tăng cường các địa vị lãnh đạo trong quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa, hướng tới việc xác lập địa vị thống trị trong các mối quan hệ sản xuất xã hội trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân.
Cần nhận thức đúng đắn về tính tất yếu khách quan và tác dụng to lớn của công nghiệp hóa, hiện đại hóa và lựa chọn ngành, sản phẩm có khả năng cạnh tranh cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.
Tiếp thu và ứng dụng các thành tựu khoa học và công nghệ hiện đại vào sản xuất. Học tập, nâng cao trình độ học vấn, kinh nghiệm và nghiệp vụ, đáp ứng nguồn lao động có kĩ thuật cho nền kinh tế, cho doanh nghiệp.
Xem thêm : Tất tần tật các thông tin về danh từ: Vị trí, chức năng, cách thành…
Công nghiệp hóa là một trong những nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của quá trình phát triển vì nó đưa cả nền sản xuất vật chất và đời sống văn hóa – xã hội của đất nước lên trình độ mới.
3. Một số câu hỏi thường gặp
- Sự chuyển biến kinh tế trong công nghiệp hóa hiện đại hóa là gì?
Quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa là quá trình chuyển biến từ nền kinh tế với mức độ tập trung tư bản nhỏ bé (xã hội tiền công nghiệp) sang nền kinh tế công nghiệp. Sự chuyển biến kinh tế – xã hội này đi đôi với tiến bộ công nghệ, đặc biệt là sự phát triển của sản xuất năng lượng và luyện kim quy mô lớn.
- Nội dung của công nghiệp hóa, hiện đại hóa là gi?
– Công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong sự phát triển mạnh mẽ của lực lượng sản xuất
– Xây dựng cơ cấu kinh tế một cách hợp lý, hiện đại và đạt hiệu quả cao
– Củng cố và làm tăng cường các địa vị lãnh đạo trong quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa, hướng tới việc xác lập địa vị thống trị trong các mối quan hệ sản xuất xã hội trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân.
- Có mấy mô hình công nghiệp hóa, hiện đại hóa?
Xem thêm : Dân số Việt Nam 100 triệu người: Cơ hội và thách thức – Bài 3: Mật độ dân số và di dân tự do
Công nghiệp hóa, hiện đại hóa là cuộc cách mạng được thực hiện trên khắp thế giới với 2 loại mô hình cơ bản đó là:
– Công nghiệp hóa truyền thống
– Công nghiệp hóa kiểu mới
> Xem thêm: Nền kinh tế quốc dân là gì?
Trên đây là toàn bộ nội dung giới thiệu của chúng tôi về vấn đề công nghiệp hóa là gì hiện đại hóa là gì, cũng như các vấn đề pháp lý có liên quan. Trong quá trình tìm hiểu nếu như quý bạn đọc còn thắc mắc và có nhu cầu sử dụng dịch vụ tư vấn của ACC về công nghiệp hóa là gì hiện đại hóa là gì vui lòng liên hệ với chúng tôi.
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp