Giá thể là gì? Đặc điểm của giá thể
Giá thể, tên gọi tiếng Anh là “Growing media,” là danh xưng chung cho tất cả các hỗn hợp, vật liệu có thể giữ được nước cũng như tạo độ thoáng nhất định để cây có thể sinh trưởng và phát triển tươi tốt.
Đặc điểm của giá thể
Một giá thể lý tưởng cho cây trồng là loại có khả năng giữ nước tương đương với độ thoáng khí và có các đặc điểm sau:
Bạn đang xem: Tìm hiểu nguồn gốc giá thể và những điều bạn cần biết
- Có khả năng giữ ẩm, hút ẩm nhanh, thấm nước dễ dàng
- Có khả năng giữ độ thoáng khí
- Có pH trung tính và khả năng ổn định pH
- Có khả năng tái sử dụng hoặc phân hủy an toàn cho môi trường
- Có khả năng tạo các lỗ gieo hạt, trồng cây
- Giá thể phải nhẹ và thông dụng
- Sạch bệnh, không có nguồn nấm bệnh lây nhiễm
Công dụng của giá thể
Từ xưa, người ta đã tận dụng nguồn phế phẩm nông nghiệp như xơ dừa, tro trấu, rơm rạ… để tạo môi trường cho cây con. Đây chính là một trong những công dụng của giá thể. Cũng gần giống như đất trồng, giá thể có những công dụng chính như sau:
- Tạo môi trường cho rễ cây phát triển ổn định
- Lưu trữ không khí cho cây. Phần xốp thông thoáng để rễ cây có thể trao đổi không khí một cách thuận tiện hơn
- Hấp thụ và dự trữ nước, làm tăng độ ẩm.
- Cung cấp chất dinh dưỡng cho rễ
- Giữ nhiệt, chống khô hạn cho cây
Nhóm giá thể phổ biến hiện nay
Nhóm giá thể phối trộn sẵn
Ngày nay, để tiện lợi cho người sử dụng và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cây trồng, trên thị trường dần xuất hiện các loại giá thể được phối trộn sẵn các thành phần đáp ứng cho nhu cầu dinh dưỡng của mỗi loại cây trồng.
– Giá thể trồng lan trộn sẵn
Thông thường, các giá thể trồng lan phối trộn sẵn theo tỉ lệ phù hợp các chất nền có nguồn gốc hữu cơ và vô cơ như: vỏ thông, bọt đá núi lửa, rêu đá, dớn vụ cùng một số khoáng chất vi lượng, phân tan chậm giúp lan có đủ dinh dưỡng để phát triển.
Nhóm giá thể hữu cơ tự nhiên
– Xơ dừa, mụn dừa
Là phụ phẩm của quá trình nghiền vỏ dừa. Vỏ dừa sau khi nghiền sẽ cho ra 3 thành phần chính là lõi dừa, xơ dừa và mụn dừa. Sau khi bóc tách, sàng sẩy xơ dừa ta sẽ thu được mụn (chiếm 70% trong xơ).
– Trấu hun
Hay còn gọi là biochar, than sinh học, than trấu,… là sản phẩm của quá trình đốt trấu tươi (trấu sống) trong điều kiện yếm khí (thiếu oxy).
– Than bùn
Than bùn là lớp hữu cơ trên bề mặt của đất, được hình thành do sự phân hủy không hoàn toàn tàn dư thực vật bị vùi lấp lâu ngày trong điều kiện yếm khí xảy ra liên tục. Như đầm lầy, núi lửa, đồng hoang, rừng,… Chủ yếu từ các thực vật họ dương xỉ, họ thông, họ liễu và họ lúa hay các loài sen, súng, lau, sậy, choai,…
Xem thêm : Thứ bậc hiệu lực pháp lý và nguyên tắc áp dụng văn bản quy phạm pháp luật
– Mùn cưa
Là phế phẩm trong quá trình sản xuất chế biến gỗ. Thành phần chủ yếu là xenlulozơ dễ phân hủy. Mùn cưa có độ thoáng khí thấp. Vì vậy, khi dùng nên trộn thêm với cát để phân bố đều độ ẩm.
Nhóm giá thể trơ cứng
– Viên đất nung
Các viên đất đá tự nhiên được nung ở 1200 độ C, có dạng viên gần tròn và có nhiều kích thước khác nhau tùy nhà sản xuất. Các tên gọi khác như sỏi nhẹ leca, đá leca, sỏi nhẹ, đất sét nung,… Thông qua quá trình nung, đất sét nung được làm đầy với bọt khí, giúp nó hoàn hảo để giữ oxy cũng như độ ẩm xung quanh rễ cây. Nó có thể được trộn với đất hoặc sử dụng riêng lẻ.
– Cát sỏi
Là loại giá thể trơ, dễ tìm xung quanh mình và chi phí thấp. Kích thước tối ưu của giá thể cát từ 0,1-0,2mm, sỏi từ 1-5cm. Giá thể trước khi dùng cần được rửa sạch, khử trùng, sấy hoặc phơi khô để tránh mang mầm bệnh cho cây.
– Đá trân châu Perlite
Đá Perlite là một loại thủy tinh núi lửa vô định hình có hàm lượng nước tương đối cao, thường được hình thành do sự hydrat của obsidian. Đá trân châu sau khi nung có cấu trúc thể hang với các đường dẫn siêu nhỏ phía trong và vô số lỗ rỗng. Do đó chúng rất xốp và nhẹ. Cũng nhờ cấu trúc này giúp Perlite có khả năng dự trữ nước và không khí, cải thiện độ xốp cho đất trồng, dự trữ nước và dinh dưỡng cho cây.
– Đá bọt Pumice
Hay là đá bọt, là một loại đá núi lửa hình thành từ dung nham nóng chảy và nguội đi nhanh chóng. Do bị làm nguội đột ngột nên hình thành có lỗ rỗng, bong bóng trên bề mặt và bên trong của đá. Các lỗ rỗng này chính là nơi lưu trữ không khí đồng thời cho nước đi qua.
– Đá Vermiculite
Vermiculite là tên của một nhóm khoáng chất dạng bột ngậm nước (nhôm silicat magie). Đá Vermiculite dành cho làm vườn được xử lý bằng nhiệt lớn, giúp chúng mở rộng thành dạng viên hình accordion gồm nhiều lớp tấm mỏng. Chúng không mùi, không độc hại và vô trùng. Thông thường, đá Vermiculite rất nhẹ và được trộn với đá, đất sạch hay giá thể khác.
– Đất nung Akadama
Được sản xuất từ đất đỏ nung ở nhiệt độ rất cao, xử lý kỹ lưỡng. Đất Akadama có hình dạng hạt, khá mềm giúp hấp thụ nước, chất dinh dưỡng cho cây. Đồng thời giúp rễ cây thông thoáng, không bị thiếu oxy hay úng, thối rễ… Đất được dùng để lót đáy chậu hoặc phủ bề mặt bonsai để tăng tính thẩm mỹ và cung cấp dinh dưỡng khoáng chất cho bonsai, cây kiểng.
Xem thêm : Làm lý lịch tư pháp có lâu không? Hết bao nhiêu tiền?
>>> Xem thêm Tìm hiểu về nguồn gốc của lợi nhuận và những điều bạn cần biết qua bài viết AAC GROUP
Một số công thức phối trộn giá thể
Tùy theo nhóm cây trồng mà công thức phối trộn có thể thay đổi. Tuy nhiên, giá thể trồng cây cần đảm bảo độ tơi xốp, thoáng khí, giữ ẩm tốt và thoát nước tốt. Đồng thời, các thành phần dùng để phối trộn cần được xử lý kỹ càng nhằm loại bỏ các tác nhân gây hại cho cây trồng.
Một số công thức phối trộn phổ biến như:
Hỗn hợp gồm ⅓ phân hữu cơ + ⅓ đất cát + ⅓ chất hữu cơ hoai mục, các chất khoáng, than bùn + 3kg phân super lân/1000kg hỗn hợp.
Hỗn hợp gồm: 40% mùn cưa đã mục + 40% phân vi sinh, rác thải hữu cơ hoai mục + 20% phân hữu cơ.
Hỗn hợp gồm ½ đất bột + ½ trấu hun + 1kg phân hữu cơ.
Hỗn hợp gồm ⅓ đất bột + ⅓ trấu hun + 1kg phân hữu cơ.
Hỗn hợp theo tỷ lệ 5 mụn dừa + 3 phân trùn quế + 2 trấu hun.
Sử dụng giá thể đúng cách
Gieo hạt: cho vào vỉ/khay ươm. Gieo hạt ở độ sâu khoảng 3 lần kích thước hạt. Tưới phun sương đủ ẩm bề mặt.
Cây cấy mô: cho vào bầu ươm, dùng que nhọn tạo lỗ sâu khoảng 5cm. Đặt gọn rễ cây vào lỗ ươm và nén chặt để giữ cây đứng vững. Tưới nước giữ ẩm cho bầu ươm.
Giâm cành: cho vào vỉ/khay ươm, cắm cành giâm trực tiếp vào giá thể với độ sâu ⅓ chiều dài và nghiên khoảng 45 độ. Nén chặt gốc tưới nước giữ ẩm.
Trồng rau mầm: cho vào khay dày khoảng 2-3cm. Phun sương ướt đều giá thể. Gieo hạt, phun sương lần 2 rồi dùng dụng cụ che sáng cho khay.
Nhóm giá thể tự nhiên và trơ cứng
Với các nhóm giá thể này, sau khi mua về cần được xử lý kỹ càng trước khi sử dụng. Chẳng hạn như xơ dừa, mụn dừa cần được ngâm rửa nhiều lần để loại bỏ chất Tanin và Lignin có hại cho cây,… Sau đó, phối trộn các loại tự nhiên, trơ cứng cùng phân hữu cơ (phân trùn, phân gà,…) với tỉ lệ thích hợp cho từng nhóm cây trồng.
>>> Xem thêm Tìm hiểu về nguồn gốc của giá thể hữu cơ và những điều bạn cần biết qua bài viết AAC GROUP
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp