Tả cảnh ngụ tình là gì?

Văn pháp thẩm mỹ và nghệ thuật tả cảnh ngụ tình là một đặc sắc thường thấy trong nhiều tác phẩm. Tả cảnh ngụ tình là gì? Ý nghĩa của việc sử dụng biện pháp tả cảnh ngụ tình như thế nào?

Tả cảnh ngụ tình là gì?

Tả cảnh ngụ tình là văn pháp bằng việc miêu tả cảnh vật thiên nhiên hoặc cuộc sống xung quanh để từ đó khắc họa tâm trạng, suy nghĩ và cảm xúc của chủ thể trữ tình, có thể thấy, ngụ tình mới là chính còn cái cảnh chỉ nhằm làm nổi bật cái tình.

Bạn đang xem: Tả cảnh ngụ tình là gì?

Đây là một bút pháp đặc trưng của văn học trung đại nói chung, của ngòi bút Nguyễn Du nói riêng với cơ chế là tả cảnh thông qua đó để bộc lộ tâm trạng con người, tả cảnh để nói tình chứ không chỉ là bức tranh tả cảnh thuần túy.

Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình là nghệ thuật mượn khung cảnh để gửi gắm tâm trạng. Cảnh không chỉ đơn thuần là bức tranh thiên nhiên mà còn là bức tranh tâm trạng. Cảnh là phương tiện miêu tả còn tâm trạng là mục đích miêu tả.

Đặc điểm của bút pháp tả cảnh ngụ tình

Tả cảnh ngụ tình là gì? đặc điểm của bút pháp tả cảnh ngụ tình:

– Là bút pháp thông qua việc miêu tả cảnh vật (thiên nhiên, cuộc sống xung quanh) để khắc họa tâm trạng, cảm xúc và suy nghĩ của nhân vật trữ tình.

– Cùng với bút pháp chấm phá, bút pháp ước lệ tượng trưng, bút pháp đòn bẩy, lấy tĩnh tả động, lấy động tả tĩnh…đây là một trong những bút pháp đặc trưng, mang đậm dấu ấn của văn học trung đại. Có thể nói, bút pháp tả cảnh ngụ tình là một yếu tố quan trọng tạo nên sự thành công cho tác phẩm truyện Kiều của Nguyễn Du.

Khái quát về bút pháp tả cảnh ngụ tình

Tả cảnh ngụ tình là gì? đã được giải thích ở trên, sau đây sẽ là khái quá về bút pháp tả cảnh ngụ tình.

– Tả cảnh ngụ tình là một thi pháp quen thuộc trong văn học trung đại. Đặc trưng của văn học trung đại là sùng cổ, phi ngã và ước lệ. Ước lệ trong thơ văn trung đại đây chính là sử dụng hình ảnh tượng trưng để gợi tả nhưng chủ yếu là gợi nhiều hơn tả.

– Những văn pháp được sử dụng chủ yếu trong văn học trung đại là văn pháp chấm phá, văn pháp đòn kích bẩy, văn pháp lấy động tả tĩnh, văn pháp lấy điểm tả diện,… nhưng trong đó nổi bật nhất phải nhắc đến văn pháp tả cảnh ngụ tình.

Xem thêm : Lịch âm 24/5, âm lịch hôm nay Thứ Ba ngày 24/5/2022 tốt hay xấu? Lịch vạn niên 24/5/2022

– Tả cảnh ngụ tình tức là mượn cảnh để gửi gắm tâm trạng của nhân vật trữ tình, tuy trung tâm là tả cảnh thiên nhiên nhưng cảnh vật lại được quyết định bởi tâm trạng của người thưởng cảnh, qua đó, cảnh vật được nhìn qua con mắt của tình cảm, tâm lí chi phối hoàn cảnh bên ngoài.

– Đó là lí do vì sao thiên nhiên đột ngột trở nên có hồn và khi phân tích chúng, ta có thể thấy được nhân vật đang vui hay buồn.

– Xuất phát từ đặc trưng của văn học trung đại, yêu thích sự tế nhị, cách nói vòng vo ước lệ, vai trò của cá nhân trong những tác phẩm mờ nhạt, họ không được phép tự nói lên tình cảm và suy nghĩ của mình.

– Vì vậy các nhà văn, nhà thơ văn học trung đại sử dụng nhiều bút pháp tả cảnh ngụ tình, để thông qua hình ảnh thiên nhiên, có thể thay người viết nói lên suy nghĩ của bản thân.

– Muốn hiểu sâu tác phẩm thì người đọc cần nhìn nhận chiêm nghiệm mỗi khung cảnh để nhận ra dụng ý của nhà thơ. Mỗi khung cảnh không chỉ tái hiện được thế giới trong tác phẩm mà còn là một góc nhìn cách nghĩ của thi nhân. Và đây còn là một một nét đẹp thẩm mỹ và nghệ thuật của văn học trung đại, trở thành một thủ pháp đặc trưng làm ra những kiệt tác sống mãi với thời gian.

– Thủ pháp thẩm mỹ và nghệ thuật nào nói chung và văn pháp thẩm mỹ và nghệ thuật tả cảnh ngụ tình nói riêng đều thể hiện được tài năng và nỗi lòng của nhà thơ. Nó cho thấy sự liên kết trong mỗi cụ thể chi tiết được bàn tay người nghệ sĩ tạo dựng đầu công phu.

– Khi đọc những tác phẩm ta đừng bỏ qua những yếu tố nhỏ như khung cảnh thiên nhiên, khung cảnh sinh hoạt vì nó cũng là một ý niệm của thi nhân chờ tất cả chúng ta lý giải.

Ví dụ về thơ tả cảnh ngụ tình

Để hiểu rõ hơn khái niệm Tả cảnh ngụ tình là gì? sau đây sẽ là vú dụ về tơ tả cảnh ngụ tình, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình qua tám câu thơ cuối đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích (trích Truyện Kiều của Nguyễn Du)

Buồn trông cửa bể chiều hôm

Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa

Xem thêm : Top 15+ kem trị nám Hàn Quốc tốt nhất bác sĩ da liễu khuyên dùng 

Buồn trông ngọn nước mới sa

Hoa trôi man mác biết là về đâu

Buồn trông nội cỏ rầu rầu

Chân mây mặt đất một màu xanh xanh

Buồn trông gió cuốn mặt duềnh

Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi

– Cảnh lầu Ngưng Bích được nhìn qua con mắt tâm trạng của Kiều: Cảnh từ xa đến gần, màu sắc từ nhạt đến đậm, âm thanh từ tĩnh đến động, nỗi buồn của Kiều man mác, mông lung đến lo sợ, kinh hoàng.

– Dưới ngòi bút miêu tả của Nguyễn Du hình tượng thiên nhiên cùng một lúc đảm nhiệm hai chức năng: thể hiện ngoại cảnh và thể hiện tâm cảnh. Ở chức năng thứ hai, hình tượng thiên nhiên là phương tiện nghệ thuật đặc sắc để miêu tả nội tâm và khắc họa tính cách nhân vật.

– Tả cảnh ngụ tình là một bút pháp đặc trưng của văn học trung đại nói chung, của ngòi bút Nguyễn Du nói riêng với cơ chế là tả cảnh thông qua đó để bộc lộ tâm trạng con người, tả cảnh để nói tình chứ không chỉ là bức tranh tả cảnh thuần túy.

– Nguyễn Du là bậc thầy ngôn từ của thơ ca Việt Nam, là ngòi bút thiên tài trong việc sử dụng nghệ thuật tả cảnh ngụ tình để nói lên tâm trạng con người.

– Bút pháp tả cảnh ngụ tình ở đây được hiểu là mượn cảnh vật để gửi gắm tâm trạng của nhân vật. Cảnh không chỉ là bức tranh tâm trạng mà còn là nơi con người có thể giãi bày tâm trạng của mình, trong tình có cảnh, trong cảnh có tình.

Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp