Xác định chiều đường sức từ

Video cách xác định chiều đường sức từ

Từ trường là một đại lượng vật lý có thể tác động lên các vật có từ tính. Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc Xác định chiều đường sức từ cùng với ACC GROUP nhé.

Xác định chiều đường sức từ

Chiều của đường sức từ có thể được xác định bằng hai cách:

  • Quy tắc nắm tay phải

Ta nắm tay phải sao cho bốn ngón tay duỗi thẳng và vòng cong lại, hướng ngón cái theo chiều dòng điện. Khi đó, các đường sức từ sẽ đi theo đường cong của lòng bàn tay.

Ví dụ, nếu dòng điện chạy theo chiều từ trên xuống dưới, thì các đường sức từ sẽ đi theo chiều từ phải qua trái.

  • Quy tắc vào nam ra bắc

Ta đặt một kim nam châm nhỏ lên một đường sức từ. Kim nam châm sẽ quay sao cho cực Bắc của nó chỉ theo chiều của đường sức từ.

Ví dụ, nếu cực Bắc của kim nam châm chỉ theo chiều từ trên xuống dưới, thì chiều của đường sức từ cũng là từ trên xuống dưới.

Hai cách xác định chiều đường sức từ này luôn cho cùng một kết quả.

Ví dụ về xác định chiều đường sức từ

  • Đường sức từ của nam châm thẳng

Bên ngoài nam châm, các đường sức từ có chiều đi ra từ cực Bắc và đi vào cực Nam. Do đó, nếu ta nắm tay phải sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy ra từ cực Bắc của nam châm, thì ngón cái sẽ chỉ theo chiều đi ra từ cực Bắc của nam châm.

  • Đường sức từ của dòng điện thẳng

Các đường sức từ của dòng điện thẳng có chiều xoắn ốc theo chiều dòng điện. Do đó, nếu ta nắm tay phải sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua dây dẫn, thì ngón cái sẽ chỉ theo chiều xoắn ốc của các đường sức từ.

Tính chất của đường sức từ

Tính chất của đường sức từ

Tính chất của đường sức từ

  • Qua mỗi điểm trong không gian chỉ có thể vẽ được một đường sức từ. Điều này có nghĩa là từ trường tại mỗi điểm là một đại lượng véc tơ, có hướng và độ lớn.
  • Các đường sức từ là những đường cong khép kín hoặc vô hạn ở cả hai đầu. Điều này có nghĩa là từ trường luôn có xu hướng khép kín, không có các đường sức từ mở.
  • Chiều của đường sức từ được xác định bằng quy tắc nắm bàn tay phải hoặc quy tắc vào Nam ra Bắc.

Với quy tắc nắm bàn tay phải, ta nắm bàn tay phải sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện, thì ngón cái chĩa ra chỉ chiều của đường sức từ.

Với quy tắc vào Nam ra Bắc, ta đặt một nam châm nhỏ tại điểm cần xác định chiều của đường sức từ. Nếu cực Bắc của nam châm chỉ theo hướng ra xa nguồn tạo ra từ trường thì chiều của đường sức từ là hướng ra xa nguồn. Nếu cực Nam của nam châm chỉ theo hướng ra xa nguồn thì chiều của đường sức từ là hướng về phía nguồn.

Các đường sức từ có thể dùng để biểu diễn hình dạng và độ lớn của từ trường. Ở những nơi có đường sức từ dày thì từ trường mạnh và ngược lại.

Đường sức từ của nam châm chữ U là những đường cong có hình dạng đối xứng qua trục của thanh nam châm chữ U, có chiều đi ra từ cực Bắc và đi vào cực Nam. Càng gần đầu thanh nam châm, đường sức từ càng nhanh hơn (từ trường càng mạnh hơn).

Trong lòng nam châm, đường sức từ là những đường thẳng song song cách đều nhau. Từ trường trong khu vực đó là từ trường đều.

Vẽ đường sức từ của nam châm chữ u

Vẽ đường sức từ của nam châm chữ u

Vẽ đường sức từ của nam châm chữ u

Đường sức từ của nam châm chữ U là những đường cong có hình dạng đối xứng qua trục của nam châm, có chiều đi ra từ cực Bắc và đi vào cực Nam. Càng gần đầu nam châm, đường sức từ càng nhanh hơn (từ trường càng mạnh hơn). Đường sức từ của từ trường trong khoảng không gian giữa hai cực của nam châm hình chữ U là những đường thẳng song song cách đều nhau. Từ trường trong khu vực đó là từ trường đều.

Các đặc điểm của đường sức từ của nam châm chữ U được tóm tắt như sau:

  • Đường sức từ là những đường cong khép kín, không cắt nhau.
  • Chiều của đường sức từ là từ cực Bắc sang cực Nam.
  • Càng gần cực nam châm, đường sức từ càng mau hơn.
  • Trong lòng nam châm, đường sức từ là những đường thẳng song song cách đều nhau.

Đường sức từ của nam châm chữ U có thể được vẽ bằng cách rắc mạt sắt lên một tấm bìa cứng đặt trên nam châm. Mạt sắt sẽ sắp xếp thành những đường cong tương ứng với đường sức từ của nam châm.

Đường sức từ của nam châm chữ u ra sao?

Đường sức từ của nam châm chữ u ra sao?

Đường sức từ của nam châm chữ u ra sao?

Đường sức từ của nam châm chữ U là những đường cong có hình dạng đối xứng qua trục của thanh nam châm chữ U, có chiều đi ra từ cực Bắc và đi vào cực Nam. Càng gần đầu thanh nam châm, đường sức từ càng nhanh hơn (từ trường càng mạnh hơn).

Trong lòng nam châm, đường sức từ là những đường thẳng song song cách đều nhau. Từ trường trong khu vực đó là từ trường đều.

Hình bên là đường sức từ của nam châm chữ U:

Có thể xác định chiều của đường sức từ của nam châm chữ U bằng quy tắc nắm bàn tay trái: Nắm nắm tay trái rồi đặt tay sao cho bốn ngón tay hướng theo chiều dòng điện chạy qua các vòng dây thì ngón cái chĩa ra chỉ chiều của đường sức từ trong lòng ống dây.

Với nam châm chữ U, chiều dòng điện chạy qua các vòng dây được coi là đi từ cực Bắc đến cực Nam. Vì vậy, theo quy tắc nắm bàn tay trái, chiều của đường sức từ của nam châm chữ U là đi ra từ cực Bắc và đi vào cực Nam.

Đường sức từ của nam châm chữ U thể hiện từ trường của nam châm. Từ trường của nam châm có tác dụng hút các vật có từ tính.

Tính chất của đường sức từ

  • Đường sức từ là những đường cong khép kín hoặc vô hạn ở cả hai đầu. Điều này có nghĩa là không có đường sức từ bắt đầu hoặc kết thúc ở một điểm trong không gian.

  • Đường sức từ không cắt nhau. Nếu hai đường sức từ cắt nhau, thì sẽ có hai hướng từ trường tại điểm giao nhau, điều này là không thể.

  • Chiều của đường sức từ tuân theo quy tắc bàn tay trái. Nếu ta nắm bàn tay trái sao cho ngón cái hướng theo chiều dòng điện, thì bốn ngón còn lại sẽ chỉ theo chiều của đường sức từ.

Ý nghĩa của đường sức từ

  • Đường sức từ cho biết hướng và cường độ của từ trường tại một điểm.
  • Đường sức từ càng mau, dày thì cường độ từ trường tại điểm đó càng mạnh.

Ứng dụng của đường sức từ

  • Đường sức từ được sử dụng để nghiên cứu cơ bản về từ trường.
  • Đường sức từ được sử dụng để thiết kế và chế tạo các thiết bị điện tử, điện từ.
  • Đường sức từ được sử dụng để đo lường từ trường.

Tóm lại, đường sức từ là những đường cong được vẽ trong không gian có từ trường sao cho tiếp tuyến tại mỗi điểm có hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó. Bài viết trên đã nêu rõ Xác định chiều đường sức từ cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.