Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hiện nay

1. Khái niệm

– Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng là cơ quan có thẩm quyền tiến hành các hoạt động giải quyết thông tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử vụ án hình sự theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự nhằm phát hiện và xử lý kịp thời, nghiêm minh mọi tội phạm, không làm oan người vô tội, không bỏ lọt tội phạm và người phạm tội.

– Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng gồm: Cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

Bạn đang xem: Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng hiện nay

+ Cơ quan tiến hành tố tụng có chức năng chính là tiến hành các hoạt động tố tụng để giải quyết vụ án hình sự. Cơ quan tiến hành tố tụng bao gồm: Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án.

+ Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra là cơ quan không có chức năng chính tiến hành tố tụng để giải quyết vụ án hình sự, nhưng được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự, gồm: Bộ đội biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, Cảnh sát biển, Kiểm ngư, các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thuộc Công an nhân dân, các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra thuộc Quân đội nhân dân.

Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng

2. Cơ quan điều tra

– Cơ quan điều tra là cơ quan có chức năng chính là tiếp nhận, giải quyết thông tin về tội phạm, tiến hành điều tra các tội phạm để phát hiện, xác định tội phạm, người thực hiện hành vi phạm tội và đề nghị truy tố. Hệ thống Cơ quan điều tra bao gồm:

• Cơ quan điều tra của Công an nhân dân,
• Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân,
• ơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.

Xem thêm : Hành vi xâm phạm quyền tác giả theo Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi 2022

Căn cứ pháp ý: Điều Điều 4 Luật tổ chức Cơ quan điều tra hình sự năm 2015

– Cơ quan điều tra của Công an nhân dân bao gồm:

• Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an;
• Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan An ninh điều tra Công an cấp tỉnh);
• Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an; Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp tỉnh);
• Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an cấp huyện).

Căn cứ pháp lý: Điều 5 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015

– Cơ quan điều tra trong Quân đội nhân dân bao gồm:

• Cơ quan An ninh điều tra Bộ Quốc phòng;
• Cơ quan An ninh điều tra quân khu và tương đương;
• Cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng;
• Cơ quan điều tra hình sự quân khu và tương đương;
• Cơ quan điều tra hình sự khu vực.

Căn cứ pháp lý: Điều 6 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015

– Cơ quan điều tra của Viện kiểm sát nhân dân tối cao bao gồm:

• Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Cơ quan điều tra Viện kiểm sát quân sự Trung ương.

Cơ quan điều tra có nhiệm vụ, quyền hạn tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; tiếp nhận hồ sơ vụ án do cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra chuyển giao; tiến hành điều tra các tội phạm, áp dụng mọi biện pháp do luật định để phát hiện, xác định tội phạm và người thực hiện hành vi phạm tội; lập hồ sơ, đề nghị truy tố; tìm ra nguyên nhân, điều kiện phạm tội và yêu cầu các cơ quan, tổ chức hữu quan áp dụng các biện pháp khắc phục và ngăn ngừa (Điều 8 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015).

Các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra: Các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra là các cơ quan quản lý nhà nước, được tiến hành một số hoạt động điều tra trong một thời gian nhất định đối với tội phạm xảy ra trong lĩnh vực mình quản lý, sau đó chuyển cho cơ quan tiến hành tố tụng để giải quyết tiếp vụ án.

Xem thêm : Điều kiện để chất mới ra đời là gì?

Các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra bao gồm: các cơ quan của Bộ đội biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, Cảnh sát biển, Kiểm ngư và các cơ quan khác trong Công an nhân dân, Quân đội nhân dân được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.

Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra có nhiệm vụ, quyền hạn: Khi thực hiện nhiệm vụ trong lĩnh vực quản lý của mình mà tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm hoặc phát hiện hành vi phạm tội đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì tiến hành các hoạt động kiểm tra, xác minh và điều tra theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự (Điều 10 Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015).

3. Viện kiểm sát

– Viện kiểm sát là cơ quan có chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp. Hệ thống Viện kiểm sát gồm có: Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân cấp cao, Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi là Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh), Viện kiểm sát nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương (sau đây gọi là Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện), Viện kiểm sát quân sự các cấp.

Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hình sự là kiểm sát hoạt động tiếp nhận, giải quyết thông tin về tội phạm, khởi tố, điều tra, truy tố, xét ử, một số hoạt động về thi hành án và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo trong hoạt động tư pháp của cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng, cơ quan, tổ chức, cá nhân khác có liên quan nhằm bảo đảm pháp luật được tuân thủ nghiêm chỉnh.

4. Toà án

Tòa án nhân dân là cơ quan xét xử của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tổ chức bộ máy của Tòa án bao gồm: Tòa án nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân cấp cao, Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương, Tòa án quân sự.

Tòa án có nhiệm vụ, quyền hạn: Xem xét, kết luận về tính hợp pháp của các hành vi, quyết định tố tụng của Điều tra viên, Kiểm sát viên, Luật sư trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử; xem xét việc áp dụng, thay đổi hoặc hủy bỏ biện pháp ngăn chặn; đình chỉ, tạm đình chỉ vụ án; xem xét, kết luận về tính hợp pháp của các chứng cứ, tài liệu do Cơ quan điều tra, Điều tra viên, Viện kiểm sát, Kiểm sát viên thu thập và do Luật sư, bị can, bị cáo và những người tham gia tố tụng khác cung cấp; khi xét thấy cần thiết, trả hồ sơ yêu cầu Viện kiểm sát điều tra bổ sung; yêu cầu Viện kiểm sát bổ sung tài liệu, chứng cứ hoặc Tòa án kiểm tra, xác minh, thu thập, bổ sung chứng cứ theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự; xét xử vụ án hình sự; yêu cầu Điều tra viên, Kiểm sát viên và những người khác trình bày về các vấn đề có liên quan đến vụ án tại phiên tòa; phúc thẩm những vụ án hình sự mà bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp dưới bị kháng cáo, kháng nghị theo quy định của pháp luật tố tụng; giám đốc thẩm, tái thẩm những vụ án mà bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án cấp dưới bị kháng nghị theo quy định của pháp luật tố tụng; ra quyết định thi hành bản án hình sự.

Tóm lại Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trong tố tụng hình sự gồm có: Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát và Toà án.

Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp