Các nguyên nhân khiến cơ thể thiếu oxy

1.1. Thiếu oxy do nguyên nhân hô hấp

Chúng ta bị thiếu oxy do hô hấp trong trường hợp không khí loãng, không đủ oxy cho cơ thể hô hấp khi lên cao (đi máy bay), leo núi hoặc sống trên núi cao… Khi đó bạn có thể mắc bệnh độ cao hoặc bệnh núi cao.

Bệnh độ cao

Là hiện tượng thiếu oxy cấp khi lên cao đột ngột trên 3000m hoặc bay cao trên mức giới hạn mà không có hoặc hỏng bình oxy. Độ cao 4000 – 5000 m được coi là giới hạn không cần cung cấp thêm oxy của bay.

Các dấu hiệu bệnh lý xuất hiện phụ thuộc vào độ cao và sức chịu đựng của cơ thể. Dấu hiệu sớm nhất là:

  • Các rối loạn thần kinh như mệt mỏi thất thường, nhức đầu, giảm trí nhớ, phản xạ chậm chạp, buồn nôn,… Đây là những nguyên nhân thiếu oxy lên não và rất nguy hiểm, nhất là với những người thường xuyên làm việc trên cao. Do cơ chế bù đắp bất lực gây tăng đào thải CO2, nôn là loại thiếu oxy kèm nhược thán và nhiễm kiềm hơi. Tim đập nhanh, yếu, có thể loạn nhịp. Nếu không xử trí kịp thời, hệ thần kinh bị ức chế sâu sắc dẫn tới co giật, hôn mê và tử vong
  • Các rối loạn ngũ quan như rối loạn thị giác, thính giác…

Biện pháp điều trị chủ yếu là cung cấp oxy nguyên chất:

  • Lên cao trên 8000m- pO2kk = 0.21.(270- 47): 47mmHg
  • Cung cấp oxy nguyên chất: 1.(270-47):223 mmHg. Nhưng nếu lên cao trên 10000m thì dù cho oxy nguyên chất cũng không đủ mà phải có buồng áp lực
  • Lên cao 15000m, thở oxy: pO2kk= 1. (95- 47): 48 mmHg trường hợp này, con người phải sống trong buồng áp lực mới tránh được tình trạng thiếu oxy và vô trọng lượng

Bệnh núi cao

Là hiện tượng thiếu oxy cấp khi leo lên núi cao trên 600m (các nhà thám hiểm). Nguy hiểm của thiếu oxy cũng phụ thuộc vào độ cao và một số yếu tố phụ thêm như mệt mỏi thể chất, lạnh, tác dụng của tia cực tím, tia vũ trụ…

  • Khi lên cao trên 300m, các dấu hiệu thiếu oxy bắt đầu xuất hiện: Hưng phấn thần kinh, trạng thái kích thích, khoan khoái, hay cười nói…
  • Lên cao trên 4000m dấu hiệu rõ rệt hơn, nhức đầu, buồn nôn, mệt mỏi thất thường, kém trí nhớ, khó thở, tím tái, hô hấp chu kỳ…
  • Độ cao 6000m là giới hạn cuối cùng mà con người có thể chịu đựng được mà không cần có thêm oxy.

1.2. Thiếu oxy do nguyên nhân tim mạch và máu