Cơ sở hình thành định luật bảo toàn năng lượng
Trước khi biết đến định luật bảo toàn, người ta đã nhìn thấy sự biến đổi thế năng thành động năng và ngược lại. Có thể nói rằng cơ năng luôn luôn giảm. Trong các hiện tượng tự nhiên, sẽ nhìn thấy sự biến đổi rõ ràng giữa thế năng và động năng. Những phần cơ năng bị hao hụt đi đã chuyển đổi thành thế năng.
Nếu như cơ năng của vật được tăng thêm so với ban đầu. Ta có thể thấy phần tăng thêm đó chính là do năng lượng khác đã được chuyển hóa mà thành.
Bạn đang xem: Định luật bảo toàn năng lượng là gì?
Đối với trường hợp cơ năng được biến đổi thành điện năng và ngược lại, sự hao hụt cơ năng có xảy ra. Trong động cơ điện, ta thấy phần lớn điện năng sẽ được chuyển hóa trở thành cơ năng. Còn bên trong các máy phát điện, các cơ năng phần lớn sẽ chuyển hóa thành điện năng.
Vậy định luật bảo toàn năng lượng là gì?
Phát biểu định luật bảo toàn năng lượng như sau: Năng lượng sẽ không tự nhiên sinh ra hay tự nhiên mất đi. Chúng chỉ chuyển từ dạng này sang đến dạng khác, hoặc truyền từ vật này sang đến vật khác.
Các giải thích này có thể tương ứng với giải thích cơ năng của vật tại sao lại tăng lên hoặc giảm xuống. Ngoài ra cũng giải thích được tại sao vật lại nóng lên hay bị nguội đi. Chúng dựa vào sự chuyển hóa năng lượng từ dạng này chuyển thành dạng khác hoặc là từ vật này thành vật khác ở trong hiện tượng nhiệt, điện hoặc cơ trong tự nhiên. Ngoài ra, chúng cũng dựa vào định luật bảo toàn để khẳng định sự chuyển đổi.
Bài tập và lời giải định luật bảo toàn năng lượng
Bài học các em học sinh học được
Thông qua định luật bảo toàn năng lượng, các em học sinh có thể nhận được nhiều kiến thức. Các em bắt buộc phải biết được thông tin về sự chuyển hóa năng lượng bên trong các hiện tượng nhiệt, điện và cơ. Ngoài ra hiểu và thuộc được định luật bảo toàn năng lượng để sử dụng thành thạo.
Bài tập vận dụng
Xem thêm : Mong mỏi là từ ghép hay từ láy?
Bài 1: Trong nhà máy thủy điện có sử dụng một tua bin. Khi tua bin này quay, ta có thể thấy áy phát điện quay theo. Từ đó cung cấp cho ta năng lượng điện để sử dụng. Tua bin này quay liên tục là nhờ nước ở hồ chứa sẵn. Thế nên ta không cần phải mất công để bơm lên. Vậy tua bin này có phải là một động cơ vĩnh cửu hay không? Vì sao?
Bài 2: Một cây búa máy khi rơi tự do từ độ cao h xuống, chúng dập vào đầu một cái cọc sắt ở dưới đất. Hãy dựa vào định luật bảo toàn năng lượng, dự đoán xem búa đập vào cọc sẽ có những dạng năng lượng nào xuất hiện? Hiện tượng gì có thể xảy ra kèm theo?
Bài 3: Một quả bóng cao su có thể được ném từ độ cao h, xuống dưới nền đất cứng và sau đó bị nảy lên. Sau mỗi lần nảy, độ cao của bóng sẽ giảm dần, điều này có nghĩa là cơ năng cũng sẽ giảm dần. Vậy nó có trái với định luật bảo toàn các năng lượng như đã nêu trên không? Tại sao lại như vậy? Hãy thử dự đoán xem hiện tượng gì xảy đến với quả bóng ngoài việc bị nảy lên và xuống?
Bài 4: Tìm hiểu tượng không tuân theo định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng
A Bàn là nguội đi khi tắt điện
B Bếp nguội đi khi tắt lửa
Xem thêm : Công dụng của cây rau mương
C Xe dừng lại khi bị tắt máy
D Không có hiện tượng nào nêu trên tuân theo định luật
Đáp án
Bài 1: Tua bin này không phải là một tua bin vĩnh cửu. Nếu như muốn cho tua bin chạy, ta cần phải cung cấp cho nó năng lượng từ trên cao chảy xuống. Tuy ta không bơm nước lên, thế nhưng chính nhờ mặt trời đã cung cấp nhiệt năng cho nó. Từ đó nước bốc hơi lên trên cao và trở thành mây. Mây làm cho mưa rơi xuống phần hồ chứa nước ở trên cao.
Bài 2: Có thể giải thích được như sau. Nhiệt năng sẽ làm cho đầu cọc bị đập mạnh và nóng lên. Còn cơ năng sẽ giúp cho cọc được chuyển động và ngập sâu vào bên trong đất.
Bài 3: Điều này không trái với định luật bảo toàn. Lý do là bởi một phần cơ năng của quả bóng đã chuyển thành nhiệt năng. Khi mà quả bóng đập vào đất, một phần trong chúng đã truyền vào không khí và từ đó, làm cho các phân tử không khí được chuyển động.
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp