Toàn cầu hóa là gì? Nguyên dân, nội dung và hệ quả của toàn cầu hóa

Toàn cầu hóa là quá trình tăng cường và đa dạng hóa quan hệ kinh tế, chính trị, văn hóa và xã hội giữa các quốc gia trên toàn cầu. Toàn cầu hóa làm thay đổi cách nhìn nhận và tư duy của con người trên tất cả các lĩnh vực. Để hiểu rõ hơn về toàn cầu hóa và sự ảnh hưởng của toàn cầu hóa đối với đời sống xã hội, hãy cùng DINHNGHIA.COM.VN giải đáp thắc mắc trong bài viết bên dưới nhé!

Toàn cầu hóa là gì?

Xu thế phát triển hiện đại ngày nay đã kéo theo những khuynh hướng tiên tiến. Nhiều người khi tìm hiểu về sự phát triển của nền kinh tế đã tự hỏi “toàn cầu hóa là gì?”. Có thể thấy rằng, toàn cầu hóa được xem như một quá trình tăng lên mạnh mẽ của các mối liên hệ, sự ảnh hưởng, sự phụ thuộc cũng như những tác động qua lại giữa các khu vực, quốc gia và các dân tộc trên thế giới. Điều này sẽ giúp tạo điều kiện để phát triển các lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế.

Toàn cầu hóa là gì? Vì sao phải toàn cầu hóa?
Toàn cầu hóa là gì? Vì sao phải toàn cầu hóa?

Nguyên nhân dẫn đến việc toàn cầu hóa

Xu thế toàn cầu hóa là vấn đề tất yếu của nước ta và trên cả thế giới bởi những nguyên nhân sau:

  • Sự tăng trưởng nhanh chóng của nền kinh tế toàn cầu: Bất kì quốc gia nào nếu không chịu liên kết, học hỏi sẽ bị thụt lùi lại phía sau. Vì toàn cầu hóa diễn ra tại mỗi quốc gia, dân tộc xuất phát từ chính nhu cầu phát triển rộng rãi, mang tính quốc tế của họ.
  • Liên kết kinh tế thế giới ngày càng mở rộng: Với sự xuất hiện nhiều tổ chức liên kết kinh tế, tài chính trong khu vực và cả thế giới. Có thể kể đến một số tổ chức như: IMF – Quỹ tiền tệ quốc tế, WB – ngân hàng thế giới, EU – Liên minh châu Âu,…
  • Các công ty đa quốc gia xuất hiện nhiều và ngày càng phát triển: Chúng tác động to lớn tới tình hình kinh tế tại nước đó. Đặc biệt, là sự hợp nhất các công ty thành các tập đoàn lớn càng khẳng định tầm quan trọng của nó với nền kinh tế đất nước.
  • Những hệ quả mà cuộc cách mạng khoa học: công nghệ, kĩ thuật và giao thông vận tải làm thay đổi bộ mặt của xã hội, tác động mạnh đến tâm lý người dân và thâm nhập ngày một sâu vào trong đời sống con người.
  • Các vấn đề mang tính toàn cầu như thiên tai: bệnh dịch, ô nhiễm môi trường… sẽ được giải quyết nhanh chóng và hiệu quả hơn nếu có sự liên kết giữa các quốc gia với nhau.

Xu hướng toàn cầu hóa kinh tế

Xu hướng toàn cầu hóa kinh tế
Xu hướng toàn cầu hóa kinh tế

Xu thế toàn cầu hóa ở Việt Nam và thế giới hiện nay diễn ra theo 5 điểm như sau:

Thương mại phát triển

  • Thương mại có tốc độ tăng trưởng nhanh và cao hơn so với tốc độ tăng trưởng kinh tế.
  • Tổ chức Thương mại toàn cầu WTO được hình thành.

Đầu tư nước ngoài tăng nhanh

  • Tổng giá trị đầu tư tăng nhanh cùng với đó là sự đầu tư ngày càng mở rộng hơn vào lĩnh vực dịch vụ.

Thị trường tài chính mở rộng

  • Mạng lưới liên kết tài chính được hình thành.
  • Vai trò then chốt của các tổ chức tài chính toàn cầu như WB, IMF…

Các công ty xuyên quốc gia có vai trò ngày càng quan trọng

  • Các công ty này hoạt động ở rất nhiều quốc gia và nắm giữ một khối lượng tài sản lớn.
  • Đối với quốc gia đó và cả thế giới, các công ty này có khả năng chi phối và ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế.

Đặc điểm của toàn cầu hóa là gì?

Đặc điểm của toàn cầu khóa được thể hiện trong một số điểm quan trọng dưới đây:

  • Sự định hình nền kinh tế tri thức.
  • Toàn cầu hóa tài chính.
  • Vai trò của các công ty xuyên quốc gia.
  • Vai trò của chính phủ.

Tác động và ảnh hưởng của toàn cầu hóa là gì?

Đây là xu hướng tất yếu và ngày một được mở rộng, toàn cầu hóa mang lại nhiều ảnh hưởng nhất định trên nhiều lĩnh vực. Có thể thấy, tác động của toàn cầu hóa là vô cùng lớn. Dưới đây là một số những ảnh hưởng của toàn cầu hóa:

  • Phương diện kinh tế: Đây được xem là ảnh hưởng quan trọng nhất của xu hướng toàn cầu hóa hiện nay. Toàn cầu hoá đã tạo ra một sự thay đổi căn bản trong hoạt động kinh tế của con người, làm thay đổi tính chất cũng như vị trí của thị trường. Trước đây, thị trường mang tính quốc gia thì hiện nay khi có toàn cầu hóa thì thị trường đã mang tính quốc tế.
  • Phương diện xã hội: Toàn cầu hoá đã làm cho những vấn đề toàn cầu của thời đại tác động mạnh mẽ và nhanh chóng đến mọi quốc gia dân tộc. Các vấn đề bức bối, các loại bệnh dịch nguy hiểm… đều trở nên toàn cầu…
  • Phương diện chính trị: Toàn cầu hóa cũng tạo ra những thách thức nghiêm trọng đối với chủ quyền quốc gia. Sự hội nhập về kinh tế trong toàn cầu hóa cũng làm tăng lên sự hội nhập về chính trị.

Nội dung và hệ quả của toàn cầu hóa

Toàn cầu hóa mang lại sự thay đổi vượt bậc nhưng đi kèm với cơ hội chính là những thách thức mà con người cần đối mặt và loại bỏ chúng. Dưới đây là lời giải đáp cho toàn cầu hóa cơ hội và thách thức của nó.

Hệ quả tích cực

Tìm hiểu hệ quả tích cực của toàn cầu hóa là gì cũng như tìm hiểu về các lợi ích của xu hướng toàn cầu hóa. Dưới đây là một số lợi ích của toàn cầu hóa:

  • Toàn cầu hóa đem lại cơ hội phát triển mới đặc biệt là sự tăng trưởng mạnh về kinh tế. Lực lượng sản xuất có nhiều điều kiện để phát triển từ đó đẩy mạnh quá trình xã hội hóa.
  • Toàn cầu hóa mở ra cơ hội giao lưu, học tập và tiếp thu những thành tựu khoa học, kĩ thuật tiên tiến, có thêm thị trường, được sự hỗ trợ của các tổ chức, liên minh đã tham gia.
  • Dưới tác động của toàn cầu hóa, cơ cấu kinh tế sẽ có sự chuyển dịch nhất định. Đi kèm với nó là những cải cách thiết thực và hiệu quả để nâng cao tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế và khu vực.
Những hệ quả của toàn cầu hóa
Những hệ quả của toàn cầu hóa

Hệ quả tiêu cực

Toàn cầu hóa và những mặt trái của nó là vấn đề mà những quốc gia trong đó có Việt Nam cần mạnh mẽ đối mặt giải quyết nhanh chóng. Dưới đây là một số hệ quả tiêu cực ảnh hưởng đến quốc gia:

  • Phân hóa giàu – nghèo ngày càng sâu sắc hơn trong xã hội. Những bất công xảy ra nhiều hơn dưới sự chi phối của đồng tiền.
  • Giao lưu, tiếp xúc nếu sơ xảy sẽ làm mai một và sâu hơn là mất hẳn đi độc lập, tự chủ và vốn bản sắc dân tộc đang có.
  • Đi kèm với những thuận lợi thì quá trình toàn cầu hóa với những nước chưa thực sự phát triển mạnh hay đang trong quá trình phát triển sẽ vấp phải những thách thức lớn. Cạnh tranh kinh tế với các nước lớn phát triển đòi hỏi phải biết nắm bắt thời cơ, tận dụng tối đa nguồn lực nếu không sẽ bị bỏ xa, khó lòng theo kịp.

Thời cơ của quá trình toàn cầu hóa

Các quốc gia trong quá trình toàn cầu hóa đều ra sức điều chỉnh chiến lược phát triển và lấy kinh tế làm trọng điểm, cùng sự tăng trưởng hợp tác và tham gia các liên minh kinh tế khu vực và quốc tế.

Quá trình toàn cầu hóa đã giúp các nước có thể khai thác các nguồn vốn đầu tư, kĩ thuật công nghệ và kinh nghiệm quản lí từ bên ngoài. Đặc biệt là những tiến bộ khoa học và kĩ thuật để có thể ”đi tắt đón đầu” nhằm rút ngắn thời gian xây dựng và phát triển đất nước.

Có thể thấy, bối cảnh chung của thế giới là có nhiều cơ hội và thuận lợi cho các nước trong công cuộc phát triển. Vì thế mà vấn đề là cần có tầm nhìn cũng như là nắm bắt kịp thời để không bỏ lỡ thời cơ.

Thách thức của quá trình toàn cầu hóa

Phần lớn các nước đang phát triển đều từ điểm xuất phát thấp về kinh tế, trình độ dân trí thấp, nguồn nhân lực đào tạo có chất lượng còn nhiều hạn chế.

Sự cạnh tranh quyết liệt của thị trường thế giới và các quan hệ kinh tế quốc dân còn nhiều bất bình đẳng, gây nhiều thiệt hại đối với các nước đang phát triển.

Vấn đề sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn vay.

Vấn đề giữ gìn, bảo vệ bản sắc bản sắc văn hóa dân tộc, kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại…

⟹ Toàn cầu hóa là thời cơ nhưng cũng là thách thức đối với các nước đang phát triển. Vì vậy các nước cần chủ động đưa ra những chính sách phù hợp nhằm đáp ứng những thiếu hụt trong quá trình toàn cầu hóa.

Xem thêm:

  • Mưa đá là gì? Ảnh hưởng của mưa đá và cách phòng tránh
  • Mưa axit là gì? Giải thích hiện tượng mưa axit
  • Sự khác nhau giữa khí hậu và thời tiết là gì? Địa Lý lớp 6

Những thông tin trên đây đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc toàn cầu hóa là gì, đặc điểm của toàn cầu hóa, ảnh hưởng của toàn cầu hóa như nào, cũng như thời cơ và thách thức của toàn cầu hóa… Nếu có bất cứ bổ sung hay câu hỏi nào phát sinh liên quan đến chủ đề bài viết toàn cầu hóa là gì, đừng quên để lại câu hỏi bên dưới để cùng chúng tôi trao đổi thêm nhé!