Những sự thật đáng kinh ngạc về “cây nấm” có thể bạn chưa biết

Những sự thật đáng kinh ngạc về “cây nấm” có thể bạn chưa biết

Trong suốt lịch sử, “cây nấm” đã phục vụ cho nhiều mục đích, từ việc bổ sung lợi ích cho chế độ ăn uống, cho đến được sử dụng làm thuốc. “Cây nấm” được nuôi trồng ngày càng phổ biến và rộng rãi hơn không chỉ trên toàn thế giới mà ở Việt Nam cũng không ngoại lệ. Từ việc nuôi trồng các loại phổ biến như nấm mèo, nấm linh chi, nấm rơm, nấm bào ngư.v.v. thì ở Việt Nam đã có nhiều công ty nuôi trồng các loại nấm giá trị cao khác có thể kể đến: nấm tiểu yến (Cty Trang Sinh), nấm hương (Cty Nguyên Long), nấm kim châm (Cty Kinoko Thanh Cao), nấm đùi gà và nấm hải sản (Cty Bắc Âu).v.v.

Có bề dày lịch và được nuôi trồng cũng như sử dụng phổ biến trên toàn thế giới tuy nhiên không phải ai cũng biết nhiều sự thật về “cây nấm”. Dưới đây là 5 sự thật thú vị về “cây nấm” mà bài bào này sẽ cung cấp cho các bạn

“Cây nấm” không phải động vật và cũng không phải thực vật như bạn vẫn nghĩ.

“Cây nấm” hay thường gọi là nấm ở nước ta, trong tiếng anh là mushroom hoặc fruitbody là một phần của giới nấm (fungi kingdom), là một giới hoàn toàn của riêng nó, tách biệt với thực vật. Giới nấm bao gồm nấm, địa y, nấm men, gỉ thực vật, nấm mốc.

(Nguồn: pinterest)

Theo các nhà khoa học, tế bào của nấm giống với tế bào của con người một cách đáng ngạc nhiên. Người ta ước tính rằng nấm tách ra từ động vật khoảng 1,538 tỷ năm trước – muộn hơn 9 triệu năm so với thực vật. Và không giống như thực vật có thể quang hợp, động vật và nấm đều dựa vào nguồn thức ăn bên ngoài để cung cấp năng lượng (hay còn gọi là sinh vật dị dưỡng). Nấm cũng chứa một chất gọi là kitin trong thành tế bào của chúng, chất này cũng có trong bộ xương bên ngoài của côn trùng, nhện và các động vật chân đốt khác.

Nấm là một phần nhỏ của mạng lưới cho phép cây giao tiếp

Bạn có thể hình dung bên dưới một cây nấm là một mạng lưới tơ nấm rộng lớn trải rộng hàng ngàn mét vuông. Hệ sợi nấm này có mối quan hệ đôi bên cùng có lợi với các loài thực vật xung quanh nó. Hệ sợi nấm và bộ rễ của các loài thực vật có thể trao đổi chất dinh dưỡng cho nhau để cùng nhau phát triển.

nam co phai la thuc vat khong

(nguồn: Wikipedia)

Không ngừng lại ở đó, hệ sợi còn đóng vai trò như con đường giao tiếp giữa các loài thực vật với nhau, mặc dù việc giao tiếp đó đôi khi là có hại. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hệ sợi nấm không chỉ có thể hỗ trợ truyền nguồn carbon từ nhưng cây già hơn và lớn hơn để nuôi dưỡng các cây con, mà hệ sợi nấm còn có thể đóng vai trò như một công cụ ăn cắp nguồn carbon giữa các loài thực vật hay thậm chí là công cụ để truyền các hợp chất với mục tiêu gây hại cho các cây khác.

Một số nấm phát sáng trong bóng tối

(Nguồn: internet)

Theo thống kê hiện nay thì có khoảng 80 loài nấm được biết là có khả năng phát quang sinh học. Trong số đó có loại nấm có tên khoa học là Neonothopanus nambi, loài nấm này có thể tìm thấy ở miền Nam nước ta. Người ta đã phát hiện ra rằng nấm có chứa một hợp chất gọi là luciferin và enzym oxy hóa luciferase. Khi hai chất này kết hợp với oxy, nó sẽ gây ra phản ứng hóa học phát ra ánh sáng. Oxyluciferin là hợp chất kỳ diệu được tìm thấy trong nấm phát quang sinh học và mang lại cho nấm sự rạng rỡ. Các phân tử phát quang luciferin có trong nấm phát sáng là hợp chất tương tự được tìm thấy trong đom đóm và các sinh vật phát quang dưới nước. Một số loài nấm phát sáng để thu hút các loài động vật hoạt động ban đêm giúp phát tán giao tử. Điều này cực kỳ phù hợp với các cánh rừng nhiều tán cây rậm rạp không thể phát tán giao tử nhờ gió. Một số loài khác lại phát sáng để thu hút kẻ thù là các con côn trùng đến ăn nấm, đây là kế sách làm bạn với kẻ thù của nấm. Một số loài lại phát sáng vì những lý do mà chúng ta chưa thể lý giải được và đang được các nhà khoa học tìm hiểu.

Nấm đã và đang được sử dụng làm thuốc trong hàng nghìn năm qua

Trong lịch sử của Trung Quốc đã ghi nhận việc sử dụng các loại nấm Linh Chi trong việc chữa bệnh từ thời phong kiến hay loại nấm được mệnh danh là thần dược cho phái nam Đông trùng hạ thảo.

12

Vào khoảng năm 4500 trước Công nguyên, bác sĩ người Hy Lạp Hippocrates đã phân loại nấm Amadou là một loại nấm có khả năng chống viêm mạnh.

Ngày nay rât nhiều loại nấm được nghiên cứu nhằm được đưa vào sử dụng như một loại thực phẩm chức năng: nấm hầu thủ có khả năng ngăn ngừa bệnh suy giảm trí nhớ, nhộng trùng thảo có tác dụng bồi bổ cơ thể.v.v.

(Nguồn: internet)

Hơn thế nữa theo thống kê thì có khoảng 216 loài nấm được cho là gây ảo giác, và đã có nhiều cuộc thảo luận về việc làm thế nào ‘nấm ma thuật’ có thể là một phương pháp điều trị hiệu quả cho một số vấn đề sức khỏe tâm thần. Trong một thử nghiệm của các nhà nghiên cứu tại Đại học Imperial College London trên những bệnh nhân bị trầm cảm kháng trị, những lợi ích được bệnh nhân báo cáo dường như kéo dài đến năm tuần sau khi điều trị.

Chúng có thể giúp phân hủy rác thải nhựa hay sử dụng thay thế nhựa

Như chúng ta đã biết để một vật dụng hay môt chiếc túi nilong có thể phân hủy tự nhiên sẽ mất rất nhiều năm. Tuy nhiên với sự giúp đỡ từ nấm, ta có thể rút ngắn thời gian phân hủy còn vài tháng thậm chí là trong một vài tuần. Vào năm 2017, các nhà khoa học đã phát hiện ra loại nấm Aspergillus tubingensis ở một bãi rác ở Pakistan, chúng có khả năng phá vỡ polyurethane, một loại vật liệu được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp. Bên cạnh đó, nấm còn tiết ra các enzyme giúp phân hủy nhựa nhanh hơn.

Vào những năm trên thế giới có rất nhiều công ty bắt đầu khởi nghiệp từ việc sử dụng hệ sợi của nấm để sản xuất các dụng cụ thay thế các dụng cụ nhựa hoặc thay thế các vật liệu nhựa có độ bền cao khác được sử dụng trong ngành công nghiệp xây dựng và may mặc. Việc này sẽ giảm lượng rác thải nhựa ra ngoài môi trường, đặc biệt là tình trạng tăng nhanh của rác thải nhựa do đại dịch Covid thì đây sẽ là một xu hướng sẽ được phát triển mạnh mẽ.

Với 5 điều thú vị vừa kể trên sẽ khơi dậy sự tìm hiểu khám phá với những ai đang có ý định tìm hiểu kiến thức về nấm, đặc biệt hướng tới đối tượng trẻ em mong muốn tìm hiểu kiến thức khoa học. Sự phát triển mạnh mẽ về khoa học kĩ thuật, các trang thiết bị hiện đại sẽ giúp chúng ta giải đáp và tìm hiểu nhiều kiến thức với hơn về giới nấm trong tương lai.