TRÒ CHƠI DÂN GIAN BỊT MẮT BẮT DÊ – NGUỒN GỐC VÀ CÁCH CHƠI

Trò chơi dân gian bịt mắt bắt dê đã góp phần hun đúc nên một vẻ đẹp dân dã truyền thống từ xưa đến nay. Nhắc đến liền gợi ngay những thanh âm vui đùa, những nhịp chân chạy, những câu hò reo khoái chí.

Từ làng bản cho đến đồng bằng, từ buổi thập niên xưa đến thời hiện đại nay vẫn còn được các cô cậu nhóc ưa chuộng bày nhau chơi. Quen là thế đấy, nhưng liệu bạn đã biết hết những sự thật hay ho về trò chơi dân gian này? Thử tìm hiểu xem nhé.

1. Nguồn gốc xa xưa của trò chơi dân gian bịt mắt bắt dê

Rất nhiều người nghĩ “bịt mắt bắt dê” là trò chơi truyền thống xuất phát từ làng quê Việt Nam, chỉ có ở mỗi nước ta. Thế nhưng, có rất nhiều giai thoại khắp thế giới kể về sự tích mà một trong số đó cho rằng là ý tưởng giải trí này ra đời từ thuở xa xưa ở một vùng đất phương Tây – chính là Hy Lạp.

Ngoài ra, nếu chúng ta đã quen thuộc với cái tên “bịt mắt bắt dê” thì khi tìm kiếm thông tin nguồn gốc có thể sẽ hạn chế. Ví dụ như trò chơi này còn có tên “ruồi mù”, tên tiếng Anh là Blind-man’s buff, nếu như thử tra bằng cụm này thì chắc chắn còn nhiều điều thú vị hơn nữa đấy.

Ban đầu ngay khi trò này xuất hiện ở nhiều nơi trên nước ta thì chưa hề được xem là trò phổ biến dành cho trẻ con. Đối tượng người tham gia trò này là các đôi trai anh hùng, gái thuyền quyên, cặp trai tài gái sắc đến dịp hội nô nức gặp nhau. Về cách chơi cụ thể thì cùng khám phá ở phần tiếp theo bạn nhé.

2. Cách chơi và biến thể của trò chơi dân gian bịt mắt bắt dê

2.1. Cách chơi truyền thống

Như đã đề cập, trước đây đối tượng tham gia, thời điểm, không gian tổ chức không giống như ngày nay. Kể cả cách chơi thuở xưa cũng rất khác, chỉ có điểm giống là có người bịt mắt và đi bắt. Cụ thể, các đôi trai gái vào dịp tết, lễ hội, hay mùa thu hoạch mùa vụ, v.v thường rủ nhau chơi trò chơi dân gian bịt mắt bắt dê.

Người nam và người nữ cùng bị bịt mắt, đứng trong khu vực rào, giăng dây nhất định cùng với một chú dê. Cả người lẫn dê đều đeo chuông hoặc lục lạc để phát ra tiếng động giống nhau, khi bắt thì khó phân biệt được nào là dê nào là người.

Vậy thì bạn đã từng đặt câu hỏi vì sao lại chọn con dê là đối tượng giả bị bắt mà không phải con vật nào khác? Nào, thử tưởng tượng một chú dê rừng, hẳn là chú dê này khá nhút nhát như đặc tính loài, lại vừa tầm tay với của chúng ta, không thấp như gà, vịt, không nguy hiểm, dữ dằn như hổ, sói, lại càng không thể là chim bay trên trời.

2.2. Một số biến thể của trò chơi

Đầu tiên, cách chơi trò chơi dân gian bịt mắt bắt dê giản đơn như rất nhiều người trong chúng ta quen thuộc ngày nay đã là một kiểu biến thể. Vì rõ ràng, nguồn gốc, mục đích, cách chơi ban đầu có khá nhiều điểm khác. Không còn là hai người là một nam một nữ bị bịt mắt, không còn có dê thật trong khu vực chơi.

Thay vào đó, cách chơi biến thể phổ biến là tập hợp số lượng người chơi đông, có một người bị bịt mắt, tất cả chạy xung quanh người này và cố gắng tạo ra các tiếng động giả để không bị bắt và đoán trúng là mình.

Tiếp theo, một cách phỏng lại cách chơi cũ, cũng chọn ra hai người nhưng không nhất thiết là một nam một nữ, họ đeo bịt mắt. Còn một người khác nữa lại được chọn làm dê giả, xung quanh thường có thêm các cổ động viên vui vẻ, thậm chí còn làm rối người bị bịt mắt nhưng lại tạo ra sự kịch tính và thú vị cho quá trình tìm bắt.

Ngoài ra ở một số nơi còn có kết hợp thêm cả dàn trống truyền thống để khuấy động không khí, thường là vào các dịp lễ tết lớn, quan trọng của người vùng miền cao.

3. Trò chơi dân gian bịt mắt bắt dê mang đến lợi gì cho trẻ em

Về lợi ích, trò chơi này yêu cầu người tham gia phải dùng các giác quan để đoán biết. Đặc biệt là thính giác và xúc giác để nhận biết âm thanh, nhận diện người, vật cần bắt. Chính vì vậy mà rèn cho trẻ được khả năng cảm nhận cũng như phản xạ lại.

Bên cạnh đó, đây cũng là trò chơi phù hợp để cho trẻ vận động nhẹ nhàng mà có hiệu quả giải toả căng thẳng đáng kể. Giúp các bé có thêm vốn kiến thức học mà chơi lành mạnh để tham gia các sinh hoạt ngoài trời và có thể góp vui trong các kỳ hội trại.

4. Lời kết

Rõ ràng, trò chơi dân gian bịt mắt bắt dê và nhiều những trò dân gian truyền thống khác luôn có một sức hút đối với mọi thế hệ.

Đôi khi chỉ cần dành thời gian quan tâm tìm hiểu một chút thì chúng ta sẽ có cái nhìn thú vị và tích cực hơn về các trò chơi bất hủ này đúng không nào. Bạn cũng có thể tham khảo cụ thể hơn về các trò dân gian khác như nu na nu nống, thả diều.