Tầm Quan Trọng của Nội Dung trong Bài thơ Nói với con

Đề bài: Các bạn hãy đào sâu và chỉ ra Giá trị nội dung bài thơ Nói với con của nhà thơ Y Phương.

Tầm Quan Trọng của Nội Dung trong Bài thơ Nói với con

Bản Chất quan trọng của Nội Dung trong Bài thơ Nói với con

Bài thực hiện:

Y Phương – là một nhà thơ tiêu biểu của dân tộc Tày, đại diện cho văn hóa thơ ca Việt Nam. Từ năm 1993, ông đã đảm nhiệm vị trí chủ tịch Hội văn học nghệ thuật Cao Bằng. Phong cách sáng tác của Y Phương nổi bật với những bài thơ truyền đạt tâm hồn chân thật, phóng khoáng, trong sáng và thấu hiểu tư duy của con người miền núi. Bài thơ tiêu biểu là ‘Nói với con’. Qua tác phẩm này, Y Phương khéo léo sử dụng lời cha nói với con, với mong muốn gửi gắm tình cảm gia đình, là nguồn dinh dưỡng nuôi dưỡng con và nhấn mạnh đến những phẩm chất tốt đẹp của con người miền núi, hy vọng con mang đi những giá trị ấy trên hành trang cuộc sống.

‘Nói với con’ được sáng tác năm 1980, xuất hiện trong tập Thơ Việt Nam (1945 – 1985). Tác giả sử dụng những câu thơ đa dạng để thể hiện rõ cảm xúc. Nhịp thơ độc đáo, từ nhẹ nhàng sâu lắng đến mạnh mẽ, dứt khoát, giúp độc giả cảm nhận sâu sắc tình cảm của người cha dành cho con. Hình ảnh mô tả trong bài thơ thể hiện rõ những giá trị truyền thống quý báu của dân tộc. Y Phương mô tả cảm xúc của người cha nói với con về quê hương, khuyến khích con tự hào về sức sống mạnh mẽ, lòng trung hiếu với quê hương. Tình cảm gia đình ở đây cũng là tình yêu đối với đất nước, con người dân tộc.

Bốn dòng thơ đầu tiên, người cha muốn nói về tình cảm ban đầu nuôi dưỡng con, là tình cảm cha mẹ từ khi con mới lọt lòng:

‘Bước vững theo chaChân tìm đến mẹMột bước nói lờiHai bước chợt cười’

Con khôn lớn từ tình yêu lớn lao của cha mẹ. Cha mẹ mong đợi, hồi hộp đón nhận từng bước con tiến lớn và phát triển từ bước chân ngây thơ đến những lời nói đầu tiên, tiếng cười đầu tiên của con. Cụm từ được Y Phương sắp xếp một cách khéo léo: ‘Chân vững – chân điều’ , ‘ hai bước – một bước’ , ‘lời nói – tiếng cười’ thể hiện không khí ấm cúng trong gia đình. Cha mẹ đầy hạnh phúc khi con ra đời, từng bước con bước đi, tiếng nói đầu tiên, cha mẹ đều sung sướng chờ đợi. Qua điều này, người cha muốn con nhớ công lao to lớn của cha mẹ, vững lòng ghi nhớ công lao ấy.

Cha nói với con rằng con lớn lên từ cuộc sống lao động hằng ngày của những người dân tộc chân chất của chúng ta:

‘Người đồng bào thân yêu!Đan lờ nhịp đan đẹpVách nhà truyền hát ca’

Cuộc sống ở quê hương đong đầy với hình ảnh và nhịp điệu lao động đơn giản, quen thuộc mỗi ngày ‘Đan lờ nhịp đan đẹp’. Các bước làm việc của họ tinh tế, khéo léo để tô điểm, làm phong phú cho đất đai yêu quý. ‘Vách nhà truyền tiếng hát’ đồng điệu với lao động, họ cùng nhau làm cho cuộc sống trở nên tươi vui vì tình yêu đời.

Không chỉ thế, con trưởng thành bên rừng núi quê hương thơ mộng, tươi đẹp không giới hạn:

‘Rừng trổ bôngĐường đi là con đường của những tấm lòng’

Nơi con ra đời, thật đẹp mắt, được thiên nhiên ban tặng vẻ đẹp hoang sơ ‘Rừng trổ bông’. Thiên nhiên ấy là nguồn cảm hứng không ngừng, nuôi dưỡng tâm hồn, lối sống của con người. ‘Rừng trổ bông’ chứa đựng ý nghĩa là rừng núi mang đến vẻ đẹp, niềm vui, hạnh phúc. Con đường của những tấm lòng là con đường niềm tin, hạnh phúc hướng về chân trời hạnh phúc của người đồng minh. Đây là hình ảnh thơ mộng phong phú, cụ thể và trừu tượng. Người cha muốn tâm sự với con rằng: con trưởng thành nhờ tình yêu và chăm sóc của cha mẹ, cùng cuộc sống lao động trù phú của quê hương, cộng đồng đồng minh.

Câu thơ tiếp theo, cha muốn chia sẻ với con về những phẩm chất tốt đẹp của những người dân tộc quê hương. Sự bền bỉ, kiên cường, dù quê hương còn khó khăn, họ vẫn nỗ lực. Sự lặp lại của câu thơ ‘Người đồng mình thương lắm con ơi’ đặc biệt và sâu sắc. Người dân tộc này thương con nhiều, vì họ mang những phẩm chất tốt đẹp, là phẩm chất của quê hương. Đây là nơi con sinh ra và trưởng thành. Đầu tiên, cha muốn con gắn bó và yêu quê hương mình:

‘Sống trên đá không chê đá chập chùngSông trong thung không chê thung nghèo đói’

Dù ở bất cứ đâu ‘sống trên đá’ hay ‘sống trong thung’, dù đá chập chùng, thung nghèo đói, con hãy sống trọn vẹn với quê hương. Bởi quê hương là nơi con khóc tiếng khóc đầu đời, nơi con mang trong mình phẩm chất tốt đẹp của con người ở đây. Cha cũng mong con sống mạnh mẽ như ‘sông như suối’. Con hãy sống lạc quan, khoáng đạt như sông suối ở quê hương. Dù ‘lên thác xuống ghềnh’ khó khăn, con hãy vượt qua mọi thách thức. Cha mong con sống thủy chung, gắn bó với quê hương, con người của mình. Đồng thời, cha mong con trên đường đời sẽ gặp khó khăn, nhưng hãy vượt qua bằng ý chí, phẩm chất mà quê hương đã truyền đạt. Người dân tộc đồng mình giản dị, mộc mạc. Họ có thể ‘thô sơ da thịt’ nhưng không hề nhỏ bé. Họ tự đục đá kê cao quê hương, luôn ý thức xây dựng quê hương mình ngày càng tốt đẹp. Họ kế thừa và bảo tồn những giá trị, phong tục tốt đẹp từ đời này sang đời khác.

‘Người đồng bào tự đục đá kê cao quê hươngVà quê hương thì làm phong tục’

Cuối cùng, kết thúc bài thơ là những lời dặn dò đầy trìu mến của cha gửi đến con.

‘Con ơi, mặc dù thô sơ ngoại hìnhĐi trên đườngCon đừng bao giờ tự tiNghe cha’.

Cha muốn nói với con rằng: những người đồng bào ‘mặc dù thô sơ ngoại hình’, nhưng họ thật chân chất, thật thà. Họ sống không kế hoạch, yêu hết mình và ghét hết mình, không tính toán. Nhưng trong họ luôn tồn tại những phẩm chất mà con cần tự hào và học hỏi. Để sau này, khi con bước vào thế giới ngoại vi, con sẽ gặp những khó khăn, những thử thách, nhưng đừng sợ, đừng bao giờ cảm thấy nhỏ bé ‘Nghe cha’, bởi phía sau con luôn có người đồng bào, luôn có cha mẹ ở bên và hỗ trợ con. Bài thơ kết thúc bằng lời dặn dò ngọt ngào và tận tâm. Người cha trong bài thơ thực sự là người lắng nghe và yêu thương con.

Bài thơ ‘Nói với con’ diễn đạt về tình cảm gia đình và cụ thể hơn, là những điều người cha muốn chia sẻ và mong đợi từ con. Một tình yêu cha không giới hạn, một tâm hồn mênh mông với quê hương và con người.

“”””-KẾT THÚC””””-

Ở đây, chúng ta vừa khám phá sự độc đáo của bài thơ Gặp con, và để thấu hiểu đúng giá trị của tác phẩm này, hãy không bỏ lỡ những tác phẩm văn xuất sắc khác như: Phân tích bài thơ Gặp con của A Phương, Phân tích phần 2 của bài thơ Gặp con, Lời chia sẻ của người cha gặp con trong bài thơ Gặp con, Đánh giá về mối quan hệ cha con trong bài thơ Gặp con.