Sự phát sinh đột biến gen phụ thuộc vào?

Câu hỏi:

Sự phát sinh đột biến gen phụ thuộc vào?

A. Cường độ, liều lượng, loại tác nhân gây đột biến và cấu trúc gen.

B. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình.

C. Sức đề kháng của từng cơ thể.

D. Điều kiện sống của sinh vật.

Đáp án đúng A.

Sự phát sinh đột biến gen phụ thuộc vào cường độ, liều lượng, loại tác nhân gây đột biến và cấu trúc gen, đột biến gen do những sai sót ngẫu nhiên phát sinh trong quá trình tự nhân đôi của ADN, tác động của các tác nhân vật lí, hoá học và sinh học trong môi trường, có thể phát sinh trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người tạo ra.

Giải thích lý do chọn đáp án A:

Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen. Những biến đổi này thường liên quan đến một (đột biến điểm) hoặc một vài cặp gen.

Trong tự nhiên, các gen đều có thể bị đột biến nhưng với tần số rất thấp (10-6 – 10-4).

Tần số đột biến gen có thể thay đổi tuỳ thuộc vào tác nhân đột biến và độ bền của gen.

Cá thể mang đột biến biểu hiện thành kiểu hình được gọi là thể đột biến.

Trong điều kiện nhân tạo, có thể chủ động sử dụng các tác nhân gây đột biến để tăng tần số đột biến và định hướng vào 1 gen cụ thể để tạo những sản phẩm tốt phục vụ sản xuất và đời sống.

Các dạng đột biến:

– Đột biến thay thế một cặp nuclêôtit

Một cặp nuclêôtit này được thay thế bởi 1 cặo nuclêôtit khác có thể làm thay đổi trình tự axit amin trong chuỗi pôlipeptit và thay đổi chức năng của prôtêin.

– Đột biến thêm hoặc mất một cặp nuclêôtit.

Một cặp nuclêôtit bị mất đi hoặc được thêm vào sẽ làm dịch chuyển khung đọc dẫn đến đọc sai mã di truyền từ vị trí xảy ra đột biến dẫn đến thay đổi trình tự axit amin trong chuỗi pôlipeptit và làm thay đổi chức năng của prôtêin.

Nguyên nhân và cơ chế của đột biến gen

Thứ nhất: Về nguyên nhân

– Do những sai sót ngẫu nhiên phát sinh trong quá trình tự nhân đôi của ADN.

– Tác động của các tác nhân vật lí, hoá học và sinh học trong môi trường.

– Đột biến có thể phát sinh trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người tạo ra.

Thứ hai: Về cơ chế phát sinh

– Sự kết cặp không đúng trong tái bản ADN: Các bazơ nitơ thường tồn tại 2 dạng cấu trúc: dạng thường và dạng hiếm. Các dạng hiếm có những vị trí liên kết hiđrô bị thay đổi dẫn đến chúng có thể bắt cặp sai khi tái bản gây đột biến.

– Tác động của các tác nhân gây đột biến:

+ Tác nhân vật lí: tia UV có thể làm cho 2 Timin cạnh nhau trên cùng 1 mạch liên kết với nhau dẫn đến đột biến gen.

+ Tác nhân hoá học: 5BU là chất đồng đẳng của Timin, gây đột biến thay thế cặp A – T bằng cặp G – X.

+ Tác nhân sinh học: dưới tác động của một số loại virut như virut Hecpet, virut viêm gan B, … cũng có thể gây đột biến

Giải thích lý do không chọn các đáp án còn lại:

B sai vì Đột biến gen không phụ thuộc vào mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình.

C và D đúng nhưng chưa đủ. Đáp án C mới chỉ đề cập đến sức đề kháng của cơ thể (tức là sự bền vững trong cấu trúc của gen) mà không đề cập đến sự ảnh hưởng của tác nhân gây đột biến. Đáp án D chỉ đề cập đến điều kiện sống của sinh vật (tức là sự có hay không xuất hiện tác nhân gây đột biến) mà không đề cập đến vai trò của cấu trúc của gen trong quá trình xuất hiện đột biến gen.