Học đối phó là gì? Tác hại của việc học đối phó

Học đối phó luôn là một vấn đề nhức nhối trong hệ giáo dục hiện nay. Tình trạng này thường xuyên xảy ra ở các em học sinh. Điều này khiến chất lượng học tập đi xuống và ảnh hưởng về chất lượng giảng dạy. Vậy học đối phó là gì? Và làm thế nào để có thể nghị luận về việc học đối phó? Cùng Trang tài liệu tìm hiểu ngay nhé!

Học đối phó là gì?

Học đối phó (coping learning) không phải là một thuật ngữ được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực giáo dục hoặc tâm lý học. Trong ngữ cảnh của câu hỏi trước đó, có thể hiểu rằng “học đối phó” được sử dụng để mô tả một tình trạng học tập không tích cực và không hiệu quả của học sinh.

Vấn đề này thường xảy ra khi học sinh không học trên tinh thần tự nguyện và chủ động, mà thay vào đó, họ học chỉ để vượt qua các bài kiểm tra ngắn hạn hoặc để đối phó với áp lực từ các yêu cầu học tập trước mắt. Trong tình trạng này, học sinh thường không tập trung vào việc hiểu bài học một cách sâu sắc và thường không lưu giữ kiến thức sau khi kết thúc bài kiểm tra.

Nguyên nhân của việc học đối phó

Các lý do dẫn đến hiện tượng học đối phó mà bạn đề cập có thể là những yếu tố chính gây ra tình trạng học tập không tích cực và không hiệu quả của học sinh. Hãy điểm lại một số yếu tố chính:

  1. Áp lực học tập quá tải: Học sinh có thể bị quá tải với lịch trình học tập quá nhiều giờ một ngày, tham gia các lớp học thêm và học phụ đạo. Việc này làm cho học sinh không có đủ thời gian để hoàn thành bài tập về nhà và ôn tập lại kiến thức đã học trên lớp.
  2. Thiếu ý thức học tập: Một số học sinh có thái độ thiếu ý thức trong việc học tập, họ có xu hướng ham chơi, không xác định được mục tiêu học tập rõ ràng, dẫn đến tình trạng chán học và học không có động lực.
  3. Hệ thống giáo dục chú trọng vào điểm số: Nền giáo dục của Việt Nam chưa thay đổi đủ để phát triển năng lực của học sinh. Chú trọng quá nhiều vào thành tích, điểm số làm tăng áp lực học tập và gây ra cảm giác mệt mỏi cho học sinh.
  4. Thời gian học tập hạn chế: Học sinh phải đối mặt với việc có quá nhiều bài tập và môn học để học, trong khi thời gian một ngày vẫn giới hạn là 24 tiếng, dẫn đến cảm giác chạy đua với thời gian và không đủ thời gian học tập chất lượng.
  5. Học lý thuyết ít thực hành: Thiếu sự cân đối giữa lý thuyết và thực hành trong việc dạy học cũng làm cho học sinh cảm thấy chán ngán và không hứng thú với môn học.
  6. Ý thức cá nhân của học sinh: Cuối cùng, ý thức cá nhân của từng học sinh cũng đóng vai trò quan trọng. Nếu học sinh không nhận thức đúng tầm quan trọng của việc học, họ có xu hướng học đối phó và không đặt ra mục tiêu rõ ràng cho bản thân.

Để giải quyết hiện tượng học đối phó, cần có sự cân nhắc và thay đổi trong cả hệ thống giáo dục và thái độ của học sinh đối với việc học tập. Nâng cao ý thức học tập và thúc đẩy việc học tích cực và chủ động là rất quan trọng để học sinh phát triển năng lực và thành công trong học tập và cuộc sống.

Hậu quả của việc học đối phố

Học đối phó có thể gây ra những hậu quả tiêu cực và ảnh hưởng đến tương lai của học sinh và xã hội như sau:

  1. Mất hứng thú và sáng tạo: Học đối phó làm giảm sự hứng thú và đam mê trong việc học tập. Học sinh không còn muốn khám phá và tìm hiểu kiến thức mới, dẫn đến sự mất đi sáng tạo và khả năng tự học.
  2. Học tủ và học vẹt: Hiện tượng học tủ (memorizing) và học vẹt (rote learning) thường xuất hiện khi học sinh chỉ tập trung vào việc ghi nhớ kiến thức mà không hiểu và ứng dụng vào thực tế. Điều này giảm đi tính ứng dụng và ý thức thực tiễn của kiến thức đã học.
  3. Gian lận trong thi cử: Áp lực từ việc đạt thành tích cao trong thi cử có thể khiến một số học sinh chọn con đường gian lận để đạt được điểm số cao một cách nhanh chóng và dễ dàng.
  4. Mất trách nhiệm: Học đối phó giảm thiểu ý thức trách nhiệm trong việc học tập của học sinh, dẫn đến họ không chịu trách nhiệm với việc nắm vững kiến thức và phát triển bản thân.
  5. Sự suy giảm chất lượng giáo dục: Nếu hiện tượng học đối phó tiếp tục kéo dài và phổ biến, nó có thể làm suy giảm chất lượng giáo dục ở mức độ toàn cầu. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế – xã hội của một quốc gia trong tương lai.

Để giải quyết vấn đề này, cần có sự hợp tác của nhiều bên, bao gồm gia đình, giáo viên, nhà trường và xã hội. Cần tạo ra môi trường học tập tích cực và động viên học sinh khám phá kiến thức, áp dụng vào thực tế. Đồng thời, hệ thống giáo dục cũng cần thay đổi phương pháp giảng dạy và đánh giá để khuyến khích học sinh học tập sâu sắc và có ý thức tự quản lý học tập.

Cách đối phó

Dưới đây là một số biện pháp cụ thể mà chúng ta có thể thực hiện:

  1. Giáo viên:
    • Nắm bắt tâm lý học sinh và đồng cảm với tâm trạng của học sinh.
    • Đổi mới và tạo sự hứng thú trong cách dạy học để thu hút học sinh tham gia tích cực.
    • Áp dụng phương pháp giáo dục linh hoạt, khuyến khích học sinh tự tìm hiểu và tham gia tích cực vào quá trình học tập.
    • Xử lý triệt để khi phát hiện học sinh có hiện tượng học đối phó, hỗ trợ và định hướng cho họ học tập tích cực hơn.
  2. Gia đình:
    • Quan tâm đến việc học tập của con cái một cách hợp lý, không áp lực về điểm số và thành tích.
    • Tạo môi trường gia đình tích cực, động viên con cái thể hiện sự cố gắng và phấn đấu học tập.
    • Tạo điều kiện để con cái tham gia các hoạt động ngoại khóa và giải tỏa áp lực học hành.
  3. Học sinh:
    • Tự giác học bài và làm bài tập đầy đủ, xác định mục tiêu học tập và cố gắng đạt được chúng.
    • Tìm kiếm sự hứng thú trong việc học, hỏi câu hỏi và đi sâu vào bài học.
    • Tham gia vào các hoạt động ngoại khóa và phát triển kỹ năng mềm để giải tỏa áp lực học hành.
  4. Xử lý kiểm tra:
    • Giáo viên nên kiểm tra về chất, không chỉ kiểm tra về lượng kiến thức.
    • Áp dụng các hình thức kiểm tra đa dạng, tạo điều kiện để học sinh thể hiện được khả năng học tập của mình một cách toàn diện.

Bằng cách thực hiện những biện pháp này, chúng ta có thể tạo ra môi trường học tập tích cực và định hướng cho học sinh phát triển một cách toàn diện. Học đối phó có thể được đẩy lùi và thay thế bằng học tập tích cực và hiệu quả, giúp xây dựng tương lai tốt đẹp cho đất nước và xã hội.