Tội phạm hình sự là gì? Phân biệt tội phạm hình sự và các vi phạm pháp luật khác?

1. Tội phạm hình sự là gì?

Điều 8 Bộ luật Hình sự năm 2015 (Sửa đổi bổ sung năm 2017) định nghĩa khái niệm “Tội phạm” hay cũng chính là “Tội phạm hình sự” đó là những hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự hoặc pháp nhân thương mại thực hiện một cách cố ý hoặc vô ý, xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ Tổ quốc, xâm phạm chế độ chính trị, chế độ kinh tế, nền văn hóa, quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, xâm phạm quyền con người, quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, xâm phạm những lĩnh vực khác của trật tự pháp luật xã hội chủ nghĩa mà theo quy định của Bộ luật này phải bị xử lý hình sự. Những hành vi tuy có dấu hiệu của tội phạm nhưng tính chất nguy hiểm cho xã hội không đáng kể thì không phải là tội phạm và được xử lý bằng các biện pháp khác.

Khái niệm tội phạm là khái niệm cơ bản nhất trong luật hình sự Việt Nam là cơ sở thống nhất cho việc xác định những tội phạm cụ thể và các chế định khác của luật hình sự. Các khái niệm khác tuy độc lập nhưng cũng chỉ là những khái niệm có tính chất cụ thể hóa và hoàn toàn phụ thuộc vào khái niệm tội phạm. Khái niệm tội phạm là cơ sở thống nhất cho việc nhận thức và áp dụng pháp luật hình sự một cách đúng đắn.

– Là cơ sở khoa học thống nhất cho việc xác định những tội phạm cụ thể trong Phần các tội phạm của Bộ Luật hình sự .

– Trực tiếp thể hiện một cách rõ nét những nguyên tắc cơ bản của Luật hình sự.

– Là điều kiện cần thiết có tính nguyên tắc để giới hạn giữa tội phạm và vi phạm pháp luật khác, giữa trách nhiệm hình sự và trách nhiệm pháp lý khác.

– Là cơ sở để xây dựng phần quy định của điều luật thuộc phần các tội phạm và quy định khung hình phạt tương ứng cho từng loại tội.

– Là cơ sở để xây dựng các khái niệm khác của Luật hình sự.

– Là cơ sở cho việc nhận thức và áp dụng đúng đắn những điều luật quy định về từng tội phạm cụ thể.

Như vậy, có quan niệm và nhận thức đúng về tội phạm mới xây dựng và áp dụng đúng pháp luật hình sự.

Tội phạm hình sự tiếng Anh là “Criminological”.

2. Đặc điểm của tội phạm hình sự: