Công xã thị tộc là giai đoạn đầu trong lịch sử phát triển loài người. Vậy công xã thị tộc được hình thành từ khi nào, kết thúc khi nào? Hãy cùng ihoc.vn khám phá về công xã thị tộc trong bài viết dưới đây nhé.
Công xã là gì?
Công xã là hình thức tổ chức nguyên thuỷ của xã hội loài người.
Bạn đang xem: Công xã thị tộc được hình thành từ khi nào, kết thúc khi nào?
Công xã nguyên thủy là một hình thái kinh tế xã hội đầu tiên và sơ khai nhất trong lịch sử của loài người. Trong xã hội công xã nguyên thủy, tư liệu lao động được dùng thô sơ chủ yếu là đồ đá, thân cây làm công cụ lao động. Vì vậy, cơ sở kinh tế thời kỳ này là sự sở hữu chung về tư liệu sản xuất và sản phẩm lao động.
Công xã thị tộc là gì?
Xã hội nguyên thủy (hay còn được gọi là công xã thị tộc) là giai đoạn đầu tiên và dài nhất trong lịch sử phát triển của loài người. Từ khi có con người xuất hiện trên Trái Đất này đến khi xã hội nguyên thủy chuyển thành xã hội giai cấp và xuất hiện chế độ nhà nước.
Tìm hiểu công xã thị tộc được hình thành từ khi nào?
Người tinh khôn xuất hiện, đã hình thành những sự thay đổi to lớn trong đời sống vật chất và tổ chức của xã hội loài người. Các sự việc bao gồm lực lượng sản xuất phát triển hình thức lao động tập thể, sống định cư và dùng lửa đã khiến cho mối quan hệ của cộng đồng người nguyên thủy được thắt chặt.
Mối quan hệ lỏng lẻo, không bền vững của bầy người nguyên thủy đã không còn phù hợp, thay vào đó là một tổ chức cộng đồng mới chặt chẽ và ổn định hơn. Cộng đồng thay thế này được tổ chức theo mối quan hệ máu mủ. Mọi thành viên liên quan đều được bình đẳng về lợi ích vật chất cũng như địa vị xã hội và cùng nhau hợp tác trong lao động. Tổ chức đó chính là công xã thị tộc – từ đây tổ chức xã hội cơ bản của xã hội nguyên thủy được hình thành.
Trên đây, chắc hẳn các bạn đã trả lời được câu hỏi công xã thị tộc là gì, công xã thị tộc được hình thành từ khi nào? Đó là khi mà người tinh khôn đã xuất hiện, cuộc sống được nâng cao. Tiếp theo, hãy cùng ihoc.vn tìm hiểu xem ai là người đã lãnh đạo thị tộc phát triển.
Ai lãnh đạo thị tộc?
Chế độ quần hôn vào thời kỳ đầu là kiểu chế độ chồng chung, vợ chung. Thêm vào đó, địa vị độc tôn của người phụ nữ trong sản xuất chính là cơ sở để hình thành hình thức thị tộc mẫu quyền đầu tiên trong lịch sử. Từ đó, phụ nữ là người có quyền lực cũng như tiếng nói nhất ở trong thị tộc.
Xem thêm : Uống canxi và magie b6 cùng lúc được không? Bổ sung thế nào?
Tuy nhiên, đến sau này, khi lực lượng sản xuất phát triển, vị trí quyền lực của người phụ nữ trong chế độ thị tộc đã được thay đổi. Trong giai đoạn đó, sức mạnh được đề cao hơn để đáp ứng nhu cầu sản xuất nặng nhọc. Cho nên, hình thức thị tộc phụ quyền đã ra đời thay thế hình thức thị tộc mẫu quyền. Người đàn ông là người đứng đầu thực hiện việc quản lý và lãnh đạo.
Công xã thị tộc hoạt động trật tự, quyền hạn cũng như phân chia quyền lực rõ ràng. Lãnh đạo của thị tộc là hội đồng thị tộc, đứng đầu chính là tộc trưởng. Người tham gia hội đồng phải có năng lực và đạt các tiêu chuẩn lãnh đạo. Người ngồi ở vị trí tộc trưởng phải thông qua ý kiến nhất trí của mọi người. Chính vì vậy nên không có tính chất độc quyền ra quyết định và thể hiện các nguyên tắc làm việc chung.
Hội đồng thị tộc gồm các thành phần là nam nữ đã thành niên trong thị tộc. Việc quản lý cũng như điều hành thị tộc đều dựa trên nghị quyết của hội nghị thị tộc. Đây được xem là một quan điểm rất tiến bộ trong giai đoạn này. Tộc trưởng được bầu sẽ có tiếng nói và quyền quyết định lớn nhất. Các thành viên trong hội đồng đều phải có thái độ tôn kính và chất hành theo sự điều hành của tộc trưởng. Từ đó mang đến hiệu quả trong cách quản lý, thống nhất được quyền lợi và lợi ích chung.
Đặc điểm của thị tộc
Thị tộc là một phần quan trọng của lịch sử nhân loại, công xã thị tộc được hình thành khi xuất hiện người tinh khôn. Vậy họ có đặc điểm gì, hãy cùng tìm hiểu nhé!
- Thị tộc là những người có chung một huyết thống
- Các thành viên trong thị tộc đều có tiếng nói và ngôn ngữ chung
- Mỗi thị tộc có các tục lệ, tập quán và tín ngưỡng riêng
- Trong mỗi thị tộc có các sắc thái đặc trưng riêng, tạo thành những yếu tố văn hoá nguyên thuỷ riêng biệt.
- Mỗi thị tộc đều sở hữu tên gọi riêng
- Về tổ chức xã hội, mỗi thị tộc bầu ra tộc trưởng, thủ lĩnh quân sự và có thể bãi miễn họ khi thấy không thích hợp.
- Người đứng đầu thị tộc được các thành viên khác tôn kính, phục tùng tự nguyện, đó là hình thức dân chủ đầu tiên trong lịch sử loài người.
- Quy mô thị tộc khá nhỏ bé.
Bộ lạc
Chúng ta đã cùng tìm câu trả lời cho câu hỏi công xã thị tộc được hình thành từ khi nào ở phần trên. Tiếp theo, hãy cùng tìm hiểu về một khái niệm liên quan mật thiết đến thị tộc ngay dưới đây nhé.
Cộng đồng bao gồm những thị tộc có chung quan hệ huyết thống hoặc các thị tộc có liên kết hôn nhân với nhau được gọi là bộ lạc. Trong đó có một thị tộc gốc tạo thành bộ lạc được gọi là bào tộc.
Bộ lạc là hình thức tổ chức xã hội theo kiểu nhóm xã hội trong lịch sử phát triển của loài người.
Phân biệt thị tộc, bộ tộc và dân tộc
Tiêu chí phân biệtThị tộcBộ tộcDân tộcKhái niệmLà cộng đồng có cùng chung 1 huyết thốngLà cộng đồng dân cư được liên kết với nhau từ nhiều bộ lạcLà sự hình thành từ 1 bộ tộc hoặc liên kết của tất cả các bộ tộcThời gian hình thànhĐây là hình thức cộng đồng người đầu tiên trong lịch sử loài người.Hình thành dựa trên thời kỳ đánh dấu sự tan rã hoàn toàn của xã hội công xã nguyên thuỷHình thành dựa trên sự liên kết của tất cả các bộ tộc hoặc chỉ từ một bộ tộc sống cùng trên 1 lãnh thổĐặc trưngCó cơ sở tồn tại về kinh tế bao gồm quyền sở hữu chung về tài sản cũng như tư liệu sản xuất. Những sản phẩm này đều được chia đều cho các thành viên.Dân cư, ngôn ngữ và văn hóa đa dạng, lãnh thổ thì ổn định.Sự bền vững về kinh tế, ngôn ngữ, lãnh thổ và văn hoá
Công xã nguyên thủy tan rã khi nào?
Sau khi đã tìm được câu trả lời cho câu hỏi công xã thị tộc được hình thành từ khi nào, hãy cùng chúng tôi khám phá nguyên nhân vì sao công xã thị tộc hay công xã nguyên thủy lại tan rã trong phần sau đây.
Xem thêm : Tin tức
Khi kim loại tham gia vào thế giới gỗ, đá của người nguyên thủy thì những chuyển biến quan trọng trong đời sống đã bắt đầu diễn ra. Dưới tác động của công cụ làm bằng kim loại, năng suất lao động của con người không ngừng tăng lên, lực lượng sản xuất cũng có những bước tiến rõ ràng khiến cho hoạt động kinh tế xã hội ngày càng đa dạng và phong phú hơn. Điều này đòi hỏi phải có sự phân công lao động theo hướng chuyên môn hóa.
Vào thời kỳ cuối của chế độ công xã nguyên thủy, ba lần phân công lao động lớn đã lần lượt xảy ra:
- Lần 1: Chăn nuôi tách ra khỏi trồng trọt
- Lần 2: Thủ công nghiệp tách ra khỏi nông nghiệp
- Lần 3: Buôn bán phát triển và thương nghiệp đã xuất hiện.
Bởi vì sự xuất hiện của công cụ lao động mới nên chế độ làm chung, ăn chung, hưởng chung ở thời kỳ công xã thị tộc đã bị phá vỡ.
Thêm vào đó, nhờ có phân công lao động nên năng suất lao động và sản lượng vật chất của xã hội tăng lên nhanh chóng. Kể từ đó, cũng xuất hiện sản phẩm dư thừa và làm phát sinh ham muốn chiếm đoạt sản phẩm dư thừa đó. Những người có địa vị trong cộng đồng thị tộc – bộ lạc đã lợi dụng ưu thế của mình và chiếm đoạt những sản phẩm dư thừa của tập thể, dẫn đến hệ quả tư hữu xuất hiện.
Từ những nguyên nhân đó dẫn đến xã hội nguyên thủy dần tan rã, nhường chỗ cho xã hội giai cấp.
Kết luận
Công xã thị tộc được hình thành khi người tinh khôn xuất hiện và làm thay đổi đời sống vật chất của tổ chức xã hội loài người, thay thế cho bầy người nguyên thủy. Xuất hiện hình thức lao động tập thể, sống định cư và dùng lửa, có mối quan hệ chặt chẽ hơn.
Sau khi ra đời ở hậu kì đồ đá cũ, công xã thị tộc đã phát triển hưng thịnh vào thời đồ đá giữa và giai đoạn sơ, trung kì thời đại đồ đá mới. Đến giai đoạn hậu kỳ thời đại đá mới, ở một số nơi, công xã thị tộc dần dần tan rã, nhường chỗ cho một xã hội đã có sự phân hóa giàu nghèo và sự bất bình đẳng (xã hội giai cấp).
Có thể bạn quan tâm: 5 Cách học lịch sử 12 hiệu quả và đơn giản dành cho teen thi THPT QG
Như chúng ta đã cùng tìm hiểu, câu trả lời cho câu hỏi công xã thị tộc được hình thành từ khi nào? Công xã thị tộc hay xã hội nguyên thủy hình thành khi mà người tinh khôn xuất hiện. Giai đoạn này kết thúc khi kim loại tham gia vào quá trình sản xuất, xuất hiện thời kỳ mới và xã hội giai cấp. Hy vọng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về giai đoạn lịch sử loài người này.
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp