Lỗi cố ý trực tiếp và lỗi cố ý gián tiếp là hai loại lỗi trong luật hình sự có những hạn chế, cách hiểu còn khá rời rạc và dễ nhầm lẫn trong việc áp dụng các quy định của pháp luật để giải quyết vụ án hình sự. . Bài viết sẽ phân tích, so sánh và đưa ra ví dụ cụ thể về hai loại lỗi này:
1. Thế nào là lỗi cố ý trực tiếp?
Theo quy định tại khoản 1 mục 9 BLHS 2015, lỗi cố ý trực tiếp là khái niệm được quy định tại mục 9 khoản 1 BLHS 2015. Nó diễn tả trạng thái khi một người phạm tội phạm tội đã thực hiện một hành vi được coi là nguy hiểm. . đối với xã hội một cách cố ý và người đó nhận thức rõ tính chất nguy hiểm của hành vi này. Đồng thời, người phạm tội cũng thấy trước hậu quả của hành vi này và mong muốn nó xảy ra. Để xác định một vụ việc là lỗi cố ý trực tiếp cần xem xét một số dấu hiệu sau:
Bạn đang xem: Lỗi cố ý trực tiếp và lỗi cố ý gián tiếp khác nhau như thế nào ?
– Về động cơ: Đối với lỗi cố ý trực tiếp, người phạm tội nhận thức rõ tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi. Họ hiểu rõ hành vi đó là nguy hiểm cho xã hội, có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Điều này đòi hỏi người phạm tội phải nhận thức đầy đủ về hoàn cảnh khách quan làm phát sinh tính chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi này.
– Về ý chí: Người phạm tội phải có mong muốn hậu quả xảy ra. Điều này có nghĩa là hậu quả xảy ra phải phù hợp với mục đích, ý chí ban đầu của người phạm tội. Đối với các tội có cấu thành tội phạm vật chất thì việc xem xét ý chí của người phạm tội đối với hậu quả có thể thấy trước là cần thiết để xác định người đó có phạm tội cố ý trực tiếp hay không. Tuy nhiên, đối với các tội phạm cấu thành tội phạm hình thức thì việc xác định ý chí của hậu quả không còn là yếu tố quan trọng.
=> Vì vậy, để xác định một trường hợp lỗi cố ý trực tiếp cần xem xét các dấu hiệu liên quan đến lý trí, ý chí của người phạm tội. Điều này bao gồm việc nhận thức rõ tính nguy hiểm cho xã hội của hành vi và thấy trước hậu quả, cũng như mong muốn hậu quả xảy ra đúng với ý định, mục đích ban đầu của người phạm tội.
2. Thế nào là lỗi cố ý gián tiếp?
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 10 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 thì lỗi cố ý gián tiếp là khái niệm pháp lý dùng để chỉ tình trạng một người thực hiện tội phạm tuy không trực tiếp gây ra hậu quả nhưng vẫn có hành vi phạm tội. trách nhiệm pháp lý nhận thức được và không ngăn chặn hậu quả xảy ra. Điều này có nghĩa là người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình có thể nguy hiểm hoặc có hại cho xã hội và đã thấy trước hậu quả có thể xảy ra.
Trong trường hợp lỗi cố ý gián tiếp, người phạm tội không có ý trực tiếp gây ra hậu quả hoặc không có ý trực tiếp gây thiệt hại cho người khác. Tuy nhiên, họ vẫn tiếp tục hành vi của mình mặc dù nhận thức rõ rằng những hậu quả không mong muốn có thể phát sinh. Điều này thể hiện sự thiếu trách nhiệm, tầm nhìn hạn chế của người phạm tội khi họ không làm gì để ngăn chặn, tránh để hậu quả xấu xảy ra, ngay cả khi họ có khả năng. Lỗi cố ý gián tiếp được coi là tội phạm nghiêm trọng vì người phạm tội đã nhận thức rõ hành vi của mình có thể gây nguy hại cho xã hội. Mặc dù không có ý định gây hại trực tiếp nhưng hành vi này vẫn có những hậu quả tiêu cực và có thể gây hại cho môi trường, tài sản hoặc sức khỏe và sự an toàn của cộng đồng.
Xem thêm : Nhóm halogen và tất tần tật thông tin chi tiết
Trong hệ thống pháp luật, lỗi cố ý gián tiếp được coi là một dạng tội phạm và sẽ bị xử lý theo pháp luật. Quy định về lỗi cố ý gián tiếp giúp bảo đảm người phạm tội không thể trốn tránh trách nhiệm pháp lý chỉ vì họ không trực tiếp gây ra hậu quả, mà phải chịu trách nhiệm pháp lý do họ đã nhận thức được và không ngăn chặn hậu quả xảy ra mặc dù có khả năng thực hiện. Điều này đảm bảo sự công bằng và trật tự xã hội, đồng thời khuyến khích mọi người đảm bảo an toàn và có trách nhiệm với chính mình, ngăn ngừa những hậu quả tiêu cực xảy ra.
3. Lỗi cố ý trực tiếp và lỗi cố ý gián tiếp khác nhau như thế nào?
Lỗi cố ý trực tiếp và lỗi cố ý gián tiếp là hai khái niệm pháp lý có sự khác biệt đáng kể. Dưới đây là mô tả chi tiết về sự khác biệt giữa hai loại lỗi này:
– Ý tưởng:
Lỗi cố ý trực tiếp: Là lỗi của người phạm tội khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi này và mong muốn hậu quả này xảy ra. Lỗi cố ý gián tiếp: Là lỗi của người phạm tội khi thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, mặc dù không muốn nhưng vẫn có ý thức tốt để cho hậu quả xảy ra.
– Về ý chí của người phạm tội:
Lỗi cố ý trực tiếp: Người phạm tội muốn hậu quả xảy ra. Họ có ý định thực hiện các hành vi nguy hiểm và nhằm mục đích gây hại cho người khác.
Lỗi cố ý gián tiếp: người phạm tội không muốn hậu quả xảy ra nhưng không nhận thức được hậu quả đó. Họ nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng không nhận trách nhiệm hoặc có hành vi ngăn chặn hậu quả xảy ra.
Xem thêm : Bia hết hạn sử dụng có uống được không?
– Trong tâm thế của người phạm tội:
Lỗi cố ý trực tiếp: Người phạm tội thấy rõ hành vi của mình sẽ dẫn đến hậu quả là xâm hại đến lợi ích hợp pháp của mình. Hành vi như vậy là bất hợp pháp và bị pháp luật nghiêm cấm.
Lỗi cố ý gián tiếp: Người phạm tội chỉ có lương tâm thấp hơn so với lỗi cố ý trực tiếp. Họ nhận thức được hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng ở mức độ nhẹ hơn. Họ có niềm tin nội tâm không chắc chắn về hậu quả của hành vi của họ, điều này có thể xảy ra hoặc không.
– Ví dụ:
Ví dụ về lỗi cố ý trực tiếp. Do tranh chấp nợ nần, đối tượng A có súng và dùng súng bắn chết người. B. A nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả và mong muốn hậu quả đó xảy ra. Trong trường hợp này, A phạm tội giết người và phải đối mặt với mức án cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình. Ví dụ về lỗi cố ý gián tiếp. Do tranh chấp nợ nần nên A và B đã xảy ra xô xát, lời qua tiếng lại. Trong lúc đánh nhau, A dùng vật dụng ở gần tấn công B dẫn đến tử vong. A nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng không chắc chắn về hậu quả xảy ra. Trong trường hợp này, A chỉ có thể bị truy tố về tội cố ý gây thương tích dẫn đến chết người và mức hình phạt cao nhất chỉ là 20 năm tù. Nếu A có ý định giết B thì A có thể bị truy cứu về tội giết người với mức án nặng hơn.
Tóm lại, lỗi cố ý trực tiếp và lỗi cố ý gián tiếp khác nhau ở mức độ ngay thẳng và nhận thức của người phạm tội trong việc gây thiệt hại hoặc không ngăn chặn hậu quả xảy ra. Lỗi cố ý trực tiếp xảy ra khi có sự cố ý trực tiếp gây thiệt hại, còn lỗi cố ý gián tiếp xảy ra khi người phạm tội nhận thức được hậu quả nhưng không ngăn cản.
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp