Người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không, có tốt không?

Khi không may gặp phải tình trạng chấn thương xương, hầu hết mọi người đều thắc mắc “bị gãy xương có nên ăn thịt bò không?” do lo ngại loại thịt này có thể gây sẹo lồi, kích thích viêm và khiến xương lâu lành. Vậy, thực hư chuyện này ra sao? Người bị gãy xương có ăn được thịt bò không? Nếu được tiêu thụ, người bị gãy xương nên ăn bao nhiêu thịt bò là đủ? Đâu là cách lựa chọn và chế biến thịt bò an toàn cho sức khỏe? Tất cả sẽ được Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome giải đáp ngay trong bài viết sau.

Thành phần dinh dưỡng của thịt bò

Để biết chính xác người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không, bạn cần hiểu rõ về thành phần dinh dưỡng chứa trong loại thịt này. Cụ thể, thịt bò là một nguồn thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng, bao gồm protein, vitamin và khoáng chất, trong đó:

  • Protein: Thịt bò là một nguồn protein dồi dào (25.9g / 100g thịt), cung cấp đầy đủ 9 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể cần để tăng trưởng và duy trì chức năng;
  • Vitamin: Thịt bò là nguồn giàu vitamin B, đặc biệt là B12, B6 và B3, đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tinh thần và các phản ứng tổng hợp năng lượng của cơ thể;
  • Khoáng chất: Thịt bò cũng chứa nhiều khoáng chất thiết yếu như sắt, kẽm, và phốt pho. Sắt giúp vận chuyển oxy đến các tế bào, kẽm hỗ trợ hệ thống miễn dịch còn phốt pho giúp cơ thể dự trữ và sử dụng năng lượng hiệu quả.

Tuy nhiên, thịt bò cũng chứa nhiều chất béo có hại cho sức khỏe, đặc biệt là chất béo bão hòa, cholesterol và chất béo chuyển hóa, nên bạn cũng cần tiêu thụ thịt bò ở mức độ vừa phải, không nên lạm dụng quá nhiều.

Chi tiết hơn, thành phần dinh dưỡng trong 100g thịt bò được liệt kê chi tiết trong bảng sau:

Bị gãy xương có ăn được thịt bò không?

Người bị gãy xương ĐƯỢC ĂN THỊT BÒ vì khi xương bị chấn thương, cơ thể cần huy động một lượng lớn canxi để chữa lành các vết đứt gãy. Trong khi đó, thịt bò lại là thực phẩm KHÔNG chứa các chất cản trở cơ thể hấp thụ canxi, bao gồm: cồn, caffeine, phytate và oxalat.

Do đó, tiêu thụ thịt bò được chứng minh là không gây ảnh hưởng đến quá trình huy động canxi của cơ thể. Ngược lại, nghiên cứu còn cho thấy, tiêu thụ một chế độ ăn giàu protein (chẳng hạn như thịt bò) còn góp phần làm tăng mật độ khoáng xương và giảm tỷ lệ tái gãy xương trong dài hạn.

Bị gãy xương có nên ăn thịt bò không?

Người bị gãy xương NÊN ĂN THỊT BÒ vì chúng chứa nhiều vi chất thiết yếu, có khả năng trực tiếp hoặc gián tiếp thúc đẩy quá trình tái tạo xương, giúp xương mau lành, trong đó bao gồm: phốt pho, protein, sắt, kẽm, selen và vitamin nhóm B. Cụ thể:

1. Phốt pho cần thiết cho quá trình hình thành xương

Tinh thể khoáng hóa hydroxyapatite (Ca₁₀(PO₄)₆(OH)₂) là thành phần chính cấu tạo nên xương. Khi xương bị tổn thương, hệ tiêu hóa cần huy động một lượng lớn phốt pho từ thực phẩm để hỗ trợ cơ thể tổng hợp hydroxyapatite, chữa lành vết đứt gãy.

Trong khi đó, thịt bò lại là thực phẩm giàu phốt pho. Trung bình 100g thịt bò chứa đến 16% giá trị khuyến nghị phốt pho hàng ngày dành cho người trưởng thành. Phốt pho là khoáng chất chiếm 19% khối lượng của xương, giúp xương tái xây dựng cấu trúc hydroxyapatite để “trám” vào vết đứt gãy và rút ngắn quá trình hồi phục sau gãy.

2. Protein có trong thịt bò tốt cho người bị gãy xương

Protein từ thịt bò sau khi được tiêu hóa, sẽ được các enzyme trong ruột phân giải thành nhiều chuỗi axit amin khác nhau. Xương cần nhiều axit amin để tổng hợp nên collagen, ma trận sợi protein liên hợp giúp giữ chặt các tinh thể khoáng hydroxyapatite nằm cạnh nhau, hình thành nên cấu trúc xương hoàn chỉnh. Do đó, tiêu thụ thịt bò giúp cung cấp nguồn “nguyên liệu” dồi dào để xương tự chữa lành các mô bị tổn thương một cách hiệu quả.

Trong các nguồn axit amin quý giá đến từ thịt bò, nổi bật nhất phải kể đến taurine và creatine. Hai loại axit amin này tuy không trực tiếp tham gia cấu thành nên kết cấu của xương, nhưng lại giúp xương hồi phục theo nhiều cơ chế khác nhau, cụ thể:

  • Taurine: Nghiên cứu cho thấy, taurine giúp duy trì nồng độ canxi (Ca 2+) nội bào bằng cách ức chế dòng chảy canxi từ môi trường ngoại bào hoặc từ các bể nội bào. Nhờ đó, bổ sung thịt bò giúp xương hạn chế tình trạng “thất thoát” canxi, khiến xương chậm hồi phục;
  • Creatine: Nghiên cứu cho thấy, bổ sung creatine làm tăng hoạt động trao đổi chất và biệt hóa của các nguyên bào tạo xương (osteoblast), thúc đẩy xương nhanh hình thành mô mới để chữa lành vết đứt gãy.

Tóm lại, nếu bạn vẫn còn băn khoăn người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không thì câu trả lời là “nên” vì loại thịt này giàu protein (axit amin), thúc đẩy quá trình chữa lành của xương diễn ra hiệu quả.

3. Người gãy xương nên ăn thịt bò vì chứa nhiều sắt

Để hiểu vì sao người bị gãy xương cần sắt, bạn cần hiểu sơ qua về cơ chế tác động của vitamin D3 lên quá trình hình xương. Cụ thể, vitamin D3 là một hóc-môn cần thiết giúp cơ thể tăng cường hấp thụ canxi (ở ruột) và khoáng hóa xương ở nguyên bào xương (osteoblast). Tình trạng thiếu vitamin D3 kéo dài và nghiêm trọng được chứng minh là sẽ dẫn đến bệnh còi xương ở trẻ em và chứng loãng xương ở người lớn, khiến xương chậm phục hồi sau khi bị gãy.

Trong khi đó, sắt lại là chất xúc tác không thể thiếu cho quá trình tổng hợp nên vitamin D3 ở thận, giúp chuyển đổi vitamin D3 từ dạng bất hoạt (1α-hydroxylase) thành dạng có hoạt tính sinh học mạnh mẽ (calcitriol) để cơ thể sử dụng. Nói cách khác, thiếu sắt sẽ gây thiếu hụt vitamin D3 và ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình chữa lành của xương.

Tuyệt vời thay, thịt bò lại là một nguồn thực phẩm giàu sắt. Trung bình 100g thịt bò chứa đến 19% giá trị khuyến nghị sắt hàng ngày dành cho người trưởng thành. Do đó, nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không thì câu trả lời là “nên”. Bởi lẽ, thịt bò giàu sắt, giúp cơ thể tổng hợp nên vitamin D3 và tăng cường hấp thụ canxi để chữa lành xương một cách tối ưu.

4. Kẽm trong thịt bò giúp tái tạo xương tốt hơn

Kẽm không chỉ là thành phần của mô xương mà còn tham gia vào quá trình tổng hợp nên ma trận collagen, khoáng hóa và tái tạo mô xương. Khoa học đã chứng minh rằng kẽm có thể kích thích các yếu tố phiên mã liên quan đến gen RUNX2 (Runt-related transcription factor 2) để thúc đẩy quá trình biệt hóa của các nguyên bào xương; từ đó, thúc đẩy xương nhanh lành. Thế nên, nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không thì câu trả lời là “nên”.

5. Selen có tác dụng chống viêm và tốt cho sức khỏe xương

Theo nghiên cứu, thiếu selen có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của xương bằng cách gia tăng quá trình tiêu xương (bone resorption), khiến các mô xương nhanh chóng bị phá vỡ. Quá trình này giải phóng rất nhiều canxi từ mô xương vào máu; từ đó, làm suy giảm mật độ khoáng chất và thay đổi vi cấu trúc xương, khiến xương khó hồi phục sau gãy.

Trong khi đó, thịt bò lại là một nguồn thực phẩm giàu selen. Trung bình 100g thịt bò chứa đến 53% giá trị khuyến nghị selen hàng ngày dành cho người trưởng thành, hỗ trợ xương ngăn ngừa tình trạng mất canxi. Tóm lại, nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không thì câu trả lời là “nên”.

6. Vitamin nhóm B có trong thịt bò tốt cho người gãy xương

Đứng trước băn khoăn ”người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không?” của nhiều đọc giả, các chuyên gia tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome đều nhất trí với câu trả lời là “người bị gãy xương nên ăn thịt bò”. Nguyên nhân là vì thịt bò giàu vitamin nhóm B, cụ thể:

  • Vitamin B12: Là một vitamin cần thiết cho quá trình phân chia tế bào và sao chép DNA. Khi xương bị gãy, việc sản sinh mới tế bào là điều cần thiết để tái tạo mô xương và mô liên kết. Ngược lại, thiếu hụt vitamin B12 được chứng minh là có khả năng làm suy yếu mật độ khoáng, khiến xương yếu giòn và chậm phục hồi sau khi bị gãy;
  • Vitamin B6: Là một dưỡng chất quan trọng xúc tác cho quá trình tổng hợp nên những sợi collagen nằm ngang trong ma trận mô liên kết ở xương, cần thiết cho việc tái tạo xương sau khi gãy.

Như vậy, vitamin B trong thịt bò đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình chữa lành xương bị gãy, bằng cách hỗ trợ việc phân chia tế bào và sản xuất mô liên kết.

7. Axit linoleic liên hợp (CLA)

Người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không? Câu trả lời là “nên” vì thịt bò giàu axit linoleic liên hợp (CLA), một loại axit béo omega-6 có thể hỗ trợ quá trình phục hồi của xương bằng cách:

  • Kháng viêm: CLA có tính chất chống oxy hóa, kháng viêm, giúp bạn giảm sưng và viêm ở vùng bị tổn thương. Điều này có thể hỗ trợ quá trình hồi phục;
  • Cải thiện mật độ xương: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng CLA có thể giúp tăng cường mật độ xương và ngăn ngừa mất xương; giúp xương nhanh lành hơn sau 8 tuần điều trị.

Do đó, bổ sung thịt bò vào khẩu phần ăn hàng ngày là một lựa chọn hoàn toàn hợp lý để giúp xương nhanh lành, rút ngắn thời gian nằm viện và giảm thiểu các chi phí y tế liên quan.

Người gãy xương ăn thịt bò sao cho đúng?

Để tối ưu tiến trình chữa lành của xương, bạn cần ăn thịt bò đúng cách, tuân theo những nguyên tắc quan trọng sau:

  • Chọn thịt bò ít mỡ: Thịt bò chứa một lượng tương đối chất béo bão hòa, có khả năng kích thích các phản ứng viêm xung quanh vị trí gãy xương, khiến xương lâu lành. Vì vậy, bạn nên ưu tiên chọn các phần thịt bò ít mỡ như thăn nội hoặc thăn ngoại để bảo vệ sức khỏe xương;
  • Ăn cùng với rau củ: Điều này không chỉ cung cấp chất xơ và chất chống oxy hóa cần thiết, mà còn giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn các chất dinh dưỡng trong thịt bò. Ví dụ, tiêu thụ rau củ quả giàu vitamin C có thể giúp cơ thể tăng cường hấp thụ sắt trong thịt bò, gián tiếp thúc đẩy quá trình tổng hợp vitamin D3 ở thận để chữa lành mô xương;
  • Không chế biến quá mức: Nên luộc, hấp, hoặc hầm thịt bò thay vì chiên, xào, nướng vì quá trình chế biến ở nhiệt độ cao có thể làm sản sinh nhiều hợp chất vòng thơm gây ung thư;
  • Không ăn quá nhiều: Mặc dù thịt bò là nguồn dinh dưỡng tốt nhưng bạn cũng nên cân nhắc ăn vừa phải thịt bò vì chúng chứa nhiều năng lượng và chất béo bão hòa. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bị gãy xương không nên ăn quá 200g thịt bò / cữ, 250g thịt bò / ngày và 500g thịt bò / tuần.
  • Kết hợp với nguồn canxi khác: Thịt bò tuy chứa nhiều chất dinh dưỡng hữu ích nhưng lại chứa rất ít canxi, một khoáng chất cần thiết cho quá trình hồi phục của xương. Vì thế, bạn nên kết hợp thịt bò với các nguồn canxi khác như sữa, phô mai, hoặc các loại hải sản giàu canxi để xây dựng được một chế độ ăn toàn diện và cân đối.

Tác hại của việc người gãy xương ăn thịt bò không đúng cách

Ăn thịt bò không đúng cách có thể gây ra một số tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe tổng thể, ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình phục hồi xương, trong đó bao gồm:

  • Nguy cơ viêm nhiễm: Việc ăn thịt bò chế biến quá kỹ, như chiên hoặc nướng ở nhiệt độ cao, có thể tạo ra các chất gây viêm nhiễm, như acrylamide và các hợp chất AGEs (advanced glycation end products), khiến xương chậm phục hồi;
  • Nguy cơ mắc bệnh tim mạch: Thịt bò chứa nhiều chất béo bão hòa. Tiêu thụ quá nhiều loại chất béo này có thể làm tăng cholesterol máu, thúc đẩy xơ vữa động mạch, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, dẫn đến nhồi máu cơ tim và đột quỵ;
  • Nguy cơ béo phì: Thịt bò giàu năng lượng (250 calo / 100g thịt). Do đó, ăn quá nhiều thịt bò có thể gây tăng cân, béo phì và làm chậm tiến trình hồi phục của xương;
  • Nguy cơ mắc bệnh gút (gout): Thịt bò chứa nhiều purin, một chất có khả năng chuyển hóa thành axit uric trong cơ thể. Ăn quá nhiều thịt bò sẽ khiến axit uric lắng đọng ở các khớp xương, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút, gây viêm và khiến xương lâu lành;
  • Nguy cơ ung thư: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc ăn quá nhiều thịt đỏ, bao gồm thịt bò, có thể tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư, đặc biệt ung thư ruột non, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể.

Mẹo chọn thịt bò ngon và an toàn cho người bị gãy xương

Để chọn được phần thịt bò ngon và an toàn cho sức khỏe, người bị gãy xương cần ưu tiên:

  • Chọn thịt bò tươi: Chọn các miếng thịt có màu đỏ tươi, không có mùi lạ với nguồn gốc xuất xứ rõ ràng để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm;
  • Chọn phần thịt ít mỡ: Thịt bò chứa nhiều chất béo bão hòa, tồn tại dưới dạng các đường vân mỡ trắng. Do đó, để chọn thịt bò ít mỡ, bạn cần hạn chế chọn thịt bò có nhiều đường vân trắng, chẳng hạn như phần nạc vai, thăn nội hoặc thăn ngoại;
  • Tránh thịt chế biến sẵn: Thịt bò đã được tẩm ướp gia vị, để qua đêm hoặc chế biến sẵn thường chứa nhiều muối và chất bảo quản. có thể không tốt cho sức khỏe tổng thể của người bị gãy xương;
  • Chọn thịt bò cỏ: Thịt bò cỏ (nuôi thả đồng) thường chứa ít chất béo bão hòa hơn và có nhiều chất dinh dưỡng hơn so với thịt bò cho ăn thực phẩm công nghiệp. Do đó, ưu tiên chọn thịt bò cỏ sẽ tốt cho sức khỏe của bạn hơn là thịt bò công nghiệp.

Các món ngon với thịt bò cho người gãy xương

Thịt bò là nguồn nguyên liệu xuất hiện phổ biến trong ẩm thực Việt Nam. Dưới đây là danh sách gợi ý một số món ngon với thịt bò tốt cho người bị gãy xương mà bạn nên tham khảo:

  • Bò lúc lắc: Được chế biến từ phần thịt bò nạc xào nhanh với hành tây, tỏi và các loại ớt chuông. Nếu thịt bò cung cấp nhiều loại axit amin cần thiết cho quá trình phục hồi mô liên kết ở xương thì ớt chuông lại giàu vitamin C, giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ sắt từ thịt bò để tăng tốc quá trình phục hồi mô xương;
  • Bò kho: Được chế biến từ phần thịt bò gân, hầm trong nhiều giờ với cà rốt và hành tây. Thịt bò cung cấp protein, sắt và vitamin B, trong khi cà rốt cung cấp vitamin A và chất chống oxy hóa giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch, ngăn ngừa viêm nhiễm;
  • Phở bò: Ngoài chất đạm và vitamin đến từ thịt bò, phần nước dùng của phở còn chứa nhiều canxi và phốt pho do phần xương bò được ninh (hầm) trong nhiều giờ tiết ra. Cả hai loại khoáng chất này đều trực tiếp tham gia vào cấu trúc xương, giúp xương nhanh lành.

Tóm lại, thịt bò là nguồn dinh dưỡng tốt cho quá trình hồi phục của người bị gãy xương. Song, bên cạnh thịt bò, bạn cũng cần đảm bảo duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, đa dạng bằng cách kết hợp thịt bò với những nguồn thực phẩm giàu canxi khác như rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt,… để hỗ trợ tối đa quá trình chữa lành của xương.

Với câu hỏi người bị gãy xương có nên ăn thịt bò không, các chuyên gia đều nhất trí cho rằng người bị gãy xương nên ăn thịt bò. Tuy nhiên, điều quan trọng là bạn cần phải chọn loại thịt chất lượng (ít mỡ), ăn với hàm lượng vừa phải và chế biến đúng cách. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào liên quan đến chủ đề người bị gãy xương ăn thịt bò được không, bạn hãy nhanh tay liên hệ đến Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được tư vấn kịp thời. Chúc bạn nhanh chóng hồi phục!