Hệ tuần hoàn là hệ cơ quan có chức năng tuần hoàn máu trong cơ thể của hầu hết các loài động vật. Hệ tuần hoàn vận chuyển các chất dinh dưỡng, oxy, cacbon đioxide, hormone, tế bào máu ra và vào các tế bào trong cơ thể để nuôi dưỡng nó và giúp chống lại bệnh tật, ổn định nhiệt độ cơ thể và độ pH, và để duy trì cân bằng nội môi.
Trong bài viết này, hãy cùng Hocvn Phân Biệt Hệ Tuần Hoàn Đơn Và Kép
Bạn đang xem: Học Tập Việt Nam
Khái quát về Hệ tuần hoàn ở người – Phân Biệt Hệ Tuần Hoàn Đơn Và Hệ Tuần Hoàn Kép
Hệ tuần hoàn ở người là một hệ thống phức tạp và quan trọng, có chức năng vận chuyển máu và các chất khác đến các cơ quan và tế bào trong cơ thể. Hệ tuần hoàn ở người bao gồm các cơ quan sau:
- Tim:
Là một cơ quan có hình dạng như quả lê, nằm trong lồng ngực, có kích thước gần bằng nắm tay của người lớn. Tim có chức năng bơm máu đi khắp cơ thể bằng cách co bóp và giãn nở liên tục. Tim được chia thành hai nửa phải và trái, mỗi nửa lại được chia thành hai ngăn là tâm nhĩ và tâm thất. Tâm nhĩ nhận máu từ các mạch máu, tâm thất đẩy máu ra các mạch máu.
- Máu:
Là một loại dịch tuần hoàn, có màu đỏ do chứa hồng cầu. Máu gồm hai thành phần chính là huyết tương và các tế bào máu. Huyết tương là phần lỏng của máu, chiếm khoảng 55% thể tích máu, gồm nước và các chất tan trong nước như protein, glucose, ion, hormone, kháng thể…
Các tế bào máu chiếm khoảng 45% thể tích máu, gồm hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Hồng cầu có chức năng vận chuyển oxy và cacbon đioxide giữa phổi và các mô. Bạch cầu có chức năng bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Tiểu cầu có chức năng giúp máu đông lại khi bị thương.
- Mạch máu:
Là những ống dẫn máu đi khắp cơ thể. Có ba loại mạch máu chính là động mạch, tĩnh mạch và mao mạch. Động mạch là những ống dẫn máu giàu oxy từ tim đến các cơ quan khác trong cơ thể. Tĩnh mạch là những ống dẫn máu đã khử oxy từ các cơ quan về tim. Mao mạch là những ống dẫn máu rất nhỏ, liên kết giữa động mạch và tĩnh mạch, cho phép trao đổi chất giữa máu và các tế bào.
Hệ tuần hoàn ở người được chia thành hai vòng tuần hoàn là vòng tuần hoàn phổi và vòng tuần hoàn toàn thân. Vòng tuần hoàn phổi là quá trình máu từ tim đi qua phổi để được oxy hóa và trở lại tim. Vòng tuần hoàn toàn thân là quá trình máu từ tim đi qua các cơ quan khác trong cơ thể để trao đổi chất và trở lại tim.
Hệ tuần hoàn đơn
Hệ tuần hoàn đơn là hệ thống tuần hoàn mà máu chỉ đi qua tim một lần trước khi đến các mô của cơ thể. Hệ tuần hoàn đơn thường được gặp ở các loài cá, vì chúng có được đệm đỡ từ môi trường xung quanh và thân nhiệt thay đổi theo nhiệt độ môi trường.
Xem thêm : Gợi Ý Đặt Tên Cho Bé Trai Năm 2023 Đầy Ý Nghĩa và Phong Thủy
Trong hệ tuần hoàn đơn, máu từ tim đi ra dưới áp lực thấp và chảy đến mang qua động mạch vào mang. Sau khi được oxy hóa, máu được tập trung vào động mạch ra mang, chúng gom lại để thành một mạch máu lớn duy nhất gọi là động mạch lưng chảy dọc theo thân cá.
Các nhánh của động mạch chủ lưng trực tiếp đi đến các cơ quan trong cơ thể. Sau khi bị khử oxy, máu được tập trung dưới áp suất thấp vào một khoang chứa máu lớn gọi là xoang tĩnh mạch. Các xoang chứa máu có thể tích lớn, từ đó máu chảy đến tim.
Hệ tuần hoàn đơn có những ưu điểm và nhược điểm sau:
Hệ tuần hoàn kép
Hệ tuần hoàn kép là hệ thống tuần hoàn trong đó máu sau khi được oxy hóa sẽ trở lại tim lần thứ hai trước khi được phân phối đến các mô trong cơ thể. Hệ tuần hoàn kép được gặp ở các loài lưỡng cư, bò sát, chim và thú, vì chúng có nhu cầu oxy cao và duy trì nhiệt độ cơ thể ổn định.
Theo đó, hệ tuần hoàn kép được chia làm hai vòng tuần hoàn rõ rệt bao gồm vòng tuần hoàn phổi và vòng tuần hoàn hệ thống.
- Vòng tuần hoàn phổi: Máu sau khi bị khử oxy được đưa vào tâm nhĩ phải ở trong tim, từ đây máu được chuyển sang tâm thất phải và được bơm lên phổi qua động mạch phổi. Ở phổi, máu giải thoát khí CO2 và hấp thụ oxy rồi quay trở lại tim qua tĩnh mạch phổi.
- Vòng tuần hoàn hệ thống: máu chảy dưới áp lực cao từ tâm thất trái qua động mạch chủ để phân phối đi khắp cơ thể. Sau khi trao đổi chất với các tế bào trong mô, máu trở lại tâm nhĩ phải qua tĩnh mạch chủ trên và tĩnh mạch chủ dưới kết thúc vòng tuần hoàn.
Hệ tuần hoàn kép có những ưu điểm và nhược điểm sau:
So sánh hệ tuần hoàn đơn và kép chi tiết
So sánh hệ tuần hoàn đơn và kép cụ thể như sau:
Giống nhau
Về cơ bản, hai hệ tuần hoàn đều có chức năng vận chuyển máu để cơ thể tiếp thu chất dinh dưỡng sinh trưởng và phát triển. Ngoài ra, hệ tuần hoàn còn có chức năng mang chất thải của tế bào, cơ thể đến các cơ quan bài tiết.
Đồng thời nhờ có hệ tuần hoàn, cơ thể mới có thể chống lại sự nhiễm khuẩn trong hệ miễn dịch. Thêm vào đó, những nghiên cứu gần đây còn cho rằng hệ tuần hoàn có vai trò quan trọng trong việc vận chuyển hoocmon.
Xem thêm : Nguyên nhân gây ô nhiễm tiếng ồn và cách khắc phục
Trong cả hai hệ tuần hoàn đơn và kép đều có chứa dịch tuần hoàn. Đây là hỗn hợp gồm có máu và dịch mô. Trong đó tim là bộ phận vô cùng quan trọng, có trách nhiệm hút máu, bơm máu theo mạch đến các cơ quan.
Các mạch máu gồm có:
- Động mạch: Chủ yếu dẫn máu từ tim đến các mao mạch + tế bào
- Mao mạch: Dẫn máu động mạch kết nối với tĩnh mạch
- Tĩnh mạch: Dẫn máu mao mạch vận chuyển về tim
Sinh học nghiên cứu cho thấy ban đầu các sinh vật hầu hết chưa có hệ tuần hoàn kín, chúng mới là hệ tuần hoàn hở khá sơ khai. Nhờ có tiến hóa, chúng từ từ hoàn thiện hệ tuần hoàn.
Sơ đồ: Hệ tuần hoàn đơn (tim 2 ngăn với một vòng tuần hoàn) → hệ tuần hoàn kép (tim ba ngăn, máu pha nhiều → tim ba ngăn với vách ngăn trong tâm thất, máu pha ít → tim bốn ngăn máu không pha trộn).
Khác nhau
So sánh hệ tuần hoàn đơn và kép cũng có một số điểm khác nhau điển hình, cho thấy sự tiến hóa của loài:
Kết luận
Hệ tuần hoàn đơn và hệ tuần hoàn kép là hai loại hệ tuần hoàn phổ biến ở các loài động vật. Hệ tuần hoàn đơn chỉ có một vòng tuần hoàn, máu chỉ đi qua tim một lần trước khi đến các mô của cơ thể. Hệ tuần hoàn kép có hai vòng tuần hoàn, máu đi qua tim hai lần trước khi đến các mô của cơ thể. Mỗi loại hệ tuần hoàn có những ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với điều kiện sống và nhu cầu sinh lý của các loài động vật.
Hoc vn hi vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn Phân Biệt Hệ Tuần Hoàn Đơn Và Hệ Tuần Hoàn Kép.
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp