V. TB kinh doanh Nông nghiệp và vấn đề địa tô TBCN
3. Biểu hiện của quy luật giá trị và quy luật giá trị thặng dư của giai đoạn CNTB độc quyền
CNTB độc quyền
* Quy luật giá trị:
Bạn đang xem: Biểu hiện của quy luật giá trị và quy luật giá trị thặng dư của giai đoạn CNTB độc quyền
Quy luật giá trị được Mác khẳng định là quy luật kinh tế căn bản của sản xuất và trao đổi hàng hoá, do đó nó tồn tại và hoạt động trong suốt quá trình phát triển của CNTB
Xem thêm : 20 nguyên tắc để ăn bánh mì giảm cân một cách thông minh
Nhưng CNTB lại phát triển qua 2 giai đoạn: giai đoạn là CNTB tự do cạnh tranh. Trong giai đoạn này cơ chế cạnh tranh tự do chi phối toàn bộ nền kinh tế. Vì vậy, các doanh nghiệp tư bản phải đi đến thoả thuận chia nhau lợi nhuận theo nguyên tắc tỷ suất lợi nhuận bình quân, do đó giá trị của hàng hoá (=c+v+m) nay chuyển thành giá cả sản xuất (c+v+pbq). Vì vậy, quy luật giá trị trong giai đoạn tự do cạnh tranh có hình thức biểu hiện là quy luật giá cả sản xuất.
Sang đến giai đoạn CNTB độc quyền, vì xuất hiện các tổ chức độc quyền nên cơ chế độc quyền chi phối nền kinh tế, do đó các tổ chức độc quyền có thể đưa ra giá cả độc quyền (cao hơn hay thấp hơn giá trị hàng hoá) để trên cơ sở đó thu được lợi nhuận độc quyền cao. Vì vậy trong giai đoạn độc quyền quy luật giá trị có hình thức biểu hiện thành quy luật giá cả độc quyền (giá cả độc quyền = giá cả sản xuất + lợi nhuận độc quyền)
* Quy luật giá trị thặng dư
Quy luật giá trị thặng dư được Mác khẳng định: là quy luật kinh tế tuỵêt đối của CNTB. Nhưng trong giai đoạn tự do cạnh tranh vì cơ chế cạnh tranh tự do tác động vào nền kinh tế nên các nhà TB buộc phải phân chia nhau lợi nhuận theo nguyên tắc tỷ suất lợi nhuận bình quân. Vì vậy, nếu các nhà TB co vốn hay TB bằng nhau thì sau quá trình cạnh tranh sẽ thu được một mức lợi nhuận ngang nhau đó là lợi nhuận bình quân, do đó trong giai đoạn này quy luật giá trị thặng dư có hình thức biểu hiện thành quy luật lợi nhuận bình quân.
Sang đến giai đoạn độc quyền, vì xuất hiền cơ chế độc quyền nên các tổ chứuc độc quyền có thể thu được lợi nhuận độc quyền cao. Vì vậy, quy luật giá trị thặng dư có hình thức biểu hiện thành quy luật lợi nhuận độc quyền cao.
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp