Nêu tác dụng của biện pháp ẩn dụ và hoán dụ – Ngữ văn 6

Ẩn dụ là một biện pháp tu từ dùng để gọi tên một sự vật, hiện tượng bằng tên của một sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó. Ẩn dụ thường được sử dụng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu văn, đồng thời thể hiện được tình cảm, cảm xúc, thái độ của người nói, người viết.

Có thể bạn quan tâm

2. Tác dụng của biện pháp ẩn dụ

Cụ thể, tác dụng của biện pháp ẩn dụ bao gồm:

  • Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu văn: Ẩn dụ giúp cho câu văn trở nên sinh động, hấp dẫn hơn, kích thích trí tưởng tượng của người đọc, người nghe. Ví dụ:

“Thuyền về có nhớ bến chăng? Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền.”

(Thuyền về có nhớ bến chăng – Nguyễn Thị Cung)

Câu thơ trên sử dụng biện pháp ẩn dụ “thuyền” chỉ người con trai, “bến” chỉ người con gái. Sự tương đồng giữa hai sự vật này là họ đều có tình cảm gắn bó, yêu thương nhau. Ẩn dụ này đã giúp cho câu thơ trở nên sinh động, gợi cảm, khiến người đọc cảm nhận được tình yêu của đôi lứa một cách sâu sắc hơn.

  • Thể hiện tình cảm, cảm xúc, thái độ của người nói, người viết: Ẩn dụ có thể được sử dụng để thể hiện tình cảm, cảm xúc, thái độ của người nói, người viết đối với đối tượng được miêu tả. Ví dụ:

“_Ánh trăng im phăng phắc _Đầu giường gối chăn không động _Trông vời vợi vời vợi Có khi trăng tà.”

(Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh – Nguyễn Du)

Câu thơ trên sử dụng biện pháp ẩn dụ “trăng” chỉ tình yêu của người con gái. Sự tương đồng giữa hai sự vật này là họ đều có vẻ đẹp, sự dịu dàng, trong sáng. Ẩn dụ này đã giúp cho câu thơ thể hiện được tình yêu của người con gái một cách kín đáo, tế nhị nhưng vẫn sâu sắc.

Ngoài ra, ẩn dụ còn có thể được sử dụng để:

  • Tạo ra sự độc đáo, mới lạ cho câu văn: Ẩn dụ có thể được sử dụng để tạo ra sự độc đáo, mới lạ cho câu văn, khiến câu văn trở nên ấn tượng, khó quên. Ví dụ:

“_Bàn tay ta làm nên tất cả Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.”

(Nhớ đồng – Nguyễn Đình Thi)

Câu thơ trên sử dụng biện pháp ẩn dụ “bàn tay” chỉ sức lao động của con người. Sự tương đồng giữa hai sự vật này là họ đều có khả năng tạo ra những giá trị vật chất, tinh thần cho cuộc sống. Ẩn dụ này đã giúp cho câu thơ trở nên độc đáo, mới lạ, khiến người đọc nhớ mãi.

Nhìn chung, biện pháp ẩn dụ là một biện pháp tu từ quan trọng trong văn học. Ẩn dụ được sử dụng rộng rãi trong các tác phẩm văn học, từ thơ ca, văn xuôi đến kịch nói,… Ẩn dụ góp phần làm cho câu văn trở nên sinh động, gợi cảm, thể hiện được tình cảm, cảm xúc, thái độ của người nói, người viết, tạo ra sự độc đáo, mới lạ cho câu văn.

3. Đặc điểm của biện pháp ẩn dụ:

  • Ẩn dụ là một biện pháp tu từ mang tính hàm súc, cô đọng.
  • Ẩn dụ thường được sử dụng để tăng sức gợi hình, gợi cảm cho ngôn ngữ, giúp người đọc, người nghe dễ hình dung và cảm nhận được vẻ đẹp, ý nghĩa của sự vật, hiện tượng được miêu tả.