Các thiết bị điện mà chúng ta sử dụng trong cuộc sống cũng là như là sinh hoạt hiện nay đều hoạt động dựa vào dòng điện xoay chiều để hoạt động. Vậy liệu chúng ta đã biết dòng điện xoay chiều là gì? Cách tạo ra dòng điện xoay chiều? Các tác dụng của dòng điện xoay chiều trong cuộc sống? Bài viết này sẽ giải đáp các vấn đề trên.
1. Dòng điện xoay chiều là gì?
Dòng điện xoay chiều là dòng điện có độ lớn và chiều thay đổi lặp đi lặp lại theo một chu kỳ nhất định. Đồ thị mô tả dòng điện xoay chiều có thể có dạng sóng sin hoặc cos, tuy nhiên dạng sóng sin thường phổ biến hơn. Trong Tiếng Anh dòng điện xoay chiều được biết đến với tên Alternating Current (viết tắt là AC), hoặc cũng có thể được ký hiệu là ∼ (dấu ngã).
Vậy dòng điện xoay chiều có tác dụng gì? Tác dụng của dòng điện xoay chiều rất phổ biến trong cuộc sống: truyền tải điện năng, sử dụng cho các thiết bị điện,…
2. Sự khác biệt của dòng điện một chiều so với dòng điện xoay chiều
Dòng điện một chiều là dòng điện có hướng và chiều cố định, không bị thay đổi theo thời gian. Nếu dòng điện xoay chiều có ký hiệu là AC thì dòng điện một chiều được ký hiệu là 1C (một chiều) hoặc DC (viết tắt của tên tiếng Anh Direct Current). Dù không có sự thay đổi về hướng nhưng cường độ dòng điện một chiều vẫn có thể tăng hoặc giảm.
Dòng điện một chiều không có pha, và chiều dòng điện của nó thường được quy ước là đi từ cực âm sang cực dương. Và trên các thiết bị điện cũng thường được ghi rõ cực âm (ký hiệu là dấu -) và cực dương (ký hiệu là dấu +) ở hai đầu để phân biệt hai cực của dòng điện.
Trong đời sống hiện nay, các ứng dụng của dòng điện một chiều như: điện phân dung dịch, nạp acquy, mạ điện,…
4. Phân loại dòng điện xoay chiều
Dòng điện xoay chiều có tác dụng gi? Câu hỏi này cũng có thể được trả lời thông qua cách phân loại dòng điện xoay chiều dưới đây.
4.1 Dòng điện xoay chiều một pha
Xem thêm : Dùng rượu rết chữa bệnh: Gây ngộ độc nếu uống trực tiếp
Dòng điện xoay chiều một pha là dòng diện xoay chiều được nối với nguồn điện bằng hai dây (một dây nóng, một dây trung tính). Một cách hiểu khác, dòng điện xoay chiều một pha là dòng điện được lấy ra một pha trong ba pha dòng điện xoay chiều ba pha. Dòng điện một pha thường được sử dụng cho các mục đích với công suất nhỏ và có hao phí điện năng là thấp.
Tại nước ta hiện nay, đa số các thiết bị điện trong gia đình là sử dụng dòng điện xoay chiều một pha, với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây dẫn là 220V. Tuy nhiên, tại các quốc gia như Hàn Quốc, Nhật Bản,… thì các thiết bị điện của họ thường được sử dụng với dòng điện xoay chiều một pha và hiệu điện thế đặt giữa hai đầu dây có thể là 110V hoặc 120V.
Do có công suất nhỏ nên việc truyền tải đi xa của dòng diện xoay chiều một pha gặp nhiều khó khăn. Dòng điện này thích hợp để sử dụng cho các thiết bị điện trong sinh hoạt. Tác dụng của dòng điện xoay chiều một pha trong đời sống thường là sử dụng cho các hộ gia đình hơn là áp dụng vào sản xuất.
4.2 Dòng điện xoay chiều hai pha
Số pha của dòng điện thường được ước tính bằn cách xem xét số dây nóng, do đó thì dòng điện xoay chiều hai pha là dòng xoay chiều với hai dây nóng, và điện hai pha không có dây trung tính (dây lạnh). Dòng điện hai pha không được nhiều người biết đến như dòng điện một pha hay ba pha, vì nó mới được nghiên cứu gần đây và ít phổ biến.
Như đã nói ở trên, dòng điện xoay chiều hai pha gồm hai dây nóng, tuy vậy thì một trong hai dây có hiệu điện thế rất thấp xấp xỉ 2-3V. Do đó, hiệu điện thế mà dòng điện hai pha tạo ra vẫn nằm trong khoảng 220V, dùng cho các thiết bị một pha. Vì thế, dòng điện hai pha vẫn sử dụng được với các thiết bị trong gia đình.
Vậy tác dụng của dòng điện xoay chiều này có gì khác so với dòng một pha:
- Vì có công suất lớn hơn dòng một pha nên dòng hai pha có thể sử dụng cho việc sản xuất với quy mô trung bình.
- Dòng hai pha có thể truyền được đi xa tới các vùng sâu, xa,…
4.3 Dòng điện xoay chiều ba pha
Dòng điện xoay chiều ba pha là dòng điện xoay chiều, và cấu tạo gồm ba dây nóng và một dây lạnh. Điện ba pha tại Việt Nam có hai cách đấu phổ biến là đấu hình tam giác và đấu hình sao, với mỗi mục đích sử dụng khác nhau sẽ chọn cách đấu cho phù hợp.
Một điều đáng lưu ý là dòng điện ba pha chỉ có thể sử dụng cho các thiết bị điện ba pha. Tại mỗi quốc gia khác nhau hiệu điện thế của dòng ba pha là khác nhau do sự khác biệt về cơ sở vật chất, sự phát triển của khoa học kỹ thuật. Chẳng hạn tại Việt Nam thì con số này là 380V, tại Mỹ là 220V, và tại Nhật Bản thì giá trị này là 200V.
Xem thêm : Chuỗi truyền electron hô hấp diễn ra ở đâu? – Lý thuyết Sinh 10 VUIHOC
Tác dụng của dòng điện xoay chiều ba pha là nó thường được ứng dụng trong các khu công nghiệp, các dây chuyền sản xuất lớn với nhiều máy móc hoạt động. Việc truyền tải điện năng đi xa cũng sử dụng dòng điện ba pha vì nó có công suất lớn, và không bị hao phí nhiều điện năng.
Như vậy, dòng qua việc phân chia dòng điện theo số pha, ta cũng đã biết được dòng điện xoay chiều có tác dụng gì. Dưới đây, vimi sẽ chia sẻ các tác dụng của dòng điện xoay chiều phân loại theo tác dụng Vật lý.
5. Các tác dụng của dòng điện xoay chiều nên biết
Dòng điện xoay chiều có tác dụng gì? Để trả lời câu hỏi này, Vimi.com sẽ đưa ra 4 tác dụng của dòng điện xoay chiều như sau:
- Tác dụng nhiệt.
- Tác dụng từ.
- Tác dụng quang.
- Tác dụng sinh lý.
5.1 Tác dụng nhiệt
Một trong những tác dụng của dòng điện xoay chiều dễ thấy nhất là tác dụng nhiệt. Nói dòng điện xoay chiều có tác dụng nhiệt vì khi dòng điện đi qua vật dẫn sẽ làm cho vật đó nóng lên. Ví dụ như là khi bóng đèn sợi đốt sáng lên ta sẽ cảm nhận được sự nóng lên của nó. Tác dụng của dòng điện xoay chiều này còn có các ứng dụng khác như: bàn là, máy sưởi điện, nồi cơm điện,…
5.2 Tác dụng từ
Tác dụng này của dòng điện được chứng minh khi cho dòng điện đi qua cuộn dây dẫn cuốn quanh lõi sắt non thì nó có thể: làm quay kim nam châm đặt gần nó, hút được các vật như một nam châm. Trong thực tế, tác dụng từ của dòng điện xoay chiều được ứng dụng trong nam châm điện, chuông điện, rơ le điện,…
5.3 Tác dụng quang
Tác dụng của dòng điện xoay chiều là tác dụng quang hay còn gọi là tá dụng phát sáng. Nói thế bởi khi cho dòng điện đi qua một số các vật dẫn đặt biệt thì nó làm cho các vật dẫn đó sáng lên. Tác dụng quan của dòng điện xoay chiều được thể hiện rõ nhất qua việc nó có thể làm sáng bóng đèn như: đèn sợi đốt, đèn của bút thử điện, đèn báo ở nhiều thiết bị,…
5.4 Tác dụng sinh lí
Và đáp án cuối cùng cho câu hỏi “Dòng điện xoay chiều có tác dụng gì?”. Đó là tác dụng sinh lí vì khi cho dòng điện đi qua cơ thể người hay động vật có thể gây ra các cơn co giật, sốc, hay nghiêm trọng nhất là tim ngừng đập. Tác dụng này của dòng điện được sử dụng trong y học thông qua như: máy kích tim, máy châm cứu,…
Hi vọng thông qua bài chia sẻ này, chúng tôi đã có thể giải đáp thắc mắc “Dòng điện xoay chiều có tác dụng gì?” với bạn đọc. Rất mong nhận được sự góp ý từ mọi người để bài viết được hoàn thiện hơn.
Nguồn: https://luatduonggia.edu.vn
Danh mục: Tổng hợp