Vì sao thiên hà của chúng ta có tên gọi Milky Way?

Video thiên hà của chúng ta tên la gì

Đã có bao giờ bạn thắc mắc vì sao dải thiên hà được đặt tên là Milky Way hay chưa? Nếu bạn đang tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi này thì hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây. Hoàng Hà Mobile sẽ giúp bạn đọc giải đáp thắc mắc về tên gọi của thiên hà và lịch sử của nó.

Lịch sử hình thành của Thiên Hà (Milky Way)

Trước khi tìm hiểu lý do vì sao Thiên Hà được đặt tên gọi là Milky Way thì bạn cần phải nắm được lịch sử hình thành của nó. Lịch sử hình thành của Thiên Hà là một câu chuyện hấp dẫn bắt đầu từ hơn 13 tỷ năm trước, ngay sau Vụ Nổ Lớn. Từ một đám mây khí và bụi khổng lồ, trải qua nhiều giai đoạn sụp đổ, va chạm và kết hợp, Thiên Hà dần dần hình thành nên cấu trúc như chúng ta thấy ngày nay.

Giai đoạn đầu

Khoảng 13,8 tỷ năm trước, Vụ Nổ Lớn tạo ra một vũ trụ nóng và đặc. Dần dần, vũ trụ nguội đi và các hạt cơ bản bắt đầu kết hợp thành nguyên tử hydro và heli. Dưới tác động của lực hấp dẫn, các nguyên tử tập trung thành những đám mây khí khổng lồ, gọi là đám mây tiền thiên hà. Trong một đám mây tiền thiên hà, một nhiễu loạn nhỏ ví dụ như sự va chạm với một đám mây khác có thể kích hoạt quá trình sụp đổ.

Giai đoạn sụp đổ

Khi đám mây tiền thiên hà sụp đổ, nó bắt đầu quay nhanh hơn và dẹt dần thành một đĩa. Ở trung tâm của đĩa, một cấu trúc hình cầu đặc được hình thành, gọi là vầng hào quang. Trong đĩa, các đám mây khí tiếp tục sụp đổ và hình thành nên các ngôi sao.

Giai đoạn phát triển

Các ngôi sao trong Milky Way tiếp tục phát triển và tiến hóa theo thời gian. Một số ngôi sao già đi và nổ tung, tạo ra các nguyên tố nặng hơn, góp phần làm phong phú thêm thành phần hóa học của Thiên Hà. Thiên Hà cũng có thể va chạm và hợp nhất với các thiên hà khác, góp phần tăng kích thước và khối lượng của nó.

Thiên Hà ngày nay

Sau hơn 13 tỷ năm hình thành và phát triển, Thiên Hà đã trở thành một thiên hà xoắn ốc khổng lồ với hơn 100 tỷ ngôi sao. Hệ Mặt Trời của chúng ta nằm trong một trong những nhánh xoắn ốc của Thiên Hà. Các nhà khoa học tin rằng Thiên Hà sẽ tiếp tục phát triển và thay đổi trong tương lai.

milky-way-2

Lịch sử hình thành của Thiên Hà là một câu chuyện phức tạp và vẫn còn nhiều bí ẩn chưa được giải đáp. Tuy nhiên, bằng cách nghiên cứu các thiên hà khác nhau và sử dụng các mô hình mô phỏng, các nhà khoa học đang dần dần vén màn bí mật về quá khứ và tương lai của Thiên Hà.

Lý giải vì sao Thiên Hà được đặt tên là Milky Way?

Để có thể giải đáp được lý do vì sao thiên hà có tên gọi là Milky Way thì chúng ta cần phải tìm hiểu về hình dạng của Ngân Hà. Một số nhà thiên văn học đã nghiên cứu khi quan sát bầu trời đêm ở nơi ít ô nhiễm ánh sáng, chúng ta sẽ thấy một dải sáng mờ trải dài qua bầu trời.

Vào thời cổ đại, người ta đã nhận ra dải sáng này từ rất lâu, nhưng mãi đến thế kỷ 16, nhà thiên văn học Galileo Galilei mới sử dụng kính viễn vọng để quan sát và phát hiện ra rằng nó là tập hợp của vô số các ngôi sao. Đến thế kỷ thứ 20, nhờ những nghiên cứu của Edwin Hubble, chúng ta mới biết được rằng Dải Ngân Hà là một thiên hà xoắn ốc khổng lồ, chứa hàng trăm tỷ ngôi sao, bao gồm cả Hệ Mặt Trời của chúng ta.

Dải sáng này chính là tập hợp của vô số các ngôi sao nằm trong thiên hà của chúng ta, tạo nên hình ảnh như một Dải Ngân Hà. Dải sáng này có màu trắng đục, hơi ngả sang màu vàng nhạt, giống như màu của sữa. Do đó, người xưa đã gọi dải thiên hà này là Milk Way.

Tên gọi này được cho là bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp Γαλαξίας (Galaxias), được sử dụng bởi nhà triết học Democritus vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên. Sau đó, tên gọi này được dịch sang tiếng Latinh là Via Lactea và được sử dụng rộng rãi trong văn hóa phương Tây. Tên gọi “Dải Ngân Hà” là một cách gọi miêu tả đầy hình ảnh, thể hiện trí tưởng tượng của con người.

Sự khác biệt giữa Thiên hà và Dải Ngân Hà

Một số người thường nhầm lẫn giữa khái niệm Thiên Hà và Dải Ngân Hà nên thường cho rằng Milky Way là tên có thể sử dụng cho Thiên Hà hay Dải Ngân Hà đều được. Tuy nhiên, giữa Thiên Hà và Dải Ngân Hà có sự khác biệt nhất định.

Thiên hà là một hệ thống khổng lồ gồm hàng tỷ ngôi sao, hành tinh, khí, bụi và vật chất tối liên kết với nhau bởi lực hấp dẫn. Chúng có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, bao gồm dạng xoắn ốc, dạng elip, dạng lenticular và dạng bất thường.

milky-way-4

Dải Ngân hà là tên gọi riêng của thiên hà mà chúng ta đang sinh sống. Nó có dạng hình xoắn ốc và phình rộng ra ở trung tâm, gồm có 4 cánh tay xoắn ốc lớn với đường kính được xác định ở khoảng 100.000 đến 180.000 năm ánh sáng, tổng cộng chứa khoảng 100 tỷ đến 400 tỷ ngôi sao và hơn 100 tỷ hành tinh.

Sự khác biệt chính giữa Thiên hà và Dải Ngân Hà:

  • Có hàng tỷ thiên hà trong vũ trụ, mỗi thiên hà có đặc điểm riêng về hình dạng, kích thước, số lượng sao và hành tinh. Dải Ngân Hà chỉ là một trong số đó.
  • Khi nói về thiên hà nói chung, chúng ta có thể đề cập đến các đặc điểm chung của các hệ thống này như cấu trúc, thành phần, sự hình thành và tiến hóa. Khi nói về Dải Ngân Hà, chúng ta tập trung vào các đặc điểm cụ thể của thiên hà mà chúng ta đang sinh sống.

Có những loại Milky Way nào?

Thiên hà hay còn được gọi là Milky Way là những tập hợp khổng lồ gồm các ngôi sao, hành tinh, bụi vũ trụ và vật chất tối, được liên kết với nhau bởi lực hấp dẫn. Chúng có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, được phân loại thành các thể loại chính sau:

  • Thiên hà xoắn ốc: Loại phổ biến nhất với cấu trúc hình đĩa phẳng, có các nhánh xoắn ốc rực rỡ chứa nhiều sao trẻ và khí gas. Ví dụ điển hình là Dải Ngân hà, nơi chúng ta sinh sống.
  • Thiên hà elip: Có hình dạng elip hoặc hình cầu, không có cấu trúc xoắn ốc. Chúng chứa chủ yếu các sao già và ít khí gas, do đó ít có hoạt động hình thành sao mới.
  • Thiên hà thấu kính: Giống như thiên hà xoắn ốc nhưng không có nhánh xoắn ốc. Chúng có cấu trúc hình đĩa phẳng, nhưng chứa nhiều sao già hơn và ít khí gas hơn so với thiên hà xoắn ốc.
  • Thiên hà vô định hình: Không có hình dạng cụ thể, thường bị biến dạng bởi lực hấp dẫn từ các thiên hà lân cận. Chúng chứa nhiều khí gas và bụi vũ trụ, và có tốc độ hình thành sao cao.

Ngoài ra, còn có một số loại thiên hà ít phổ biến hơn, như thiên hà thanh, thiên hà vòng, thiên hà lùn. Mỗi loại thiên hà có đặc điểm riêng về hình dạng, cấu trúc, thành phần và hoạt động, giúp chúng ta hiểu thêm về sự hình thành và phát triển của vũ trụ.

Top những điều thú vị về Thiên Hà (Milky Way)

Sau khi bạn đã biết được Milky Way là gì thì bạn cũng có thể tham khảo thêm một số điều thú vị về Thiên Hà.

Tuổi của Thiên Hà bao nhiêu?

Số tuổi của Milky Way là gì? Để xác định tuổi của Thiên Hà, các nhà khoa học sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm:

  • Phương pháp dựa trên các ngôi sao già nhất: Các nhà khoa học ước tính tuổi của các ngôi sao già nhất trong Thiên Hà bằng cách đo hàm lượng các nguyên tố phóng xạ trong chúng. Những nguyên tố này phân rã theo thời gian, do đó, bằng cách đo tỷ lệ giữa nguyên tố mẹ và nguyên tố con, ta có thể ước tính được thời gian đã trôi qua.
  • Phương pháp dựa trên sự tiến hóa của các cụm sao hình cầu: Các cụm sao hình cầu là những tập hợp các ngôi sao già được liên kết với nhau bởi lực hấp dẫn. Bằng cách nghiên cứu sự tiến hóa của các cụm sao hình cầu, các nhà khoa học có thể ước tính tuổi của chúng, và từ đó suy ra tuổi của Milky Way.
  • Phương pháp dựa trên mô hình vũ trụ: Các nhà khoa học sử dụng các mô hình vũ trụ để tính toán tốc độ giãn nở của vũ trụ. Bằng cách so sánh tốc độ giãn nở hiện tại với tốc độ giãn nở trong quá khứ, ta có thể ước tính được thời gian đã trôi qua kể từ Vụ Nổ Lớn, và từ đó suy ra tuổi của Thiên Hà.

milky-way-6

Kết quả từ các phương pháp này đều cho thấy rằng Thiên Hà có tuổi khoảng 13,8 tỷ năm, tương đương với tuổi của vũ trụ. Tuy nhiên, việc xác định tuổi của Thiên Hà là một lĩnh vực nghiên cứu đang tiếp tục phát triển và con số 13,8 tỷ năm chỉ là một ước tính.

Kích thước và khối lượng của Milky Way

Thiên Hà có dạng đĩa xoắn ốc với đường kính khoảng 150.000 – 200.000 năm ánh sáng. Hệ Mặt Trời nằm cách trung tâm thiên hà khoảng 26.000 năm ánh sáng, trên một trong những nhánh xoắn ốc. Ngoài ra, Thiên Hà có khối lượng khổng lồ, ước tính khoảng 1,56 x 10^12 lần khối lượng Mặt Trời. Phần lớn khối lượng này (khoảng 90%) đến từ vật chất tối, một dạng vật chất bí ẩn mà chúng ta không thể nhìn thấy trực tiếp.

Để dễ hình dung, nếu Milky Way có kích thước bằng một đồng xu, thì Hệ Mặt Trời chỉ bé bằng một hạt bụi trên đồng xu đó. Khối lượng khổng lồ của Thiên Hà là do lực hấp dẫn của nó giữ cho hàng trăm tỷ ngôi sao, cùng với khí và bụi, quay quanh trung tâm.

Thiên Hà là một hệ thống thiên hà vô cùng rộng lớn và cổ xưa, chứa đựng vô số bí ẩn mà con người vẫn đang tiếp tục khám phá. Việc nghiên cứu Thiên Hà giúp chúng ta hiểu rõ hơn về vị trí của Trái Đất trong vũ trụ, cũng như nguồn gốc và sự tiến hóa của các thiên hà.

Những ngôi sao xoay xung quanh Thiên Hà (Milky Way)

Milky Way là một thiên hà xoắn ốc khổng lồ chứa hàng trăm tỷ ngôi sao. Trong vũ trụ bao la, mỗi ngôi sao mang một vẻ đẹp và câu chuyện riêng biệt, được thể hiện qua những cái tên độc đáo.

Nhắc đến những ngôi sao sáng nhất, không thể bỏ qua Sirius (hay Sao Thiên Lang), ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm, tỏa sáng rực rỡ như một viên kim cương lấp lánh. Cùng với Sirius, Canopus (hay Sao Thuyền Để) và Arcturus (hay Sao Chăn Gà) tạo thành “tam giác mùa hè” nổi tiếng, dễ dàng quan sát vào mùa hè ở Bắc bán cầu.

Bên cạnh những ngôi sao sáng chói, nhiều ngôi sao khác mang tên gọi gắn liền với thần thoại Hy Lạp, như Vega (Sao Chức Nữ), Altair (Sao Đại Bàng) và Deneb (Sao Thiên Nga) tạo thành “tam giác mùa hè” ở Nam bán cầu. Hay Pollux và Castor (Cặp song sinh Castor và Pollux) tượng trưng cho hai anh em sinh đôi trong truyền thuyết.

milky-way-8

Ngoài ra, nhiều ngôi sao được đặt tên theo vị trí của chúng trên bầu trời, như Polaris (Sao Bắc Cực), luôn chỉ về hướng Bắc, hay Antares (Sao Tim Bọ Cạp) nằm trong chòm sao Bọ Cạp.

Ngày nay, các nhà khoa học sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để đặt tên cho các ngôi sao, như sử dụng số hiệu trong danh mục, tên viết tắt của các nhà thiên văn học phát hiện ra chúng hoặc tên gọi theo ngôn ngữ của các nền văn hóa khác nhau.

Thời gian để hoàn thành một vòng quay xung quanh Milky Way

Thời gian hoàn thành một vòng quay quanh Thiên Hà được gọi là năm thiên hà, ước tính khoảng 225 – 250 triệu năm Trái Đất. Để hình dung rõ hơn, con số này gấp khoảng 100 triệu lần tuổi thọ trung bình của con người.

Hệ Mặt Trời của chúng ta nằm cách tâm Milky Way khoảng 26.000 năm ánh sáng và di chuyển với tốc độ khoảng 220 km/s. Với vận tốc này, Mặt Trời cần khoảng 230 triệu năm để hoàn thành một vòng quay hoàn chỉnh quanh lõi Thiên Hà.

Vận tốc quay của các ngôi sao trong Thiên Hà không đồng nhất. Ngôi sao ở gần tâm Thiên Hà di chuyển nhanh hơn, trong khi những ngôi sao ở xa hơn di chuyển chậm hơn. Ví dụ, Mặt Trời di chuyển với tốc độ khoảng 220 km/s, nhưng các ngôi sao ở gần tâm Thiên Hà có thể di chuyển với tốc độ lên đến 1.000 km/s.

Sự di chuyển của Hệ Mặt Trời quanh Thiên Hà có ảnh hưởng đến nhiều yếu tố, bao gồm sự phân bố của các ngôi sao, sự hình thành của các hành tinh và sự tiến hóa của sự sống trên Trái Đất.

Năm thiên hà là một đơn vị thời gian vô cùng to lớn so với tuổi thọ của con người. Tuy nhiên, nó giúp chúng ta hiểu được vị trí của Trái Đất trong vũ trụ và sự chuyển động không ngừng của các thiên thể.

Tổng kết

Thông qua bài viết trên, bạn cũng đã có thể hiểu được lý do được đặt tên Milky Way là gì và những thông tin thú vị về Thiên Hà. Có thể thấy Thiên Hà là một khái niệm khá trừu tượng trong khoa học đến tận hiện nay vẫn chưa có ai có được những câu trả lời chính xác. Hy vọng Hoàng Hà Mobile đã cung cấp cho bạn một số thông tin hữu ích về Thiên Hà.

Xem thêm:

  • 1 thập kỷ, thế kỷ, thiên niên kỷ bằng bao nhiêu năm?
  • Một năm ánh sáng bằng bao nhiêu km, bao nhiêu năm Trái Đất